ارائه مدل مقاومت در برابر خط مشی های عمومی در طرح تحول نظام سلامت با تاکید بر توسعه اخلاق حرفه‌ای
الموضوعات :الهام صوفی 1 , عباس نرگسیان 2 , علی اصغر پور عزت 3
1 - دانشجوی دکتری مدیریت دولتی پردیس بین المللی کیش، دانشگاه تهران، تهران، ایران
2 - دانشیار دانشکدگان مدیریت دانشگاه تهران، تهران، ایران
3 - استاد دانشکدگان مدیریت دانشگاه تهران، تهران، ایران
الکلمات المفتاحية: اخلاق حرفه ای, مقاومت در برابر خط مشی, انسداد خط مشی, طرح تحول نظام سلامت,
ملخص المقالة :
با توجه به اهمیت و نقش حوزه سلامت در جامعه و تاثیر غیر قابل انکار آن بر رشد، بالندگی و توسعه کشور بررسی و آسیب شناسی سیاست‌ها و خط مشی‌های حوزه بهداشت و درمان اجتناب ناپذیر است. هدف از این تحقیق کیفی ارائه مدل مقاومت در برابر خط مشی های عمومی در طرح تحول نظام سلامت با تاکید بر توسعه اخلاق حرفه¬ای است. در این تحقیق از روش داده بنیاد چندگانه کرانهلم و گولد کوهل استفاده شده است. مشارکت کنندگان این تحقیق شامل متخصصان و خبرگان خط مشی گذاری در حوزه درمان و نظام سلامت می باشد که از طریق روش نمونه گیری نظری تعیین گردیدند. جهت شناسایی مقوله های مدل مقاومت در برابر خط مشی های عمومی در طرح تحول نظام سلامت از مصاحیه نیمه ساختار یافته استفاده گردید است، که با استفاده از این ابزار با 30 نفر از خبرگان خط مشی گذاری در حوزه درمان و نظام سلامت مصاحبه های عمیق انجام، و اطلاعات مورد نیاز جمع آوری گردید. در این تحقیق در مرحله کدگذاری استقرایی 5 مقوله (مقوله محوری، بسترهای حمایتی فردی و سازمانی، زمینه های ساختاری و کارکردی، موانع فردی و سازمانی و اجتماعی، نتایج و پیامدهای فردی و اجتماعی) و 39 مفهوم استخراج شد. و سپس پالایش مفهومی، کدگذاری الگویی (ارائه مدل)، انطباق نظری مدل، اعتبارسنجی تجربی و ارزیابی انسجام نظری مدل و غنی سازی نظریه تشریح گردیدند. با توجه به نقشه راه در دستیابی به سیاست های 15 گانه در نظام تحول سلامت در راستای سیاست شماره1، توجه به عملکرد اخلاقی و توسعه اخلاق حرفه ای، خط مشی گذاری در حوزه نظام سلامت در یک محیط ایستا و تک بعدی فعالیت نمی کند و بایستی به صورت پویا و اخلاق گرا ارائه شود. بنابراین وزارت بهداشت به عنوان متولی اصلی این حوزه نیازمند آن هستند که مدل خط مشی های عمومی در طرح تحول نظام سلامت خودش را براساس التزام به رعایت اخلاق حرفه ای در تمام ابعاد تنظیم نماید و نظام بازخورد و ارزیابی برای آن تأسیس نماید.
اسدی فرد، ر.، و فانی، ع.، و آذر، ع.، و الوانی، س. (1395). مدل تجزیه و تحلیل خط مشی عمومی در ایران. مدیریت دولتی, 8(2 ), 255-276.
الوانی، سیدمهدی(1390)، تصمیم گیری و تعیین خط مشی دولتی، تهران: مت، صص11-12.
الوانی، سیدمهدی، شریف زاده(1390)، فرآیند خط مشی گذاری عمومی، ج4، تهران: انتشارات، دانشگاه علامه طباطبایی، ص15.
باقرنژاد، پ.، و طاهرپورکلانتری، ح.، و بهرامی، ح. (1397). شناسایی و ارزیابی عوامل موثر بر اجرای موفق خط مشی عمومی حمایت از شرکت ها و موسسات دانش بنیان در کشور. مدیریت نوآوری در سازمان های دفاعی, 1(2 ), 1-26.
پیکان پور، م.، و اسماعیلی، س.، و یوسفی، ن.، و آریایی نژاد، ا.، و راسخ، ح. (1397). مروری بر دستاوردها و چالش های طرح تحول نظام سلامت ایران. پایش, 17(5 ), 481-494.
جهانگیر، م.، و خوراکیان، ع.، و مرتضوی، س.، و الهی، س. (1398). الگوی مدیریت خطر طرح تحول نظام سلامت: یک مطالعه کیفی. پایش, 18(4 )، 333-345.
خاکي، غلامرضا، (1379)، «روش تحقيق در مديريت»، تهران: مرکز انتشارات دانشگاه آزاد اسلامي.
دانایی‌فرد، حسن. (1392ب). استراتژی پژوهش‌های ترکیبی در مطالعات سازمان و مدیریت. (فصل هشتم از کتاب روش‌شناسی پژوهش کیفی در مدیریت: رویکردی جامع). انتشارات صفار. چاپ دوم. 276 صفحه.
دانایی‌فرد، حسن. امامی، مجتبی. (1392). استراتژی نظریه داده بنیاد در مطالعات سازمان و مدیریت. (فصل چهارم از کتاب روش‌شناسی پژوهش کیفی در مدیریت: رویکردی جامع). انتشارات صفار. چاپ دوم. 276 صفحه.
دانشفرد، کرم الله. (1393). بررسی نظریات اصلی در مبحث اجرا در خط مشی گذاری عمومی. سومین همایش علوم مدیریت نوین. تهران.
رجب بیگی، مرتضی(1378). موانع دستیابی به اجرای کامل خط مشی های عمومی. مدیریت دولتی،45 ،73-84.
رنگریز، ح.، و خیراندیش، م.، و لطیفی جلیسه، س. (1397). بررسی موانع اجرای خط مشی های عمومی در سازمان های دولتی با استفاده از روش فراترکیب. سیاستگذاری عمومی، 4(1 )، 127-142.
سرمد، زهره، بازرگان، عباس، حجازي، الهه،(1379)، «روشهاي تحقيق در علوم رفتاري»، چاپ پنجم تهران: انتشارات آگاه.
فراهانی, ا.، آزمون، ج.، موسوی, س., م. (1394). رابطۀ بین ابعاد مدیریت مشارکتی با مقاومت در‌برابر تغییر در مسئولین تربیت‌بدنی. مطالعات مدیریت ورزشی، 7(29)، 221-233.
کرسول، جان دبلیو (2009). «طرح پژوهش رویکردهای کیفی، کمی و ترکیبی»، ترجمه علیرضا کیامنش و مریم دانای طوس، تهران، دانشگاه علامه طباطبایی، چاپ اول، بهار 1391.
محمودی، ا.، و افضلی، ر.، و ذکی، ی.، و یزدان پناه، ک. (1398). ارزیابی الگوهای سیاستگذاری و مدیریت قومی در ایران. مجلس و راهبرد, 26(99 ), 249-276.
مصدق راد، ع. (1398). طرح تقویت نظام سلامت مکمل طرح تحول نظام سلامت ایران: نامه به سردبیر. مجله دانشکده پزشکی, 77(8 ), 537-538.
مصدق راد، ع.، و میرزایی، ن.، و افشاری، م.، و دررودی، ع. (1397). تأثیر طرح تحول سلامت بر تعرفه خدمات سلامت: گزارش کوتاه. مجله دانشکده پزشکی, 76(4 ), 277-282.
معمارزاده طهران، غ.، و میرسپاسی، ن.، و جلیلی، س. (1390). ارائه مدل برای ارزیابی اثربخشی اجرای خط مشی های عمومی جمهوری اسلامی ایران در حوزه بهداشت و درمان. خط مشی گذاری عمومی در مدیریت (رسالت مدیریت دولتی), 2(4), 19-31.
مقدس پور، س.، و دانایی فرد، ح.، و کردنائیج، ا. (1392). واکاوی عوامل کلیدی در عدم موفقیت برخی خط مشی های عمومی در ج.ا. ایران: مطالعه خط مشی های مالیاتی کشور. مدیریت فرهنگ سازمانی, 11(1 (پیاپی 27)), 33-68.
ممیوند، ب.، و امینی سابق، ز.، و ساده، ا.، و خلج، م. (1398). بررسی و ارایه الگوی اجرای خط مشی گذاری زیست محیطی با استفاده از نظریه داده مبنا. مجلس و راهبرد, 26(98 ), 71-95.
طاهرپورکلانتری، مسعود، پورشافعی، هادی. (1402). رابطه بین توسعه حرفه ای و اخلاق حرفه ای با توجه به نقش میانجی میزان بکارگیری اصول آموزش بزرگسالان در معلمان ابتدایی. اخلاق در علوم و فناوری. ۱۴۰۲; ۱۸ (۲) :۸۵-۹۳
رکنی محمد باقر. تدوین اصول اخلاق پزشکی، در سازمان جهانی بهداشت. اخلاق در علوم و فناوری. ۱۴۰۲; ۱۸ (۱) :۱-۵
دلجو غلامحسین، قربانی زاده وجه الله، خاشعی وحید، رضایی مجید. تبیین و ارزیابی عوامل موثر بر اخلاق حرفه ای مدیریت. اخلاق در علوم و فناوری. ۱۴۰۲; ۱۸ (۲) :۷۷-۸۴
Belaid L, Ridde V. Contextual factors as a key to understanding the heterogeneity of effects of a maternal health policy in Burkina Faso Health Policy & Planning 2015; 30(3): 309-21.
Howlett MP. Designing public policies: principles and instruments. London; New York: Routledge; 2011.
Lachman, D.A., 2013. A survey and review of approaches to study transitions. Energy . Policy 58, 269–276.
Ranci, C., & Arlotti, M. (2019). Resistance to change. The problem of high non-take up in implementing policy innovations in the Italian long-term care system. Policy and Society, 38(4), 572-588.
Reginato, E., Fadda, I., & Paglietti, P. (2016). The influence of resistance to change on public-sector reform implementation: the case of Italian municipalities’ internal control system. International Journal of Public Administration, 39(12), 989-999.
Schmelz, K., & Bowles, S. (2021). Overcoming COVID-19 vaccination resistance when alternative policies affect the dynamics of conformism, social norms, and crowding out. Proceedings of the National Academy of Sciences, 118(25).
Smith Stegen, K., Seel, M., 2013. The winds of change: How wind firms assess Germany’s energy transition. Energy Policy 61, 1481–1489.
Vaessen J, Leeuw FL. Interventions as Theories: Closing the Gap between Evaluation and the Disciplines? In: Vaessen J, Leeuw FL, eds. Mind the gap Perspectives on Policy Evaluation and the SocialSciences; 2010: 141-70
