شناسایی و سنجش عوامل تأثیرگذار بر قصد کارآفرینانه در دانشجویانِ مهندسیِ دانشگاه الزهرا
الموضوعات :اسماعیل کلانتری 1 , محبوبه نوری زاده 2 , ابوالقاسم عربیون 3
1 - استادیار موسسه آموزش عالی فاطمیه شیراز
2 - دانشکده مدیریت و اقتصاد دانشگاه خوارزمی
3 - دانشیار دانشگاه تهران
الکلمات المفتاحية: قصد کارآفرینانه, نگرش به کارآفرینی, ویژگی¬های شخصیتی کارآفرینی, دانشجویان مهندسی, دانشگاه الزهرا.,
ملخص المقالة :
سیر تحولات اقتصادی کشورها از اقتصاد منبع بنیان به اقتصاد دانش بنیان، ضرورت تحول مأموریت دانشگاه ها از آموزش و پژوهش به سه گانه آموزش، پژوهش و کارآفرینی را دوچندان می کند. دانشجویان به عنوان یکی از مهم ترین سرمایه های انسانی دانشگاه ها در تحقق این امر نقش کلیدی دارند. هدف این پژوهش شناسایی و سنجش عوامل تأثیرگذار بر قصد کارآفرینانه در دانشجویان مهندسیِ دانشگاه الزهرا است. برای این منظور از راهبرد پیمایش با حجم نمونۀ 438 نفر استفاده شده است. یافته های پژوهش نشان می دهد که ویژگی های شخصیتی کارآفرینی بین دانشجویان با نگرش به کارآفرینی در آن ها رابطۀ مثبت معنادار دارد. همچنین نگرش به کارآفرینی با قصد کارآفرینانۀ دانشجویان رابطۀ مثبت معنادار دارد. در عوامل زمینه ای، رابطۀ مثبتِ معنادار بین حمایت های درک شده از کارآفرینی و قصد کارآفرینانه ملاحظه شد اما رابطۀ منفیِ معنادار بین موانع درک شده از کارآفرینی و قصد کارآفرینانه ملاحظه نشد. همچنین در بین رشته های مختلف مهندسی، دانشجویان رشتۀ مهندسی مکانیک و در بین سال های مختلف تحصیلی، دانشجویان سال اول، بیشترین قصد کارآفرینانه را دارند. مهم ترین توصیه های سیاستی این پژوهش شامل آموزش های کارآفرینی به دانشجویان، پایش مستمر نگرش به کارآفرینی و قصد کارآفرینانۀ دانشجویان و در نهایت انجام فعالیت های ترویجی و اصلاحات ساختاری به منظور افزایش حمایت از کارآفرینیِ دانشجویی و کاهش موانع کارآفرینیِ دانشجویی است.
1. امیری علی نقی، مرادی یزدان (1387). نگرش‌های کارآفرینانه دانشجویان و موانع آن. فصلنامه پژوهش و برنامه‌ریزی در آموزش عالی. ۱۴ (۳): 45-67.
2. امینی، مرجان، جمشیدی، رحیم، حیدری‌نژاد، صدیقه (1393). اولویت‌بندی موانع کارآفرینی از نظر دانشجویان تربیت بدنی با استفاده از روش TOPSIS. پژوهش در ورزش تربیتی، 2(6): 15-32.
3. پارسا، عبدالله، عبدالوهابی، مرضیه، ظریف، سکینه (1390). بررسي تأثير شيوه‌هاي حل مسأله بر شخصيت كارآفرينانه (مطالعه موردي: دانشجويان دانشگاه شهيد چمران اهواز). توسعه كارآفريني، 4(14): 145 -164.
4. خرسندی یامچی، اکبر، عارفی، محبوبه، بیات، نبی الله، سلیمانی مطلق، خدایار، روشنی علی بنه سی، حسن (1394). ارزیابی دانش، توانش، نگرش و خلاّقیت کارآفرینی دانشجویان (مورد مطالعه: دانشگاه‌های اصفهان و زنجان). نامه آموزش عالی، 8(29): 59-83.
5. زالی، محمد رضا، مدهوشی، مهرداد، کردنائیچ، اسدالله (1386). ارزیابی مشخصه‌هاي کارآفرینی دانشجویان (مورد مطالعه دانشگاه مازندران). فصلنامه مدرس علوم انسانی، 11(55): 81-113.
6. قناعتی، مهدی، نودهی، حسن، قدرتی، اکرم، جلالی¬فر، علی، (1396)، تأثیر آموزش کارآفرینی بر قصد کارآفرینانۀ دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی سبزوار، مجله دانشگ‌ها علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی سبزوار، 24(5): 319-325.
7. کیانی ماوی، ندا، کیانی ماوی، رضا (1391). بررسی و مقایسه تمایل کارآفرینی دانشجویان دختر و پسر رشته تربیت بدنی و ارائه مدلی برای سنجش تمایل کارآفرینی. فصلنامه مدیریت توسعه و تحول، 9: 19-26.
8. مردانشاهی، محمد مهدی، تاجیک اسماعیلی، عزیزالله، مبارکی، محمد حسن (1393). بررسی استعداد کارآفرینی در دانشجویان ورودی و خروجی دانشگاه‌های دولتی (مورد مطالعه: دانشگاه‌های دولتی مازندران). فصلنامه علمی پژوهشی توسعه کارآفرینی، 7(4): 755-771.
9. معتقد، مهسا، یعقوبی فرانی، احمد، کریمی، سعید، (1398)، تأثیر عوامل محیطی بر قصد کارآفرینانۀ دیجیتالی دانشجویان علوم کامپیوتر (مورد مطالعه: دانشگاه¬های دولتی استان همدان)، نامۀ آموزش عالی، 12(46): 147-175.
10. ریاحی، پریسا، قاضی‌نوری، سید سپهر (1392). مقدمه‌ای بر نظام نوآوری (رویکردی گسترده)، تهران:مرکز نشر دانشگاهی.
11. رضوی، سید مصطفی، فلاح حقیقی، نگین، رضوانفر، احمد، کلانتری، خلیل (1391). تحلیل موانع کارآفرینی در دانشکده-های کشاورزی ایران (از دیدگاه دانشجویان). مدیریت دولتی، 4(10): 59-78.
12. سرمد، زهره، بازرگان، عباس، حجازی، الهه (1388). روش¬های تحقیق در علوم رفتاری، تهران: انتشارات آگه.
13. كردنائيج، اسداالله، محمدرضا زالي، حيدر علي هومن، حسینی، شهاب‌الدين (1386). ابزار سنجش ويژگي¬هاي شخصيتي كارآفرينان ايراني، تهران: دانشگاه تربيت مدرس.
14. فيض، داوود، صفايي، ميلاد (1388). ارزيابي و مقايسه‌ي ويژگي‌هـاي شخـصيتي كارآفرينانـه دانشجويان دانشكده‌هاي مختلف دانشگاه سمنان. فصلنامه‌ي انجمن آموزش عالي ايران، 2(2): 158-137.
15. نعمتی، محمدعلی (1392). بررسی ویژگی¬های شخصیتی کارآفرینانه دانشجویان دانشگاه¬های دولتی تهران، دو فصلنامه نوآوری و ارزش‌آفرینی، 1(3): 47-64.
16. یمنی، محمد، ثمری، عیسی (1389). تصویر دانشجویان از دانشگاه پیام نور و کارکردهای آن (مورد دانشگاه پیام نور مرکز تهران). فصلنامه انجمن آموزش عالی ایران، 3(3): 1-37.
17. Abdul Halim, F., Rozi Malim, M., Hamdan, S.I., Salehan, A., Kamaruzzaman, F.S., (2019), Factors affecting entrepreneurial intention IKN students, Proceedings of the third international conference on computing, Mathematics and statistics: 545-554.
18. Ajzen, I. (1991). The theory of planned behavior. Organizational Behavior & Human Decision Processes, 50(2): 179-211.
19. Arvanitis, S., Kubli, U.,Woerter, M. (2008). University-industry knowledge and technology transfer in Switzerland: What university scientists think about co-operation with private enterprises. Research Policy 37: 1865–1883.
20. Barda-Sánchez, V., Atienza-Sahuquillo, C. (2018). Entrepreneurship intention among engineering students: The role of entrepreneurship education. European research on management and business economics, 24(1): 53-61.
21. Barbosa, S. D., Fayolle, A., Lassas-Clerc, N. (2006). Assessing risk perception, self-efficacy, and entrepreneurial attitudes and intentions: Implications for entrepreneurship education. Proceedings of IntEnt 2006 conference.
22. Belso-Martinez, J. A., Molina-Morales, F. X., & Mas-Verdu, F. (2013). Combining effects of internal resources, entrepreneur characteristics and KIS on new firms. Journal of Business Research, 66(10): 2079-2089.
23. Benzing, C., Chu, H.M. and Kara, O. (2009). Entrepreneurs in Turkey: a factor analysis of motivations, success factors and problems, Journal of Small Business Management, 47(1): 58-91.
24. Bugamelli M., Cannari L., Lotti L. e Magri S. (2012). The innovation gap of Italy’s production system: roots and possible solutions. Bank of Italy.
25. Chu, H.M., Benzing, C. and McGee, C. (2007). Ghanaian and Kenyan entrepreneurs: a comparative analysis of their motivations, success characteristics, and problems, Journal of Developmental Entrepreneurship, 12(3): 295-322.
26. Collins, L., Hannon, P. D., & Smith, A. (2004). Enacting entrepreneurial intent: the gaps between student needs and higher education capability. Education+ training, 46(8/9): 454-463.
27. Etzkowitz, H., (2003). Research groups as ‘quasi-firms’: the invention of the entrepreneurial university. Research Policy 32: 109-121.
28. Fallows, S. and Steven, C. (2000). Building employability skills into the higher education curriculum: a university-wide initiative. Education + Training, 42(2): 75-82.
29. Federici, D., and Ferrante, F. (2014). Ristrutturazione industriale e capital umano imprenditoriale. Economia dei Servizi, 3: 233-258.
30. Ferrante, F. (2005). Revealing Entrepreneurial Talent. Small Business Economics, 2: 159-174
31. Howard, S. (2004). Developing entrepreneurial potential in Youth: the effects of entrepreneurial education and Venture Creation. University of South Florida Report: 3-17.
32. Kınay, H. F. (2007). Girişimcilik, Kalkınma ve Rekabet İlişkisi, Kütahya’da KOBİ’lerin Girişimcilik Profili, TOBB Yayınları, Ankara.
33. Krueger, N. F. (1993). The impact of prior entrepreneurial exposure on perceptions of new venture feasibility and desirability. Entrepreneurship Theory & Practice, 18(1): 5-21
34. Krueger, N. F., Reilly, M. D., & Carsrud, A. L. (2000). Competing models of entrepreneurial intentions. Journal of Business Venturing, 15(5-6): 411-432.
35. Kvedaraite, N. (2014). Reasons and obstacles to starting a business: Experience of students of Lithuanian higher education institutions. Management: journal of contemporary management issues, 19(1): 1-16.
36. Littunen, H. (2000). Entrepreneurship and the characteristics of the entrepreneurial personality. International Journal of Entrepreneurial Behavior & Research, 6(6): 295-310.
37. Lüthje, C., & Franke, N. (2003). The ‘making’of an entrepreneur: testing a model of entrepreneurial intent among engineering students at MIT. R&d Management, 33(2): 135-147.
38. Liñán, F., Rodríguez-Cohard, J. C., & Rueda-Cantuche, J. M. (2011). Factors affecting entrepreneurial intention levels: a role for education. International entrepreneurship and management Journal, 7(2): 195-218.
39. Martinez, D., Mora, J. G., & Vila, L. E. (2007). Entrepreneurs, the self-employed and employees among young European higher education graduates. European Journal of Education, 42(1): 99-117.
40. Mustapha, M., & Selvaraju, M. (2015). Personal attributes, family influences, entrepreneurship education and entrepreneurship inclination among university students. Kajian Malaysia: Journal of Malaysian Studies, 33.
41. Mustafa, M. J., Mustafa, M. J., Hernandez, E., Hernandez, E., Mahon, C., Mahon, C., Chee, L. K. (2016). Entrepreneurial intentions of university students in an emerging economy: The influence of university support and proactive personality on students’ entrepreneurial intention. Journal of Entrepreneurship in Emerging Economies, 8(2): 162-179.
42. Negash, E. (2012). An investigation of higher education student's entrepreneurial intention in Ethiopian universities: technology and business fields in focus (Doctoral dissertation, Jimma University).
43. OECD (2015). Entrepreneurship at Glance 2015. Paris: OECD Publishing.
44. Okhomina, D. (2010). Entrepreneurial orientation and psychological traits: the moderating influence of supportive environment. Journal of Behavioral Studies in Business, 2(1).
45. Palalić, R., Ramadani, V., Đilović, A., Dizdarević, A., & Ratten, V. (2017). Entrepreneurial intentions of university students: a case-based study. Journal of Enterprising Communities: People and Places in the Global Economy.
46. Reynolds, P. D. (2005). Understanding business creation: serendipity and scope in two decades of business creation studies. Small Business Economics, 24(4): 359-364.
47. Turker, D., & Sonmez Selçuk, S. (2009). Which factors affect entrepreneurial intention of university students?. Journal of European Industrial Training, 33(2): 142-159.
48. Sánchez-Barrioluengo, M. (2014). Articulating the ‘three-missions’ in Spanish universities. Research Policy 43: 1760–1773.
49. Shane, S., & Venkataraman, S. (2000). The promise of entrepreneurship as a field of research. Academy of Management Review, 25(1): 217-226.
50. Shirokova, G., Osiyevskyy, O., & Bogatyreva, K. (2015). Exploring the intention–behavior link in student entrepreneurship: Moderating effects of individual and environmental characteristics. European Management Journal, 34(4): 386-399.
51. Souitaris, V., Zerbinati, S., & Al-Laham, A. (2007). Do entrepreneurship programmes raise entrepreneurial intention of science and engineering students? The effect of learning, inspiration and resources. Journal of Business venturing, 22(4): 566-591.
52. Singh Sandhu, M., Fahmi Sidique, S., & Riaz, S. (2011). Entrepreneurship barriers and entrepreneurial inclination among Malaysian postgraduate students. International journal of entrepreneurial behavior & research, 17(4): 428-449.
53. Segal, G., Borgia, D., & Schoenfeld, J. (2005). The motivation to become an entrepreneur. International journal of Entrepreneurial Behavior & research, 11(1): 42-57.
54. Singh Sandhu, M., Fahmi Sidique, S., & Riaz, S. (2011). Entrepreneurship barriers and entrepreneurial inclination among Malaysian postgraduate students. International journal of entrepreneurial behavior & research, 17(4): 428-449.
55. Shapero, A. (1982). Social dimensions of entrepreneurship. In the encyclopedia of entrepreneurship. (Eds.). C. Kent, D. Sexton, & K. Vesper. Englewood Cliffs, NJ. Prentice Hall: 72-90.
56. Van Gelderen, M., Brand, M., van Praag, M., Bodewes, W., Poutsma, E., & van Gils, A. (2008). Explaining entrepreneurial intentions by means of the theory of planned behaviour. Career Development International, 13(6): 538-559.
