نقش بحران اخلاقی (اجتماعی) در بحران فروش در صنعت بانکداری ایران
الموضوعات :رزیتا شهباز کشوری 1 , رضا صالح زاده 2 , امیر خانلری 3
1 - دانشجوی دکتری مدیریت بحران، گروه مدیریت، دانشگاه شهید اشرفی اصفهانی، اصفهان، ایران
2 - استادیار، گروه مدیریت، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران.
3 - دانشیار، گروه مدیریت بازاریابی و توسعه کسب و کار، دانشکدگان مدیریت، دانشگاه تهران، تهران، ایران
الکلمات المفتاحية: بحران اخلاقی (اجتماعی), مسئولیت اخلاقی, بحران فروش, ریسک بانکی, اخلاق مداری,
ملخص المقالة :
گرچه نظام بانکی کشور متعهد به اجرای اسناد بالادستی است و همواره سعی داشته است مجری منشورهای اخلاقی مدون خود باشد، اما یک پیشنهاد مطلوب برای ترویج مسئولیت اخلاقی در بانکها و نهادینه‌سازی بیشتر این فرهنگ مفید و موثر در نظام بانکی کشور، آن است که بانک مرکزی با تدوین مجموعه‌ای از کدهای اخلاقی، آن‌ها را جهت اجرا به شبکه بانکی ارائه دهد. تدوین و ابلاغ این کدها و در ادامه نظارت و ارزیابی و رتبه‌بندی بانکها قادر خواهد بود رقابتی در بین بانکها در انجام فعالیت‌های اخلاق‌مدار جهت کسب رتبه‌های برتر به وجود آورد. از این رو هدف پژوهش حاضر، بررسی نقش بحران اخلاقی (اجتماعی) در بحران فروش در صنعت بانکداری ایران است. پژوهش حاضر، از نوع کیفی و با استفاده از روش تحلیل مضمون صورت گرفته است. برای شناسایی نقش بحران اخلاقی (اجتماعی) بر بحران فروش بانکی، اقدام به استخراج عوامل شکل دهنده بحران اخلاقی(اجتماعی) که بر روی بحران فروش بانکی موثر هستند پرداختیم. روش نمونه‌گیری به صورت هدفمند و از نوع قضاوتی بوده است. در این نمونه‌گیری هدفمند قضاوتی، قصد ما انتخاب مواردی است که با توجه به هدف پژوهش، اطلاعات زیادی داشته باشند، لذا مصاحبه‌های نیمه ساختار یافته با 15 نفر از جامعه بانکداری (مدیران تحقیق و توسعه و مدیران بانکداری شرکتی بانک‌های تجاری خصوصی) انجام شده است. برای بررسی حجم نمونه کیفی از روش نمونه‌گیری نظری تا مرحله اشباع داده‌ها استفاده نمودیم. عوامل شکل دهنده بحران اخلاقی(اجتماعی) که بر روی بحران فروش بانکی موثر هستند، در قالب در قالب ۲ تم اصلی، ۲ تم فرعی و 21 مفهوم استخراج شدند. یافته‌ها نشان داد که مولفه‌های تاثیرگذار بحران اخلاقی (اجتماعی) که منجر به بحران فروش بانکی می شوند عبارتند از: عوامل اجتماعی و محرک های داخلی (اخلاقی). نتایج نشان داد عواملی اجتماعی مانند تغییر انتظارات و تغییر نگرش سرمایه‌گذاران و مشتریان ، نرخ بالای بیکاری و کاهش سرمایه اجتماعی بانکها (عدم اعتماد به بانک ها بخاطر عدم توجه به مسایل مورد اهمیت مردم (اقتصادی و سیاسی و ..) بعلاوه عوامل اخلاقی از جمله فساد داخلی بانکی در میان کارکنان در ارتباط با مشتریان، ارتباط نامناسب با مشتریان و عدم رضایتمندی مشتریان از خدمات بانکی ، رفتار غیر اخلاقی و صرفا منطبق با منطق اقتصادی و عدم وام‌دهی مبتنی بر اعتماد در نهایت بیشترین فراوانی در تشدید بحران فروش بانکی دارند.
تقی نتاج غلامحسن، نجف پور کردی حمیدرضا، بحری ثالث جمال، (1391)، "هنجارهای یک نظام مالی اخلاقی و شرایط نیل به نظام مالی ایده آل در حوزه بانکداری"، بیست و سومین همایش بانکداری اسلامی، ص278-309
شهنازی، روح اله، & پناهی، مجتبی. (1396). سنجش میزان اخلاقی بودن بانکداری در ایران؛ مطالعه موردی بانک‌های ایران، شعب شیراز. نشریه علمی «تحقیقات مالی اسلامی»، 6(2)، 67-100. doi: 10. 30497/ifr. 2017. 1999
عیوضلو، حسین و وهاب قلیچ (1393)، بانکداری اخلاقی با رویکرد اسلامی: ضوابط اخلاقی و تدابیر ساختاری، تهران: پژوهشکده پولی و بانکی بانک مرکزی ج. ا. ا.
غلامیان، مرتضی، حکیم پور، حسین، محمود زاده، مهدی، کفاش پور، آذر، کفاش پور، & آذر. (1402). تاثیر امنیت اخلاقی و حر یم خصو صی در توسعه خدمات آ ینده بانک کشاورزی. اخلاق در علوم و فناوری، 15.
کلانتری، اسماعیل، & بسیجه، ایدا. (1400). سنجش مؤلفه‌های اخلاق حرفه‌ای در بانکداری از دیدگاه کارکنان بانک در شیراز. فصل‌نامه مطالعاتی در مدیریت بانکی و بانکداری اسلامی، 7(پاییز و زمستان)، 109-122. doi: 10. 22034/jifb. 2022. 304675. 1294
گلشن پوراطاقوری منصور، رضوانی چمن زمین موسی، حضرتی مرتضی. الگوی بهینه‌سازی آموزش بانکداری اخلاقی. اخلاق در علوم و فناوری. ۱۴۰۲؛ ۱۸ (۰): ۱۵۶-۱۶۳
مشیری، سعید، نادعلی، محمد، (1392)، شناسایی عوامل موثر در بروز بحران بانکی در اقتصاد ایران، پژوهشنامه اقتصادی، دروه 13، شماره 48، از صفحه 1 تا 27
وطن‌دوست، تورج، نمامیان، فرشید، & قبادی لموکی، تحفه. (1399). اصول اخلاق بازاریابی و استراتژی خدمات اینترنت بانک براساس ارزش ادراک شده مشتریان. ماهنامه جامعه‌شناسی سیاسی ایران، 3(4)، 517-529. doi: 10. 30510/psi. 2021. 303748. 227
Azevedo، A. R. S.، & Ferreira، F. A. (2019). Analyzing the dynamics behind ethical banking practices using fuzzy cognitive mapping. Operational Research، 19، 679-700.
Kevin Dowd.2009. Moral Hazard and the Financial Crisis. Cato Journal, Vol. 29, No. 1
Climent، F. (2018). Ethical versus conventional banking: A case study. Sustainability، 10(7)، 2152.
De Clerck، F. (2009). Ethical banking. In Ethical Prospects: Economy، society، and environment (pp. 209-227). Dordrecht: Springer Netherlands.
Khan، T.، & Mohomed، A. B. R. N. (2017). Ethical banking and islamic banking: a comparison of Triodos Bank and Islami Bank Bangladesh Limited. Islamic Economic Studies، 130(5377)، 1-45.
Liu، J. (2023). Ethical Banking. In Encyclopedia of Sustainable Management (pp. 1514-1516). Cham: Springer International Publishing.
San-Jose، L.، Retolaza، J. L.، & Gutierrez-Goiria، J. (2009). Ethical banks: an Alternative in the Financial Crisis. Available at SSRN 1416757.
Thongsri, N. and Tripak, O. (2023), "Does social banking matter in times of crisis? Evidence from the COVID-19 pandemic: a combined SEM-neural network approach", International Journal of Social Economics, Vol. ahead-of-print No
