بررسی ماهیت و مقایسه اجاره به شرط تملیک با عقد معلق در حقوق ایران
الموضوعات :
1 - دانشجوی دکتری حقوق خصوصی، گروه حقوق، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه گیلان، رشت، ایران.
الکلمات المفتاحية: اجاره به شرط تملیک, عقد معلق, حقوق ایران,
ملخص المقالة :
هدف از مطالعه حاضر بررسی ماهیت ومقایسه اجاره به شرط تملیک با عقد معلق در حقوق ایران می باشد. قرارداد اجاره به شرط تملیک هرچند در نظام غربی تولد یافته و رشد کرده است، ولی با توجه به مزایای آن نسبت به نهادهای حقوقی مشابه، چون فروش اقساطی، بیع معلّق و عقد معلق می‌تواند در نظام حقوقی کشور ما نیز جانشین مناسبی برای نهادهای حقوقی یاد شده به حساب آید. در نگاه اول شاید بتوان گفت این عقد یک عقد اجاره است که در آن شرطی مبنی بر مالک شدن مستاجر در پایان عقد درج گردیده است ولی باید بگوییم که اجاره به شرط تملیک دارای نقاط اشتراک زیادی با عقودی از قبیل بیع اقساطی با شرط فاسخ، بیع معلق، عقد اجاره و رهن دارد ولی با وجود این اشتراکات تفاوت های بسیاری را نیز با این عقود دارا می باشد بنابراین نمی توان این عقد را در قالب یکی از این عقود گنجاند و باید پذیرفت که اجاره به شرط تملیک یک عقد مستقل است و اصرار بر گنجاندن این عقد در قالب سایر عقود سبب ایجاد مشکلاتی میگردد که سبب متضرر شدن هریک از طرفین شده و با خواست آنها مطابقت نمیکند. از جمله این تفاوت ها، تفاوت در ویژگی ها و ماهیت عقد معلق است. عقد معلق عقدی است که وقوع و تحقق آن منوط به وقوع امر دیگری باشد. در واقع عقد معلق، عقدی است که بعد از (ایجاب و قبول) دارای اثر حقوقی نمی شود به این معنا که توافق صورت می گیرد و عقد هم منعقد می شود اما اثر آن ایجاد نمی شود و منوط به یک حادثه می باشد. استفاده فراوان از این نوع قراردادها در سال‌های اخیر، لزوم شناسایی ماهیت و احکام آنها را ضروری کرده است.
1. Jar, K.(1988), Larousse Dictionary, Vol. 2, translated by Seyed Hamid Tabiban, Amir Kabir Publications, Tehran. [In Persian]
2. Safipour, A and Beta, Montahi A. (2000). Arabic Language, Vol. 1, Sadouq Library Publications, Qom. [In Persian]
3. Jahangirbakhsh, J. (1982). Book Review in the Presence of Ayatollah Al-Behjat, Vol. 1, Issue 3, Qom. [In Persian]
4. Dehkhoda, A.(2008). Dictionary Dehkhoda, 6th edition, Vol. 4, Barresi Publications, Tehran. [In Persian]
5. Rahimi, H(2014). Comparative Study of the Analysis of the Nature of Potential Contracts in Iranian and Egyptian Law, No. 2, Comparative Law Studies Journal. [In Persian]
6. Saadi, A.( 1989). Fiqh Dictionary of Language and Terminology, Delfakr Publications, Noor Digital Library. [In Persian]
7. Amidi, H.(1963). Amidi Dictionary, Vol. 2, 27th edition, Amir Kabir Publications, Tehran. [In Persian]
8. Jafari Langroudi, J. (1999) Comprehensive Book on Legal Terminology, Vol. 3, Issue 1, Ganj-e-Danesh Library, Tehran. [In Persian]
9. Al-Miraghi, Ahmed ( 1998). Al-Miraghi Interpretation, First Edition, Dar Al-Fikr, Beirut. [In Persian]
10. Pirhadi, M( 2013). Transfer of Ownership in Sales Contract, Vol. 3, Javdanah Publications, Tehran. [In Persian]
11. Vafadar, A.( 2008). Rent with the Condition of Ownership, Private Law Studies, Vol. 38, Issue 1. [In Persian]
12. Eslamipanah, A and Abbasiyan, R.( 2009). Legal Nature of Rent with the Condition of Ownership, Law Quarterly, Vol. 39, Issue 3. [In Persian]
13. Collection of Printed Information on Rent with the Condition of Ownership and its Executive Guidelines, Export Bank.
14. Pakdaman, R.(1994). Collection of Laws and Regulations on Economic and Commercial Services, Vol. 1, Institute for Commercial Studies, Tehran. [In Persian]
15. Katouzian, N.(2002). General Rules of Contracts, Vol. 3, 11th edition, Enteshar Company, Tehran. [In Persian]
16. Akbarinezhad, P.(2004). Rent with the Condition of Ownership, Doctoral Thesis, Islamic Azad University, Science and Research Branch, Tehran. [In Persian]
17. Shahidi, S M.(2009). Collapse of Obligations, Vol. 14, Majd Publications, Tehran. [In Persian]
18. Emami, S H.(1994). Civil Law Book, Vol. 1, 11th edition, Islamic Law Publications, Tehran. [In Persian]
19. Shahidi, M.(2014). Civil Law, Formation of Obligations, Vol. 10, Majd Publications, Tehran. [In Persian]
20. Naraghi, A.(1996). Awaid Al-Ayyam, Islamic Propagation Office of the Seminary School, Qom. [In Persian]
21. Mohaqeq Helli, M.(nd). Al-Munafe'at Al-Mukhtasar (The Summary of Benefits), p. 151, Baitulhilal Institute Publications, Tehran. [In Persian]
