شناسایی مزایا و معایب و چالش‌های پیش روی خانۀ هوشمند از منظر کاربران در شهر تهران
الموضوعات :
فاطمه چشمه
1
(کارشناسی ارشد معماری داخلی، دانشگاه علم و فرهنگ، تهران ایران.)
عباس حبیبی
2
(مربی گروه معماری، دانشگاه علم و فرهنگ، تهران، ایران)
الکلمات المفتاحية: خانۀ هوشمند, اینترنت اشیاء, اتوماسیون, فضای‌خانگی.,
ملخص المقالة :
در دنیای امروز، فناوریها به حدی از پیشرفت و توسعه رسیدهاند که در سطح زندگی روزمره نیز غیر قابل چشمپوشی هستند. خانۀ هوشمند نمایانگر تعریف جدیدی از فضای خانگی است که با ورود هرچه بیشتر فناوری به خانه‌ها همراه می‌باشد. جایگاه هوشمندسازی در ایران، بهعنوان یک پدیده وارداتی نیازمند مطالعه و بررسی‌های بیشتر است. هدف از این پژوهش پیدا کردن چالش‌های پیش روی هوشمندسازی در خانه‌های ایرانی و دریافتن نوع نگرش کاربران به این موضوع است. در ادامه سعی شده است تا مزایا و معایب و نقاط قوت و ضعف خانۀ هوشمند با تکیه بر تجربه زیسته کاربران شهر تهران مورد بررسی قرار گیرد. این پژوهش برمبنای هدف یک تحقیق بنیادی و از حیث روش، یک مطالعه کیفی به شیوۀ مردمنگاريست که با انجام مصاحبه عمیق و نیمه ساختار‌یافته با دو گروه کاربران بالفعل و بالقوه خانۀ هوشمند در شهر تهران انجام شده است. داده‌های حاصل از مصاحبه‌ها با استفاده از نرم‌افزار اطلس‌تی نسخه 9 مورد تحلیل موضوعی قرار گرفته است. یافته‌های این پژوهش حکایت می‌کند که مؤلفه‌های مختلفی در میزان رضایت کاربران از هوشمندسازی خانه‌ها مؤثر هستند که در گروه کاربران بالفعل عبارتند از مؤلفه‌های؛ روان‌شناختی، اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی، زیرساخت و تکنولوژی و در گروه کاربران بالقوه نیز شامل مؤلفه‌های؛ اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی می‌باشد. نتایج نشان می‌دهد که علیرغم تصورات اولیه، کاربران بالفعل غالباً از زیستن در این فضاها احساس رضایت می‌کنند و حتی در‌صورت عدم رضایت کامل، مزایای هوشمندسازی را انکار نمی‌کنند. درواقع مهم‌ترین چالش برای پذیرش خانۀ هوشمند از دیدگاه هر دو گروه، هزینه‌های بالای آن است.
1- انصاری، منوچهر؛ محمدیان، ایوب؛ و نویسنده، احسان(1396). شناسایی کاربردهای اینترنت اشیا در خانه هوشمند با استفاده از روش فراترکیب. مدیریت فناوری اطلاعات، 9(4)، 659-678.
2- برازنده، جمیله؛ و فرزانه، نازبانو(1401). تشخیص فعالیت در خانه‌های هوشمند مبتنی بر الگوریتم حشره آبسوار و شبکه عصبی مصنوعی در شهر هوشمند. هوش مصنوعی و داده‌کاوی، 10(1)، 1-13.
3- توسلیان، فاضله؛ نظری، امین؛ و محمدی، رضا(1399). یک پروتکل کارا در اینترنت اشیاء برای خانه‌های هوشمند. کنفرانس بین‌المللی وب پژوهی.
4- حبیبی، عباس؛ یزدانفر، سید عباس؛ حمزه¬نژاد، مهدی؛ و کاظمی، عباس(1402). خانگی شدن رسانه‌ها، رسانهای شدن خانه‌ها؛ فرهنگ مادی فناوری‌های رسانهای و تغییرات خانه و فضای خانگی در ایران. فصلنامه تحقیقات فرهنگی ایران، 16(1)، 5-47
5- حسینی¬نسب، سحر؛ معدنی، محسن؛ و زارع، مهدی(1397). طراحی درگاه بی‌سیم مبتنی بر زیگبی در شبکه اتوماسیون خانه هوشمند. دومین کنگره ملی توسعه پژوهش¬های نوین در مهندسی برق کامپیوتر.
6- حقی، پرویز؛ و امیریان، وحید(1392). استفاده از مهندسی ارزش در بهینه‌سازی انرژی ساختمان‌های مسکونی. کنفرانس بین‌المللی عمران، معماری و توسعه پایدار شهری. تبریز.
7- خدادادی، امین(1402). کاربرد فناوری تشخیص حرکت انسان در زمینه خانه هوشمند. هفتمین کنفرانس ملی پژوهش‌های کاربردی در مهندسی برق، مکانیک و مکاترونیک. تهران.
8- ساعدی کپورچالی، محمدرضا؛ و مسعودی گوکانی، اعظم(1395). عوامل مؤثر بر کاهش مصرف انرژی در طراحی معماری خانه هوشمند. دومین کنفرانس بین‌المللی نخبگان عمران، معماری و شهرسازی.
9- شیرازی، الهام؛ و جدید، شهرام(1394). برنامه‌ریزی توامان تجهیزات الکتریکی و حرارتی خانه هوشمند. کنفرانس بین‌المللی برق.
10- طیبی¬ابولحسنی، سید امیرحسین(1398). درآمدی بر روش تحقیق (رویه‌های استاندارد تحلیل داده‌های کیفی). فصلنامه سیاست‌نامه علم و فناوری، 6(2)، 68-94
11- عبدالمالکی، الهام؛ جواهری، امین؛ حیدری¬شاهی، مجید؛ و رحمنی، سهیل(1402). نگاهی معمارانه به خانه هوشمند. دومین کنفرانس معماری، عمران، کشاورزی، معدن و محیط‌زیست.
12- فریدونیان، علیرضا؛ سعیدی‌نیا، سپیده؛ و مؤمنی¬فراهانی، ارغوان(1396). طراحی و ساخت یک سیستم حلقه بسته کنترل دما در خانه هوشمند انرژی. کنفرانس ملی انجمن انرژی ایران (و کنفرانس بین‌المللی فناوری و مدیریت انرژی ایران).
13- کارخانه، فرزانه؛ حبیبی، هادی؛ و حبیبی، راضیه(1395). سیستم‌های کامپیوتری در خانه‌های هوشمند. پنجمین دوره کنفرانس بین‌المللی پژوهش در علوم و تکنولوژی.
14- محمدپور، احمد(1400). روش در روش. قم: انتشارات لوگوس.
15- اسمارت¬شو. (1400). تاریخچه هوشمندسازی ساختمان] یادداشت وبلاگ[. بازیابی شده از https://smartsho.com
16- نصیری، بهاره(1401). شناسایی و تحلیل مؤلفه‌های اثرگذار بر سبک زندگی خانوادۀ دیجیتال در شهر تهران. فصلنامه علمی مطالعات فرهنگ-ارتباطات، 23(58)، 269-296. doi:10.22083/jccs.2021.277464.3314
17- هاشمیان، محمد حسین؛ و سروران مهرام، نازلی(1394). بررسی سیستم‌های امنیتی خانه‌های هوشمند. اولین کنفرانس بین‌المللی پژوهش در علوم و تکنولوژی.
18- Balta-Ozkan, N., Boteler, B., & Amerighi, O. (2014). European smart home market development: Public views on technical and economic aspects across the United Kingdom, Germany and Italy. Energy Research & Social Science, 3, 65-77. doi:10.1016/j.erss.2014.07.007
19- Li, M., Gu, W., Chen, W., He, Y., Wu, Y., & Zhang, Y. (2018). Smart home: architecture, technologies and systems. Procedia computer science, 131, 393-400. doi:10.1016/j.procs.2018.04.219
20- Shin, J., Park, Y., & Lee, D. (2018). Who will be smart home users? An analysis of adoption and diffusion of smart homes. Technological Forecasting and Social Change, 134, 246-253.doi:10.1016/j.techfore.2018.06.029
21- Sovacool, B. K., & Del Rio, D. D. F. (2020). Smart home technologies in Europe: A critical review of concepts, benefits, risks and policies. Renewable and sustainable energy reviews, 120, 109663. doi:10.1016/j.rser.2019.109663
22- Spigel, L. (2005). Designing the smart house: Posthuman domesticity and conspicuous production. European Journal of Cultural Studies, 8(4), 403-426. doi:10.1177/1367549405057826
23- Spigel, L. (2012). Domestic technologies and the modern home. In International encyclopedia of housing and home (pp. 383-398). Elsevier. doi:10.1016/B978-0-08-047163-1.00316-7
