بررسی التزامات ناشی از قراردادهای الکترونیکی بر پایۀ قواعد عمومی قراردادها در نظام حقوقی ایران و فرانسـه
الموضوعات :علی جمال زاده 1 , بهنام قنبر پور 2
1 - کارشناسی ارشد حقوق خصوصی، گروه حقوق، موسسه فناوری و آموزش عالی، دانشگاه احرار، رشت، ایران.
2 - استادیار فقه و حقوق اسلامی، گروه حقوق، دانشکده علوم انسانی، واحد لاهیجان، دانشگاه آزاد اسلامی، لاهیجان، ایران.
الکلمات المفتاحية: قراردادهای الکترونیکی, حقوق ایران, حقوق فرانسه, التزام.,
ملخص المقالة :
قراردادهای الکترونیکی سطح وسیعی از قراردادها را به خود اختصاص داده است که با پیشرفت روز افزون تکنولوژی این امر در حال افزایش است. با روند افزایش این نوع از قراردادها به طبع سؤالاتی پیرامون آن به وجود می آید؛ نظیر آنکه آیا این قراردادها در زمرۀ عواعد عمومی قرار دارند؟ ضمانات اجراهای عقدی که طرفین حتی یکدیگر را نمی شناسند بر چه مبناست؟ قانون مدنی ایران و فرانسه چگونه قواعد اطراف این عقود را تعریف نموده اند؟ این نوع از عقود تحت شمول قواعد عمومی قراردادها می-باشند، که از قوانین مربوط به تجارت الکترونیکی و قانون مدنی پیروی می کنند. با این حال چگونگی تبعیت اینگونه قراردادها از قواعد عمومی در کشورهای مختف ممکن است تفاوت هایی داشته باشد. به خصوص در باب التزامات ناشی از قراردادهای الکترونیکی قواعد مختلفی وجود دارد، که ما تلاش نموده ایم در طول این مقاله به چگونگی ابعاد آن در حقوق ایران و فرانسه بپردازیم . روش ما نیز در این مقاله مبتنی بر شیوۀ مطالعۀ کتابخانه ای بوده و به صورت توصیفی- تحلیلی انجام گرفته است.
Al-Sunhouri, Abdul Razzaq Ahmad, (1945), Sources of Al-Haq fi Fiqh al-Islami, vol. 5, Egypt,
Cairo, Jamiat al-Arabiya.
Taghizadeh, Ibrahim; Ahmadi, Afshin, (2014), "The position of unfair terms in Iranian law with
a look at Article 46 of the Electronic Commerce Law", Private Law Research, third year, Vol. 10,
pp. 42-9.
Hosseini Modares, Seyyed Mehdi; Golshifteh, Esmat, (2013), "The compensation method for
breach of contractual obligations in English law and its design in Iranian law", Civil Law
Knowledge, Volume 2, Autumn and Winter 2013: pp. 27-39.
Ranjbar, Reza; Salaripour, Ismail, (2018), "Review of the nature and jurisprudential foundations
of obligation", Fiqh and Fundamentals of Islamic Law Quarterly, Vol. 8 and 9, Summer and Fall
2019: pp. 37-6.
Zargar, Mahmoud, (2018), strategic models and business solutions on the Internet, Tehran,
Bahineh Publications.
Sarmadsaidi, Sohail; Mirabi, Vahidreza, (1383), Electronic Commerce, Tehran, Persman
Publications.
Safai, Seyyed Hossein, (2018), Civil Laws, General Rules of Contracts, Vol. 2, Ch. 32, Tehran,
Mizan Publishing House.
Sahraian, Mohammad; Zare, Mehdi, (2018), "Contracts concluded in the Internet environment in
Iranian and French law", Iranian and International Comparative Law Research Quarterly, pp.
113-131.
Katouzian, Nasser; (2018), General Rules of Contracts, Vol. 1, Tehran, Publishing Company.
Katouzian, Nasser; (2019), General Rules of Contracts, Vol. 3, Tehran, Publishing Company.
Katouzian, Nasser, (2016), Civil Law in the Current Legal Order, Tehran, Mizan Legal
Foundation.
Katouzian, Nasser, (1374), General Theory of Obligations, Tehran, Yalda Publishing.
Mohaghegh Damad, Seyed Mustafa; Esfandiar, Khashayar, (2018), "Judicial justice and its role in
claiming contractual damages", Legal Journal of Justice; No. 108, pp. 49-25.
Mohagheq Damad, Seyyed Mostafi (2007), Jurisprudence Rules (Civil Section), Vol. 2, Tehran,
Semat Publications, 8th edition.
Masaki Nia, Mohammad, (2013), "How to conclude electronic contracts and its features", two
scientific-research quarterly journals of civil law science, first issue, spring and summer 2013,
pp. 85-98.
Mousaviyan, Seyyed Abbas; Maithami, Hossein, (2016), "Evaluation of proposed solutions to solve
the challenge of late payment penalty in Islamic banking", Trend Quarterly; No. 80, pp. 113-140.
Namur, Sode; Hosni, Alireza, (2017), "Comparative comparison of adjustment of obligation in
French and Iranian law", Sabak specialized scientific journal, pp. 23-11.
Nik-Bakhsh Tehrani, Mohammad Hasan; Azarsabri, Mehdi, (2008), Familiarity with electronic
commerce and its infrastructures, Tehran, Institute of Iran.
Nouri, Mohammad-Ali; Nakhjavani, Reza, (2018), Laws of Electronic Commerce, Tehran, Ganj
Danesh Publishing.
Yazdanian, Alireza, (2016), Lessons from Comparative Civil Law, Vol. 1, Tehran, Mizan
Publications.
Urbaczewski. Andrew,(1998), Business horizon, A Managers Primer in Electronic Commerce
،Leonardo M. Jessup and Bradley C. Wheeler, No 5, 15 –pp.
Flour, Jacques,(2015), Aubert, Jean-Luc, Savaux Eric, Droit civil ; les obligations t. 3; le rapport
d'obligation, 9e édition, Paris, UniversitéDalloz.
Mazeaud, Denis, (1992), La notion de clause pénale, Paris, LGDJ.
Terré, François, (2018), Philippe et Lequette, Yves, Droit civil: Les obligations, 12e, Dalloz.
Article 1108: "Quatre conditions sont essentielles pour la validité d'une convention:
Le consentement de la partie qui s'oblige; Sa capacité de contracter; Un objet certain qui
forme la matière de l'engagement; Une cause licite dans l'obligation.
Article 1159: "That which is ambiguous is interpreted by the usage in the region where the
contract was made". (Ce qui est ambigu s'interprète par ce qui est d'usage dans le pays où
le contrat est passé).
Article 1160: "Clauses which are customary are to be supplied in the contract even though they
are not expressed there. (On doit suppléer dans le contrat les clauses qui y sont d'usage,
quoiqu'elles n'y soient pas exprimées).
Article 1101: "Le contrat est une convention par laquelle une ou plusieurs personnes s'obligent, envers
une ou plusieurs autres, à donner, à faire ou à ne pas faire quelque chose.
Article 1134: "Les conventions légalement formées tiennent lieu de loi à ceux qui les ont faites.
Elles ne peuvent être révoquées que de leur consentement mutuel, ou pour les causes que la loi
autorise. Elles doivent être exécutées de bonne foi.
Article 1156: "The common intention of the contracting parties must be sought in agreements rather
than to stop at the literal sense of terms.
Art. 1341: "... No evidence by witness against and outside of the content of instrument is allowed ..."
Article 1152: "Lorsque la convention porte que celui qui manquera de l'exécuter payera une certaine
somme à titre de dommages-intérêts, il ne peut être alloué à l'autre partie une somme plus forte,
ni moindre.
Néanmoins, le juge peut, même d'office, modérer ou augmenter la peine qui avait été convenue, si elle
est manifestement excessive ou dérisoire. Toute stipulation contraire sera réputée non écrite.
Article 1229: "La clause pénale est la compensation des dommages et intérêts que le créancier souffre
de l'inexécution de l'obligation principale.
Il ne peut demander en même temps le principal et la peine, à moins qu'elle n'ait été stipulée pour le
simple retard.
