نسبت علم و فناوری از نگاه کوهن و هیکمن
الموضوعات : پیوند اندیشۀ فیلسوفان و مکاتب فلسفی با زمانه و شرایط اجتماعی و فکری
علی رضا مکاریان پور
1
,
رضا صادقی
2
1 - دانشجوی دکتری فلسفه، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران
2 - دانشیار گروه فلسفه، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران
الکلمات المفتاحية: فلسفۀ تکنولوژی, تکنوساینس, پراگماتیسم, لری هیکمن, جان دیویی, تامس کوهن,
ملخص المقالة :
مفهوم «تکنوساینس» بعنوان یکی از مفاهیم محوری در فلسفة فناوری قرن بیستم، در چند دهة اخیر با توجه به نگرانیها دربارۀ ظهور هوش مصنوعی، بار دیگر مورد توجه قرار گرفته است. این نوشتار دو دیدگاه اصلی را که در اینباره در قرن بیستم مطرح شدند، با یکدیگر مقایسه میکند. لری هیکمن، فیلسوف پراگماتیست آمریکایی، ضمن پذیرش مفهوم تکنوساینس، تامس کوهن را مخالف این مفهوم معرفی میکند. در این مقاله، دلایل کوهن برای مخالفت با پیوند علم و فناوری بررسی میشوند و سپس با استفاده از مبانی فکری هیکمن، دیدگاه تامس کوهن را نقد میکنیم و از این مفهوم دفاع خواهیم کرد. استدلال اصلی اینست که دیدگاه کوهن، با اینکه با برچسب تاریخ علم ارائه شده است، ماهیتی ایدئولوژیک دارد و مبانی عینی علم را تضعیف میکند. اهمیت دیدگاه هیکمن در اینست که با تکیه بر فلسفة دیویی، تکنوساینس را قابل آموزش، و بنابرین، قابل مدیریت میداند.
