بررسی تطبیقی تعلیق به شرایط صحت از دیدگاه امام خمینی ره و آیت الله خویی
الموضوعات :
1 - دانشجوی دکتری حقوق خصوصی، گروه حقوق، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه گیلان، رشت، ایران.
الکلمات المفتاحية: تنجیز, اجماع, شرایط صحت, انشاء, منشاء ,
ملخص المقالة :
هرچند حکم تعلیق به شرایط صحت عقد در نزد حقوقدانان امر روشن و فاقد ابهامی می باشد و حتی با اینکه مطابق با مواد 699 و 1068 قانون مدنی تعلیق در طلاق و ضمان باطل است، اما تعلیق آن ها به شرایط صحت مورد قبول مقنن و حقوقدانان می باشد بطور نمونه ومطابق با ماده 700 قانون مدنی تعلیق ضمان به شرایط صحت آن موجب بطلان عقد نمی باشد، حال آنکه از آنجایی که در فقه امامیه و در نزد فقها تعلیق عقد بر امر یقینی و از شرایط صحت آن نیز مشمول عنوان تعلیق می باشد، درخصوص صحت یا بطلان چنین شرط تعلیقی بین فقها اختلاف نظر وجود دارد . در این پژوهش با روش توصیفی و تحلیلی، آرای مرحوم امام خمینی(ره) و مرحوم خویی دو تن از فقهای گران مایه معاصر در این موضوع مورد بررسی قرار گرفته است. با تتبع در آرای فقهای مذکور آنچه حاصل گردید، آن می باشد که هرچند این دو بزرگوار در خصوص اینکه تعلیق در انشاء مبطل می باشد یا تعلیق در منشاء، اختلاف نظردارند، اما در خصوص حکم تعلیق به شرایط صحت عقد اتفاق نظر دارند، با این تفاوت که برخلاف مرحوم خویی که به طور صریح حکم چنین شرطی را بیان نموده اند، مرحوم امام خمینی(ره) اشاره مستقیمی به این موضوع نداشته و حکم صحت این شرط، به طور ضمنی از فتاوی ایشان قابل برداشت می باشد.
1. Imamie, S.(1997). Civil Law, Volume Four, Islamic Publications, Tehran. [In Persian]
2. Amoli larijani, S.(2020).Lessons Beyond Jurisprudence. [In Persian]
3. Dehkhoda, A. (2001). Dictionary, Volume Three, Dehkhoda Lexicon Institute. [In Persian]
4. Zaraat, A. (2015).Commentary on Maksab al-Masbukh. [In Persian]
5. Shahidi, M. (2004). Civil Law 3 (Obligations), Moj Publications. [In Persian]
6. Katouzian, N. (2013).General Principles of Contracts, Volume One. [In Persian]
7. Amid, H. (2002). Amid Dictionary, Amir Kabir Publications. [In Persian]
8. Adl, M.(1963). Civil Law, Amir Kabir Publications. [In Persian]
9. Langroudi, M.(1999). Expanded Terminology of Law, Volume Two, Ganj-e-Danesh Publications. [In Persian]
10. Allameh Helli, H. Tadhkirat al-Fuqaha, Volume One, Al-Bait Publications.
11. Shahid A, Al-Qawa'id al-Fawaid: Critique and Interpretation, Volume Two, Zahoor Shafaq Publications.
12. Sheikh T. (1991).Al-Khilaf, Volume Two, Dar al-Kutub al-Ilmiyah, [In Persian]
13. Sheikh A, Sayyid Mortaza, Maksab, Volume One and Two, Jamiat al-Najaf al-Diniyah Publications.
14. Khomeini, R.(2000). Al-Bay' (Sales), Volume One and Two, Institute for Compilation and Publication of Imam Khomeini's Works, Qom[In Persian]
15. Khomeini, R.(1997). Al-Bay' (Sales), Volume Three, Institute for Compilation, Publication and Translation of Imam Khomeini's Works, Qom. [In Persian]
16. Khoei, A. Masbah al-Fiqhah, Volume Three, Ansarian Institute Publications.
17. Khoei, A. Al-Mawsu'ah al-Umm al-Khoei, Volume Thirty-Six, Institute for Publication and Revival of Ayatollah Khoei's Works.
18. Mohaqeq H. Abu al-Qasim Najm al-Din Ha'far ibn Hassan, Sharayi' al-Islam, n.d.
19. Najafi, M.(1988). Jawahir al-Kalam, Volume Twenty-Seven and Twenty-Eight, Dar al-Kutub al-Islamiyah Publications, Tehran, 1988. [In Persian]