پیامدهای روانی خشونت علیه زنان و دختران
الموضوعات :
1 - کارشناسی ارشد روانشناسی عمومی، گروه روانشناسی، موسسه آموزش عالی فاطمیه (س) شیراز، شیراز، ایران.
2 - دکترای تخصصی روانشناسی، استادیار گروه روانشناسی موسسه آموزش عالی فاطمیه (س) شیراز، شیراز، ایران. ناسی بالینی
الکلمات المفتاحية: خشونت علیه زنان, خشونت جنسیتی, زنان, پیامد روانی, سلامت روان.,
ملخص المقالة :
خشونت علیه زنان و دختران در تمامی جوامع بشری علی¬رغم تفاوت در میان مذهب و دیگر تفاوت¬های فکری، فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی وجود داشته و پدیده¬ای است جهانی، فراتاریخی و فرافرهنگی که عمری به قدمت تاریخ بشریت دارد. این پیامد از مشارکت کامل زنان در جامعه جلوگیری می¬کند و تهدیدی جدی برای حقوق انسانی و سلامت به شمار می¬رود. خشونت تأثیرات قابل‌توجهی بر سلامت جسمی و روانی زنان دارد. علی¬رغم تحقیقات فراوان در مورد پیامدهای خشونت بر سلامت روانی زنان، میزان خشونت در دوران قرنطینه بیماری کرونا افزایش پیدا کرده¬است که این تحقیق به بررسی میزان خشونت علیه زنان و دختران و پیامدهای روانی آن در دوران قرنطینه می¬پردازد. این مطالعه توصیفی- تحلیلی از نوع مقطعی است. ابزار مورد استفاده در این پژوهش شامل پرسش¬نامه جمعیت شناختی، پرسش¬نامه استاندارد سنجش خشونت علیه زنان و فهرست نشانه¬ای هاپکینز (HSCL) است. درنهایت داده¬های حاصل از پژوهش توسط نرم‌افزار SPSS 26 مورد تجزیه تحلیل قرار گرفته¬است.( P<0/01). بر اساس همبستگی پیرسون مشخص شد، بین تمامی ابعاد سلامت روان و خشونت رابطه مثبت و معناداری وجود دارد و قرار گرفتن در معرض انواع خشونت منجر به کاهش سطح سلامت روان در ابعاد مختلف می¬شود. خشونت پیش¬بینی¬کننده قوی سلامت روان در ابعاد مختلف است و با توجه به نقش مهم زنان در خانواده و تأثیر سلامت آنان بر سطح سلامت خانواده و جامعه، لازم است اقداماتی به‌منظور کاهش میزان خشونت و ارتقا سطح سلامت روان زنان به عمل آید.
1- آقاخانی، نادر؛ افتخاری، علی؛ زارعی خیرآباد، عباس؛ و موسوی، احسان(1391). بررسی انواع خشونت شوهران علیه زنان و تأثیر عوامل مختلف در میزان بروز آن‌ها در زنان مراجعه‌کننده به پزشکی قانونی شهرستان ارومیه در سال ۹۱-۹۰. پزشکی قانونی ایران، ۱۸(۲ و ۳)، ۷۸-۶۹.
2- بنی¬فاطمه، حسین؛ عباس¬زاده، محمد؛ علیزاده¬اقدم، محمدباقر؛ و محمدپور، نیر(1397). استرس و خشونت فیزیکی مردان علیه زنان: یک تحقیق کیفی. زن در توسعه و سیاست، 16(4)، 581-602.
3- خواجوی سه‌گنبد، کبری؛ سلیمانیان، علی¬اکبر؛ و حیدرنیا، احمد(1399). عوامل روان‌شناختی زمینه‌ساز و تداوم‌بخش خشونت‌پذیری در زنان خشونت‌دیده؛ مطالعه کیفی. مجله پزشکی قانونی ایران، ۲۶(۳)، 245-۲۳۹.
4- دادور، رحمت¬الهه؛ و ارجمند، بهاره(1392). بررسی پیامدهای روانی اجتماعی مرتبط با خشونت علیه زنان خانه در شهر مشهد در سال 1388-1389. مطالعات علوم اجتماعی ایران، 10(36)، 81-100.
5- دولتیان، ماهرخ؛ حسامی، کژال؛ ظهیرالدین، علیرضا؛ ولایی، ناصر؛ و علوی مجد، حمید(1390). بررسی شیوع خشونت خانگی و نقش آن بر حیطه¬های سلامت روان. پژوهنده، 16(۶)، ۲۸۳-۲۷۷.
6- رزاقی، نغمه؛ پرویزی، سرور؛ رمضانی، منیر؛ و طباطبایی¬نژاد، سید محمد(1392). پیامدهای خشونت علیه زنان در خانواده: یک مطالعه کیفی. مجله زنان، مامایی و نازایی ایران، 16(44)، 11-20. 10.22038/IJOGI.2013.652doi:
7- شایان، آرزو؛ معصومی، سیده زهرا؛ و کاویانی، معصومه(1393). بررسی رابطه همسرآزاری و سلامت روانی در زنان دچار خشونت خانگی ارجاع شده به پزشکی قانونی شهر شیراز. آموزش و سلامت جامعه، ۱(۴)، ۵۷-۵۱.
8- طاهرخانی، سکینه؛ میرمحمدعلی، یی ماندانا؛ کاظم¬نژاد، انوشیروان؛ اربابی، محمد؛ و عامل ولی¬زاده، مهرنوش(1388). بررسی میزان خشونت خانگی علیه زنان و ارتباط آن با مشخصات زوجین. مجله علمی پزشکی قانونی، 15(2)، 123-129.
9- علیوردی¬نیا، اکبر؛ رضی، داوود؛ و آیینی، صدیقه(1392). تبیین جامعه‌شناختی خشونت علیه زنان: آزمون تجربی نظریه‌های منابع در دسترس زنان و فمینیسم رادیکال. رفاه اجتماعی، 13(49)، 323-358.
10- محمدخانی، میترا؛ و عباسی دولت¬آبادی، زهرا(1398). پیامدهای روانی خشونت عاطفی بر زنان. هشتمین کنفرانس بین‌المللی سلامت زنان، تهران.
11- محمدزاده اسماعیلی، رعنا؛ قنبری¬پناه، افسانه؛ و تجلی، پریسا(1398). رابطه تنظیم هیجانی و عواطف مثبت و منفی مردان متأهل، با نگرش نسبت به خشونت علیه زنان (موردمطالعه: شهر تهران. دوفصلنامه علمی مطالعات پلیس زن، 13(30)، 5-13.
12- موسوی، اشرف¬السادات؛ و قربانی، نیما(1386). روایی تفکیکی فهرست فارسی نشانه مرضی هاپکینز در نمونه‌های بالینی و بهنجار. روانشناسی تحولی (روانشناسان ایرانی)، 4(13)، 69-79.
13- هزارجریبی، جعفر؛ و میرزایی، رحمت(1396). خشونت و جنسیت (تجربه زیسته زنان و مردان شهرستان پاوه). توسعه اجتماعی، 12(2)، 83-108. doi:10.22055/QJSD.2018.13509
14- World Health Organization. (2020). Department of Sexual and Reproductive Health and Research World Health Organization Avenue Appia 20CH-1211, Geneva 27Switzerlandem. Retrieved from https://www.who.int/teams/health-workforce/hwfequity/sexual-and-reproductive-health-and-research
15- Ibala, R. M., Seff, I., & Stark, L. (2021). Attitudinal acceptance of intimate partner violence and mental health outcomes for female survivors in Sub-Saharan Africa. International journal of environmental research and public health, 18(10), 5099. doi:10.3390/ijerph18105099
16- Krahé, B. (2016). Violence against women. Aggression and Violence, 251-268.
17- Lr, D. (1974). The Hopkins Symptom Checklist (HSCL): a self-report symptom inventory. Behav Sci, 19, 1-15.
18- Saadati, M. (2010). Domestic violence, mental health threat. Social Security Studies, 8(24), 61-90.
19- Sediri, S., Zgueb, Y., Ouanes, S., Ouali, U., Bourgou, S., Jomli, R., & Nacef, F. (2020). Women’s mental health: acute impact of COVID-19 pandemic on domestic violence. Archives of women's mental health, 23, 749-756. doi:10.1007/s00737-020-01082-4
