تبیین قاعده اخلاقی ارزش ذاتی محیط زیست در مرافعات اشخاص نسبت به ملی نمودن اراضی
الموضوعات :سلیمان اکبری 1 , میترا ضرابی 2 , علیرضا حسنی 3
1 - گروه حقوق، واحد سمنان، دانشگاه آزاد اسلامی، سمنان، ایران
2 - گروه حقوق، واحد دماوند، دانشگاه آزاد اسلامی، دماوند، ایران
3 - گروه حقوق خصوصی، واحد دامغان، دانشگاه آزاد اسلامی، دامغان، ایران
الکلمات المفتاحية: اخلاق زیست محیطی, اراضی ملی, مالکیت, مستثنیات, جرمشناسی سبز,
ملخص المقالة :
امروزه مبانی اخلاقی ارزش ذاتی محیط زیست محملی برای پدید آمدن حق بر محیط زیست به عنوان یکی از موضوعات مهم در نظام بین‌المللی و قوانین داخلی کشورها است. مشکلاتی مانند گرمایش زمین و سوراخ شدن لایه ازون بواسطه قطع جنگل ها و از بین رفتن گیاهان نادر، آلودگی های زیست محیطی، باران اسیدی و کاهش منابع آب، علاوه بر تخریب محیط زیست، زندگی انسان را نیز تهدید می کند. اگرچه جرایم زیست محیطی به عنوان جرایم بدون قربانی شناخته می‌شوند، اما به ندرت به صورت کامل مورد توجه قرار می‌گیرند. با این اوصاف در این تحقیق به ارتباط این موضوع با مالکیت افراد و ملی نمودن اراضی توجه می شود. مالکیت افراد نسبت به اموالشان در همه ی جوامع همواره مورد توجه بوده و هست. از گذشته تا حال کاملترین حق عینی در حقوق ما حق مالکیت می باشد و این حق همیشه قابل احترام و تکریم بوده و هیچ کس نمی تواند به حق مالکیت دیگری تجاوز کند؛ پژوهش حاضر در پی پاسخ به این پرسش است که در مواردی که دولت(اداره منابع طبیعی) در راستای اجرای قانون ملی شدن جنگل ها و مراتع مصوب 1۳41 و قوانین بعدی ، با بررسی سابقه و سنجش موقعیت یک محدوده مشخص از اراضی با معیارهای مشخص و از پیش تعیین شده، مبادرت به صدور برگه ی به نام «برگ تشخیص» انجام می گیرد و ادعای مالکیت نسبت به زمینی را دارد . آیا بار اثبات این ادعا بر دوش دولت(اداره منابع طبیعی) است یا بر دوش مالک شخصی ملک؟ در این زمینه نتایج تحقیق نشان دادند که مبنای اخلاقی درباره ارزش ذاتی محیط زیست در بحث اراضی ملی بر اساس ایجاد عدالت میان رابطه انسان و اراضی لحاظ شده و رویه مالکیت افراد در دو بحث تقصیر و قصور دولت و اشتباه مأمور مجری در تشخیص مستثنیات مهمترین عوامل در مرافعات اشخاص نسبت به اراضی ملی هستند.
اصفهانی، سید ابوالحسن، (1۳81). وسیله النجاه، چاپ اول، قم: موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (ره).
ثابتی، محمد، (1۳7۳). وضعیت حقوقی اراضی موات و بایر، چاپ اول، تهران: سازمان ملی زمین و مسکن.
جعفری لنگرودی، محمد جعفر، (1401). ترمینولوژی حقوق، چاپ سی و ششم، تهران: گنج دانش.
حجتی، علی، (1۳92). حقوق منابع طبیعی، چاپ اول، تهران: فکر سازان.
سبزواری، محمد باقر، (1۳96). کفایه الاحکام، چاپ سوم، قم: دفتر انتشارات اسالمی وابسته جامعه مدرسین حوزه علمیه قم.
عباسی، عادل، (1۳92). حقوق منابع طبیعی، چاپ اول، تهران: فکر سازان.
گرجی فرد، حمیدرضا، (1395)، جرمشناسی سبز، تهران: بنیاد حقوقی میزان
مشایخی، سینا، قوشچی، فرشاد، (1392)، اخلاق در علوم کشاورزی، تهران: جهاد دانشگاهی
میرزایی، علیرضا، (1۳92). مراجع تشخیص اراضی موات، چاپ اول، تهران: بهنامی.
وایت، راب. (1394). جرایم زیست محیطی فراملی به سوی جرم شناسی جهان بوم، برگردان حمیدرضا دانش ناری، نشر میزان.
Cartwright Austin , " Three Axioms for Land Use , " The Christian Century , Vol . XCIV , No. 32 ( Oct. 12 , 1977)
