تبیین عوامل مؤثر بر اخلاق کار دانشگاهی جامعه دانشگاهی محقق اردبیلی
الموضوعات :
اباذر اشتری مهرجردی
1
(استادیار موسسه مطالعات اجتماعی و فرهنگی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری؛ تهران، ایران)
طاها عشایری
2
(استاديار، گروه تاریخ و جامعه‌شناسی دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران)
الکلمات المفتاحية: اخلاق کار, جامعه دانشگاهی, رضایت شغلی, استرس شغلی, هویت و تعهد سازمانی,
ملخص المقالة :
هدف اصلی پژوهش مطالعه عوامل موثر بر اخلاق کار دانشگاهی در جامعه دانشگاهی محقق اردبیلی (1400-1401) است. روش تحقیق از نوع پیمایش (کمی)، پرسشنامه، جامعه آماری آن 6000 نفر که 384 نفر به‌صورت کوکران و به روش خوشه‌ای تصادفی در بین آن‌ها توزیع‌شده است. روایی و پایایی پژوهش نیز تأییدشده است. نتایج نشان می‌دهد که میزان اخلاق کار برحسب وضع تأهل تفاوت معنی‌داری داشته و مقدار آن در میان گروه متأهل (1.8) بیش از سایرین سطح اخلاق کار برحسب سطح تحصیلات تفاوت می‌پذیرد و مقدار آن در میان گروه دارای سطح تحصیلات دکتری (2.1) نسبت به سایر گروهای تحصیلی بیشتر است. سطح اخلاق کار برحسب نوع شغل تفاوت می‌پذیرد و مقدار آن در میان گروه شغلی هیئت‌علمی (2.6) و دانشجویان (2.2) نسبت به سایر گروهای شغلی بیشتر است. سطح اخلاق کار برحسب نوع طبقه تفاوت می‌پذیرد و مقدار آن در میان طبقه بالا (3.1) بیشتر از طبقه متوسط و پایین است. نتایج نشان می‌دهد که بین رضایت شغلی (0.35)؛ استرس شغلی (0.31-)؛ فرسودگی شغلی (0.34-)؛ تعهد سازمانی (0.56)؛ هویت سازمانی (0.30) و باورهای مذهبی (0.28) رابطه معنادار با اخلاق کار وجود دارد. نتایج رگرسیون نشان می‌دهد که ضریب همبستگی چندگانه برابر با 0.601؛ ضریب تبیین برابر با 0.532 و ضریب تبیین تصحیح‌شده برابر با 0.483 است
ابوالقاسمی، شهنام ؛ بختیاری، شهرزاد ؛ باقری، یونس ؛ هادیزاده، آیه (1392)، ارتباط بین سبک های مدیریت تعارض با استرس شغلی (مطالعه ی موردی: کارکنان ناحیه ۱ آموزش و پرورش شهرری)، روانشناسی تحلیلی شناختی، شماره 17، ص 71-80
آرش، امید رضا، خلیل پور، اعظم و ظفرمند، امید (۱۳۹۶)، بررسی رابطه رضایت شغلی و اخلاق کار دبیران تربیت‌بدنی آموزشی و پرورش استان کهگیلویه و بویراحمد، فصلنامه مطالعات روانشناسی و علوم تربیتی، سال دوم، شماره پانزدهم، ص ۲۹-۱۹
اسمعیلپور، مسعود؛ عبدی، کیانوش؛ حسینی، محمدعلی و بیگلریان، اکبر (1398)، رابطه اخلاق کاری با عملکرد شغلی کارکنان اداری‌درمانی دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی و مراکز تابعه در سال 1396، مجله توانبخشی، شماره 20، دوره 1، ص 52-63
اعتباریان، اکبر و رجبی، مهناز (1397)، بررسی و نقد فلسفی نظریه دوعاملی فردریک هرزبرگ از دیدگاه نمادین-تفسیری، فصلنامه مطالعات مدیریت، سال 27، شماره 89، ص 144-119
آل. پتری، هربرت (1382)، آبراهام مزلو و خودشکوفایی، ترجمه جمشید مطهر، معرفت؛ شماره 69؛ ص 94-100
اندام، زهرا، منتظری، امیر و کریمی، زهرا (۱۳۹۴)، ارتباط اخلاق کار و رضایتمندی داوطلبان رویدادی، دو فصلنامه پژوهش در مدریت ورزشی و رفتار حرکتی، سال ششم، شماره ۱۲، ص ۱۰۳-۹۳
توسلی، غلام عباس (1392). جامعه‌شناسی کار و شغل، تهران: انتشارات سمت.
تولایی، روح‌الله (۱۳۸۸)، عوامل تأثیرگذار بر رفتار اخلاقی کارکنان در سازمان، ماهنامه توسعه انسانی پلیس، شماره ۲۵، ۱۴-۱۸٫
حیدری لقب، طاهره؛ طالع پسند، سیاوش (1400)، مطالعه رابطه بین عوامل اجتماعی و فرسودگی شغلی معلمان شهرستان قروه، مطالعات آموزشی و آموزشگاهی، شماره 28، ص 318-341
خیاطیان؛ قدرت الله و فدوی، صبا (1395)؛ نیل به کمال در نظریه‌های انسان کامل ابن عربی و انگیزش آبراهام مزلو، پژوهشنامه عرفان؛ سال نهم، شماره 19، ص 1- 20
رابینز، استیفن (1392). رفتار سازمانی (مفاهیم، نظریه‌ها و کاربردها)، علی پارسائیان و سید محمد اعرابی، تهران: دفتر پژوهش‌های فرهنگی.
رجبی پورمیبدی، علیرضا و فیروزآبادی دهقانی، مرتضی (1391)، رابطه اخلاق کار اسلامی با تعهد سازمانی و رضایت شغلی در پرستاران، فصلنامه اخلاق زیستی، سال دوم، شماره ششم، ص ۹۲-۴۹
رضاییان، علی (1379)، مدیریت رفتار سازمانی، تهران: نشر سمت
زمانی، غلامرضا و طهماسبی، سیمین (1398)، بررسی ارتباط اخلاق کار اسلامی و ادارک از عدالت سازمانی، فصلنامه اسلام و مدیریت، س 8، شماره 15 و 16، ص 93-105
سلیمانی، نادر؛ عباس‌زاده، ناصر و نیازآذری، بهروز (۱۳۹۱)، رابطه اخلاق کار با رضایت شغلی و استرس شغلی کارکنان در سازمان آموزش فنی و حرفه‌ای شهر تهران، فصلنامه رهیافتی نو در مدیریت آموزشی، سال سوم شماره ۱، ص ۳۸-۲۱،
سلیمی، قربان علی ؛ قضاوی، منصوره (1379)، رابطه حمایت سازمانی و استرس شغلی با سلامت عمومی و فرسودگی و شغلی، مجله دانش و پژوهش در روانشناسی کاربردی، شماره 5، ص 80-59
سهندی، سکینه و عبدالهی، مژگان (1396)، تحلیل و دسته بندی عوامل ایجاد استرس شغلی در مشاغل، مطالعات روانشناسی و علوم تربیتی، شماره 22، ص 231-247
شاوردی، تهمینه و حیدری، حسین (1395). تحلیل و بررسی هویت شغلی با تأکید بر شناسایی ابعاد مؤلفه‌های آن. فصلنامه مشاوره شغلی و سازمانی، 2(28)، 114-141.
ضرغامی، سیدصادق و خلیل نژاد، شهرام (1395)، نقش تعهد سازمانی در شکل گیری سازمان یادگیرنده (مورد مطالعه: مؤسسات مطالعات بین اللملی انرژی)، فصلنامه علمی مدیریت منابع انسانی در صنعت نفس، سال هفتم، شماره 28، ص 173- 194
فیاضی، مرجان؛ افشارنژاد، مصطفی، حسن‌زاده، کاظم (1394)، رابطه فلات شغلی با تمایل به ترک خدمت، استرس شغلی و فرسودگی شغلی کارکنان، مطالعات منابع انسانی، شماره 17، ص 41-60
قدسی، علی محمد ؛ افشار کهن، جواد ؛ میهمی، حامد(1390)، دلایل فرسودگی شغلی، مسائل اجتماعی ایران، سال 2، ص 129-158
قدیمی مقدم، ملک محمد؛ حسینی طباطبایی، فوزیه و جمعه‌پور، احمد (1384)، رابطه بین تیپ شخصیتی، مکان و رضایت شغلی با فرسودگی شغلی، فصلنامه روانشناسی ایرانی، شماره 5، ص 43-54
قربان شیرودی، شهره ؛ شفیع¬آبادی، عبدالله ؛ نورانی¬پور، رحمت¬الله (1385)، پیش بینی فرسودگی شغلی بر اساس کمال گرایی و رفتار تیپ A در کارکنان آتش نشانی خرم آباد، دانش و پژوهش در روانشناسی کاربردی، شماره 27، ص 125-148
قنبری، سیروس و فرشچی، فاطمه (۱۳۹۴)، بررسی وضعیت اخلاق کار کارکنان دانشگاه بوعلی سینا، فصلنامه علمی- ترویجی اخلاق، سال ۵، شماره ۱۸، ص ۲۰۲-۱۷۳
کریمی، فهمیه؛ حیدرنیا، احمد و عباسی، هادی (1397)، بررسی اثربخشی مشاوره گروهی مبتنی بر طراحی زندگی بر کاهش هویت شغلی مغشوش. دو فصلنامه مشاوره کاربردی، 8(8)، 68-78.
کمالی، افسانه؛ موسوی خامنه، مرضیه و عظیمی سفین سرا، رقیه (۱۳۹۷)، بررسی رابطه بین سرمایه اجتماعی سازمانی با اخلاق کار در بین کارمندان وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، دو فصلنامه جامعه‌شناسی اقتصادی و توسعه، سال ششم، شماره ۲، ص ۱۳۱-۱۱۷،
مازلو، آبراهام (1390)، انگیزش و شخصیت، ترجمه احمد رضوانی، مشهد: انتشارات آستان قدس
محمدخانی، مهرانگیز؛ بلالی، اسماعیل و محمدی، اکرم (۱۳۹۲)، تأثیر عوامل سازمانی بر سطح اخلاق کار در میان کارکنان ادارات دولتی، سال بیست و چهارم، شماره پیاپی ۵۰، شماره دوم، ۱۶۴-۱۴۳،
معیدفر، سعید (1380). فرهنگ کار، تهران: موسسه کار و تأمین اجتماعی.
معین، محمد (1390). فرهنگ فارسی، تهران: اشجع.
مورهد، گرگوری و گریفین، ریکی (1393)، رفتار سازمانی، ترجمه سید مهدی الوانی و غلامرضا معمارزاده، تهران: مروارید
میرکمالی، سید محمد ؛ خلیل بیگی، کمال ؛ فتحی، ادریس (1398)، بررسی عوامل مؤثر بر استرس شغلی از دیدگاه مدیران و دبیران دبیرستانهای دولتی شهر اصفهان، مدیریت توسعه و تحول، شماره 36، ص 1-9
میکاییلی، نیلوفر ؛ رحمانی، سمیرا و نریمانی، محمد (1391)، نقش میانجی درگیری شغلی معلمان در رابطه توانمندی‌های شخصیتی با فرسودگی شغلی، روانشناسی تحلیلی شناختی، شماره 11، ص 45-52
نجات حسینی، محسن (1393). شایستهسالاری و رفاه اجتماعی در سوئد، تهران: نشـر پانیذ.
نیسبت، رابرت. (۱۳۹۷). سنت جامعه‌شناسی، ترجمه سعید حاجی‌ناصری و فریدالدین حسینی‌مرام، تهران: نشر دانشگاه تهران.
الوانی، مهدی؛ حسن‌پور، اکبر و داوری، علی (۱۳۸۹) تحلیل اخلاق سازمانی کارکنان با استفاده از الگوی دایره اخلاق، فصلنامه اخلاق در علوم و فناوری، سال پنجم، شماره‌های ۳ و ۴، ۲۵-۳۴٫
یدالهی، ماریه ؛ غریبی، سجاد و یدالهی، مائده (1400)، بررسی میزان شیوع فرسودگی شغلی در معلمان مدارس ابتدایی، تحول اداری، شماره 65، ص 44-57
یوسفی، زینب (1392)، رابطه اخلاق کاری با بهره‌وری عملکرد کارکنان ادارات ورزش و جوانان استان آذربایجان غربی بر اساس مدل اچیو، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، تربیت‌بدنی و علوم ورزشی، دانشکده تربیت‌بدنی و علوم ورزشی، گروه مدیریت ورزشی
BLACK, JULIA (2007) Making a success of Principles-based regulation, Law and Financial Markets Review, PP. 191-206
Bliese, P. D. Edwards, J. R. and Sonnentag, S. (2017). Stress and well-being at work: a century of empirical trends reflecting theoretical and societal influences. J. Appl. Psychol. 102, 389–402. doi: 10.1037/apl0000109
Boada-Grau, J. Sánchez-García, J. C. Prizmic-Kuzmica, A. J. and Vigil-Colet, A. (2012b). Health and safety at work in the transport industry (TRANS-18): factorial structure, reliability and validity. Span. J. Psychol. 15, 357–366. doi: 10.5209/rev_sjop.2012.v15.n1.37342
Brown, CH, Curran,R,G & Smith, M,l (2003). The Role of Emotional Intellingence in the Career Commitment and Desion-Making Process. Journal of Career Assessment, Vol 11(4), pp 137-142.
Martin, Mike W. Schinzinger, Roland. (2005) Ethics in Engineering, New York, McGraw-Hill
Maslow W, A. H. (1943). Conflict, frustration, and the theory of threat, J. abnorm. (soc) Psychol. 38, 81-86
Matten, Dirt, Crane, Andrew. (2007) Business Ethics, New York, Oxford University Press
McFarlin, Kate(2011). How to Increase Employee Work Ethic, Training Program on Work Ethics for Development Professionals National Institute of Agricultural Extension Management, Rajendra Nagar, Hyderabad
Miller,M.J. Woehr,D.J.Hudspeth,N. (2001). The meaning and management of work ethic: construction and initial validation of a multidimensional inventory. Journal of Vocational Behavior,59.1-39.
Rowden, R. W. (2002). The relationship between workplace learning and job satisfaction in US small to midsize businesses. Human Resource Development Quarterly, 13(4), 407-425
Shiuan,C.B. and J.D.Yu (2003). “Organizational commitment, supervisory commitment and employee outcomes in the Chinese context proximal hypothesis or global hypothesis”, Journal of Organizational Behavior,Vol.2,No.24,p.32
Walker LJ, Pitts RC. (١٩٩٨), "Naturalistic Conceptions of Moral Maturity", Developmental Psychology;NO. ٣٤.pp:٤٠٣-٤١٩.
Zinbarg ED, (٢٠٠٥), Faith, Morals, and Money: What the World Religions tell us about Ethics in the Marketplace. New York, NY:Continuum.
Nakata A, Takahashi M, Irie M, Ray T, Swanson NG. (2011),Job satisfaction, common cold, and sickness absence among white-collar employees: a cross-sectional survey. Ind Heal. 2011;49(1):116–21.
North FM, Syme SL, Feeney A, Shipley M, Marmot M. Psychosocial work environment and sickness absence among British civil servants: the Whitehall II study. Am J Public Health. 1996;86(3):332–40
Salahdin,S.N.Alvi,M,N,P.Baharuddin,S,S,B.Halimat,S,S,B. (2016). The relationship between work ethic and job performance. International Conference on Business and Economic.
Suominen S, Vahtera J, Korkeila K, Helenius H, Kivimaki M, Koskenvuo M. Job strain, life events, and sickness absence: a longitudinal cohort study in a random population sample. J Occup Environ Med. 2007;49(9):990–6.
Trimpop R, Kirkcaldy B, Athanasou J, Cooper C. Individual differences in working hours, work perceptions and accident rates in veterinary surgeries. Work Stress. 2000;14(2):181–8.
Vahtera J, Pentti J, Uutela A. The effect of objective job demands on registered sickness absence spells; Do personal, social and job-related resources act as moderators? Work Stress. 1996;10(4):286–308.
