مقایسه اثربخشی درمان مبتنی بر اجتماع محور و درمان هیجان مدار بر افزایش تحمل آشفتگی و کاهش گرایش به خودکشی زنان کردستان
الموضوعات :
1 - استادیار، گروه روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه پیام نور واحد تهران، تهران، ایران.
2 - کارشناسی ارشد، مشاوره توانبخشی، دانشگاه پیام نور واحد تهران، تهران ایران.
الکلمات المفتاحية: درمان اجتماع محور, درمان هیجان مدار , تحمل آشفتگی, خودکشی.,
ملخص المقالة :
هدف پژوهش حاضر مقایسه اثربخشی درمان مبتنی بر اجتماع محور و درمان هیجان مدار بر افزایش تحمل آشفتگی و کاهش گرایش به خودکشی زنان کردستان می¬باشد. پژوهش حاضر از لحاظ هدف کاربردی و بر حسب گردآوری اطلاعات کمی از نوع نیمه آزمایشی است. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه زنان دارای مشکلات زناشویی در استان کردستان در سال 1402 با مشکلات زناشویی و افکار خودکشی یا اقدام به خودکشی به تعداد 150 نفر می باشند که از بین آن¬ها تعداد 45 نفر از طریق روش نمونه-گیری در دسترس انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و گروه گواه هر گروه 15 نفر گمارده شدند. در ابتدا همه آزمودنی ها پرسشنامه تحمل آشفتگی (سیمون و گاهر، 2005) و افکار خودکشی (بک، 1976)؛ را تکمیل نمودند؛ یک گروه 10 جلسه مداخله¬ درمان مبتنی بر اجتماع و گروه دیگر 8 جلسه مداخله¬ درمان هیجان¬مدار را گذراندند؛ آزمودنی‌های گروه کنترل هیچ‌گونه مداخله‌ای دریافت نکردند. سپس بار دیگر همه آزمودنی ها ابزار پژوهش را تکمیل نمودند. جهت تجزیه و تحلیل اطلاعات از آزمون تحلیل کوواریانس چندمتغیره (مانکووا) و تک‌متغیره (آنکووا ) استفاده شد. تحلیل داده‌ها نیز با استفاده از نرم‌افزار SPSS نسخه 23 صورت گرفت. نتایج نشان داد که درمان مبتنی بر اجتماع محور موجب افزایش تحمل آشفتگی زنان کردستان؛ درمان هیجان مدار موجب افزایش تحمل آشفتگی زنان کردستان؛ درمان مبتنی بر اجتماع محور موجب کاهش گرایش به خودکشی زنان کردستان و درمان هیجان مدار موجب کاهش گرایش به خودکشی زنان کردستان می‌‌شود (در سطح 001/0). بنابراین می‌توان با به کار بسته آموزشی بازسازی زندگی اجتماع محور و پروتکل درﻣﺎن ﻣﺘﻤﺮﻛﺰ ﺑﺮ ﻫﻴﺠﺎن منجر به افزایش تحمل آشفتگی وکاهش گرایش به خودکشی در زنان کردستان شد.
1- اخوان بی‌تقصیر، زهرا؛ ثنائی ذاکر، باقر؛ نوابی‌نژاد، شکوه؛ و فرزاد، ولی‌اله(1395). اثربخشی زوج‌درمانی هیجان‌مدار بر رضایت و سازگاری زناشویی زوج‌ها. تحقیقات علوم رفتاری، ۱۴ (۳)، 33024.
dor:20.1001.1.17352029.1395.14.3.9.5
2- امجدیان، فرزانه؛ جعفری، اصغر؛ و قمری، محمدُ(1402). مقایسه اثربخشی درمان هیجان مدار و آموزش شفقت به خود در تاب‌آوری و کاهش آسیب‌پذیری روانی- بدنی مادران دارای کودک مبتلا به اختلال یادگیری (خواندن و نوشتن). فرهنگ مشاوره و روان‌درمانی، 14 (55)، 18151. doi:10.22054/qccpc.2023.69499.2989
3- انجمن روانپزشکی آمریکا(2020). راهنمای تشخیصی و آماری اختلال‌های روانی DSM-5. ترجمه فرزین رضاعی، علی فخرایی، آتوسا فرمند، علی نیلوفری، ژانت هاشمی آذر و فرهاد شاملو(1400). انتشارات: ارجمند.
4- انیسی، جعفر؛ فتحی آشتیانی، علی؛ سلیمی، سیدحسین؛ و احمدی نوده، خدابخش(2005). ارزیابی اعتبار و روایی مقیاس افکار خودکشی بک (BSSI) در سربازان.
5- بلندنظر، کاظم؛ تیموری، سعید؛ رجایی، علیرضا؛ و نجات، حمید(1402). تأثیر رفتار درمانی دیالکتیکی گروهی بر خودکنترلی، تنظیم هیجانی و تحمل آشفتگی معتادان متجاهر. نشریه پژوهش توانبخشی در پرستاری، 9 (4)، 45-68.
doi:10.22034/IJRN.9.4.6
6- پرهام، رقیه؛ نامدارپور، فهیمه؛ و دیاریان، محمدمسعود(1402). اثربخشی رویکرد هیجان مدار بر تحمل پریشانی و تنظیم شناختی هیجان در زنان متأهل. نشریه رویش روانشناسی، 12(7)، 122-113.
dor:20.1001.1.2383353.1402.12.7.12.8
7- پورافکاری، نصرت¬الله(1400). فرهنگ جامع روان شناسی-روانپزشکی. انتشارات: تهران.
8- جباری، نسترن؛ و عقیلی، سیدمجتبی(1402). اثربخشی درمان متمرکز بر شفقت و درمان هیجان مدار بر رفتارهای خود آسیب‌رسان و نیازهای بین‌فردی در نوجوانان دختر دارای افکار خودکشی. فصلنامه پژوهش‌های نوین روان‌شناختی، 8 (69)، 70-61.
doi:10.22034/jmpr.2023.16242
9- حسین زاده، زهرا؛ قربان شیرودی، شهره؛ خلعتبری، جواد؛ و رحمانی، محمدعلی(1401) پژوهشی با عنوان اثربخشى درمان هیجان¬مدار بر انعطاف‌پذیری کنشى و تحمل پریشانى زنان. خانواده درمانی کاربردی، 1 (3)، 38-23.
doi:10.52547/apsy.14.2.101
10- شعاع کاظمی، مهرانگیز(1401). اثربخشی روان‌درمانی گروهی بر ارتقا راهبردهای مقابله‌ای زنان مبتلا به سرطان پستان. مجله بیماری¬های پستان ایران، 6(2)، 17. 20.1001.1.17359406.1392.6.2.1.4 dor:
11- علوي، خديجه؛ مدرس غروي، مرتضي؛ امين يزدي، سيدامير؛ و صالحي فدردي، جواد(1390). اثربخشی رفتاردرمانی دیالکتیکی به شیوه‌ی گروهی (با تکیه بر مؤلفه‌های هوشیاری فراگیر بنیادین، تحمل پریشانی و تنظیم هیجانی) بر نشانه‌های افسردگی در دانشجویان. مجله اصول بهداشت روانی، 13(50)، 135-124.
12- علیاری خانشان وطن، فریبا؛ احدی، حسن؛ کلهرنیا گل‌کار، مریم؛ و صداقت، مستوره(1402). مقایسه اثربخشی درمان شناختی رفتاری و درمان هیجان‌مدار بر خودپنداره بدنی و تحمل پریشانی زنان مبتلا به بیماری کرونر قلبی. رویش روانشناسی، 12 (9)، 128-117.
13- علیپوری نیاز، مینا؛ رفیعی، حسن؛ ستاره فروزان، آمنه؛ و طالبی، بهزاد(1401). اثربخشی درمان اجتماع مدار بر کیفیت زندگی در استان آذربایجان شرقی، رفاه اجتماعی پاییز، 3 (91)، ۹۱۲-۹۰۲.
14- عاشوری، احمد؛ ملازاده، جواد؛ و محمدی، نوراله(2008). اثربخشی درمان گروهی شناختی-رفتاری در بهبود مهارت‌های مقابله‌ای و پیش‌گیری از عود در افراد معتاد، 14(3)، 281-288.
15- محمودپور، عبدالباسط؛ شریعتمدار، برجعلی؛ و احمد، شفیع‌آبادی(2021). ویژگی‌های روان‌سنجی مقیاس تحمل پریشانی (سیمونز و گاهر، 2005) در سالمندان. فصلنامه اندازه‌گیری تربیتی،12(46)، 49-64.
doi:10.22054/jem.2022.65915.3341
16- وطن‌پرست، شعله؛ خلیل زاده، نوراله؛ محمدی، مصطفی؛ یادگاری، امید علی؛ و عزیزی، نازیلا(1400). بررسی رابطه افسردگی زنان نخست‌زا بعد از زایمان با استرس و اضطراب. مجله پرستاری و مامایی، 12(3)، 237-230.
17- Bessaha, M. L. (2017). Factor structure of the Kessler psychological distress scale (K6) among emerging adults. Research on Social Work Practice, 27 (5), 616-624. doi:10.1177/1049731515594425
18- Beck, A., & Steer, R. (1991). Manual for the beck scale for suicide ideation 5th ed. San Antonio psychological publication, 5, 230-9.
19- Biggs, A., Brough, P., & Drummond, S. (2017). Lazarus and Folkman's psychological stress and coping theory. The handbook of stress and health: A guide to research and practice, 34964.
doi:10.1002/9781118993811.ch21
20- Bloor, M., & McIntosh, J. (2020). Surveillance and concealment: a comparison of techniques of client resistance in therapeutic communities and health visiting. In Selected Writings in Medical Sociological Research (pp. 9116). Routledg.
21- Duran, J. K. (2021). Examining How Adverse Childhood Experiences and the Underlying Processes of Trait and State Impulsivity Influence Suicidal Behavior. doi:10.3389/fpubh.2024.1447008
22- Ewing, E. S. K., Hunt, Q. A., Singer, J. B., Diamond, G., & Winley, D. (2020). Youth Suicide: Risk, Prevention, and Treatment. The Handbook of Systemic Family Therapy, 2, 34367.
doi:10.1016/j.avb.2021.101586
23- Froese, J., & McDermott, L. (2021). “When All the Wheels Fall off”: Leisure’s Potential Role in Living with Suicide Loss. Leisure Sciences, 1-20.
24- Hsu, T., Thomas, E. B., Welch, E. K., O'Hara, M. W., & McCabe, J. E. (2023). Examining the structure of distress tolerance: Are behavioral and self-report indicators assessing the same construct?. Journal of contextual behavioral science, 27, 14151. doi:10.1016/j.jcbs.2023.02.001
25- Javidi, N., Soleimani, A., Ahmadi, Kh., & Samadzadeh, M. (2020). The effectiveness of emotionally focused couples therapy (EFT) to improve communication patterns in couples. J Res Behave Sci, 11 (5):402-10.
26- Oostermeijer, S., Morgan, A., Rossetto, A., Kelly, C., Pirkis, J., Le, L. K. D., ... & Reavley, N. (2022). Mental Health First Aid suicide prevention training for men: Protocol for a cluster randomised controlled trial in Australian Men's Sheds. Mental Health & Prevention, 28, 200250.
doi:10.1016/j.mhp.2022.200250
27- Simons JS, Gaher RM. The Distress Tolerance Scale: Development and validation of a self-report measure. Motiv Emot. 2005; 29(2):83-102. doi:10.1007/s11031-005-7955-3
