تحوّلات پارادایمی و پیدایش دولت- ملّتِ مدرن غربی
الموضوعات :سعید عطار 1 , محمد کمالی زاده 2
1 - دانشيار علوم سياسي، دانشكده حقوق، علوم سياسي و تاريخ، دانشگاه يزد
2 - استاديار گروه علوم سياسي، پژوهشگاه علوم انساني و مطالعات اجتماعي جهاددانشگاهي
الکلمات المفتاحية: دولت- ملّت مدرن- تمدن غربی- پارادایم کوهن- دموکراسی- آزادی. ,
ملخص المقالة :
در این تحقیق به دنبال بازخوانی مسیرهای متفاوتی هستیم که در نهایت به ایجاد و پیدایش دولت- ملت مدرن و تضمنات آن در ساختارهای سیاسی امروز جهان منتهی شده¬اند. آنچه امروز به عنوان دولت- ملت مدرن می¬شناسیم و در قالب اشکال گوناگون نظام¬های سیاسی به حیات خود ادامه میدهند، ریشه در تحولاتی دیرینه و تدریجی در غرب (اروپا) دارد؛ تحولاتی که می¬توان آنها را در قالب یک روایت پارادایمیک از دیالکتیکِ نیاز و پاسخ به تصویر کشید. روایتی که از یونان باستان و دلدادگی به عقلانیت و آزادی آغاز می¬شود و در مسیرهای متفاوتی از یکسو با سنتهای نوپدید انجیلی و بازجویی ساختار حقوقی رم همراه می¬شود و از سوی دیگر با عبور از بافت تاریخی، اجتماعی، سیاسی و اقتصادی قدرتهای بزرگ غربی (انگلستان، فرانسه، آلمان و ایالات¬متحده)، مسیرهای متفاوتی از ظهور و پیدایش دولت مدرن را رقم می¬زند. در بازخوانی این مسیرهای متفاوت، از رهیافت پارادایمی «کوهن» بهره برده¬ایم.
اشتریک، ولفگانگ و کالین کراوچ (1398) اقتصاد سیاسی سرمایهداری مدرن، ترسیم همگرایی و افتراق¬ها، ترجمه امیرحسین سادات، تهران، شیرازه.
پروس، استیو (1387) مدل سکولارشدن غرب، ترجمه محمدمسعود سعیدی، تهران، گام نو.
حاتمی، عباس (1390) «نظریههای مختلف دولت¬سازی: به سوی یک چارچوببندی نظری»، پژوهشنامه علوم سیاسی، دوره ششم، شماره 3 (پیاپی 23)، صص 7- 44.
زیگفرید، آندره (1394) روح ملتها، ترجمه احمد آرام، تهران، شرکت سهامی انتشار.
عجم اوغلو، دارون و جیمز رابینسون (1399) راه باریک آزادی، ترجمه علیرضا بهشتی شیرازی و جعفر خیرخواهان، تهران، روزنه.
کوهن، تامس (1393) ساختار انقلابهای علمی، ترجمه سعید زیباکلام، تهران، سمت.
هابز، توماس (1400) لویاتان، ترجمه حسین بشیریه، تهران، نشرنی.
هرف، جفری (1400) مدرنیسم ارتجاعی، تکنولوژی، فرهنگ و سیاست در دوره وایمار و رایش سوم، ترجمه محمد هدایتی، تهران، ناهید.
یاوری، اسدالله و زهرا اژئر (1396) «ریشههای شکلگیری ملت و تابعیت در روم باستان؛ از خانواده تا تابعیت، از شهروندی تا ملت»، فصلنامه مطالعات حقوق تطبیقی، دوره هشتم، شماره 1، بهار و تابستان، صص 343-360.
Ardant, Gabriel (1975) The Formation of National States in Western Europe, New Jersey, Princeton University Press.
Assoudeh, Eliot, Elizabeth Francis and Leonard Weinberg (Eds.) (2020) Routledge Handbook of Democracy and Security, New York, Routledge.
Bo Kaspersen, Lars and Jeppe Strandsbjerg (Eds.) (2017) Does War Make States? Investigations of Charles Tilly's Historical Sociology, Cambridge, Cambridge University Press.
Breay, Claire and Julian Harrison (2015) Magna Carta, Law, Liberty, Legacy, London, British Library.
Carté, Katherine (2021) Religion and the American Revolution, An Imperial History, Chapel Hill, University of North Carolina Press.
Chilton, Bruce (2006) "The Modernization of Christianity," in Jacob Neusner (Ed.) Religious Foundations of Western Civilization, Judaism, Christianity, and Islam, Nashville, Abingdon Press.
Crothers, A. Glenn (2018) With God on Our Side, Religion and the American Civil War, California, ABC-CLIO.
Davis, Stephen M. (2020) Rise of French Laïcité, French Secularism from the Reformation to the Twenty-first Century, Oregon, Wipf and Stock Publishers.
Duignan, Brian and Carolyn DeCarlo (Eds.) (2018) The U. S. Constitution and the Separation of Powers, London, Britannica Educational Publishing.
Duruy, Victor (2019) The History of the Middle Ages, 476-1453, From the Fall of Ancient Rome in 476 until the Fall of Constantinople and Final Destruction of the Eastern Roman Empire in 1453, translate by Emily Henrietta Whitney, Margaret Dwight Whitney, Madrid, Musaicum Books.
Gallup (2021) "Confidence in Institutions," Available online at, https،//news. gallup. com/poll/1597/confidence-institutions.aspx (access in Jan 2022).
Giddens, Anthony (1973) Capitalism and Modern Social Theory, An Analysis of the Writings of Marx, Durkheim and Max Weber, Cambridge, Cambridge University Press.
Gombrich, E. H. (2019) "From the Renaissance- Period or Movement?" in Robert Black (Ed.) Renaissance Thought, London, Routledge.
Graber, Mark A., Mark V. Tushnet and Sanford Levinson (Eds.) (2015) The Oxford Handbook of the U. S. Constitution, Oxford, Oxford University Press.
Hobsbawm, Eric and Terence Ranger (Eds.) (2012) The Invention of Tradition, Cambridge, Cambridge University Press.
Huntington, Samuel P. (1966) Political Modernization, America vs. Europe, World Politics, Vol. 18, No. 3, pp. 378-414.
Jones, Steven E. (2006) Against Technology, From the Luddites to Neo-Luddism, New York, Routledge.
Jupp, Peter (2006) The Governing of Britain, 1688-1848, The Executive, Parliament and the People, New York, Routledge.
Krieger, Leonard (1972) The German Idea of Freedom, History of a Political Tradition, ACLS history e-book project.
Lauren, Paul Gordon (2012) "the Foundations of Justice and Human Rights in Early Legal Texts and Thought," in Dinah Shelton (Ed.) The Oxford Handbook of International Human Rights Law, Oxford, Oxford University Press, pp. 163- 193.
Maley, Terry (2011) Democracy and the Political in Max Weber's Thought, Toronto, University of Toronto Press.
Ocker, Christopher (2018) Luther, Conflict, and Christendom, Reformation Europe and Christianity in the West, Cambridge, Cambridge University Press.
Rowley, James (2018) Rise of the People and Growth of Parliament, From the Great Charter to the Accession of Henry VII, 1215-1485, Morrisville, LULU Press.
Scotland (1899) The Scots Statutes Revised, The Public General Statutes Affecting Scotland, Vol. 1 (1707- 1819) Edinburgh, Law Publishers.
Smith, Helmut Walser (2011) "Authoritarian State, Dynamic Society, Failed Imperialist Power, 1878-1914," in Helmut Walser Smith (Ed.) The Oxford Handbook of Modern German History, Oxford, Oxford University Press, pp. 307- 334.
Spielvogel, Jackson J. (2018) Western Civilization, Alternate Volume, Since 1300, Boston, Cengage Learning.
Thackeray, Frank W., John E. Findling and John Findling (2004) Events that Changed Great Britain, from 1066 to 1714, Connecticut, Greenwood Press.
Van Reken, Calvin P. (1999) "The Church’s Role in Social Justice," Calvin Theological Journal, Vol. 34, pp. 198-202.
Williamson, David G. (2012) Bismarck and Germany, 1862-1890, New York, Taylor & Francis.
Wood, Gordon S. (2021) Power and Liberty, Constitutionalism in the American Revolution, Oxford, Oxford University Press.