نقش واسطه¬ای شفقت به خود در رابطه خودپنداره و تصویر بدنی با اضطراب اجتماعی دانشجویان دختر دانشگاه صنعتی اصفهان
الموضوعات :
بهنوش هارونی
1
(دانش آموخته مقطع ارشد دانشگاه نایین ایران)
حسن خوش اخلاق
2
(دانشگاه آزاد اسلامی واحد نایین .اصفهان. ایران)
الکلمات المفتاحية: شفقت به خود, خودپنداره, تصویر بدنی, اضطراب اجتماعی, دانشجویان دختر.,
ملخص المقالة :
اختلال اضطراب اجتماعی به ترس آشکار و پیوسته از موقعیت‌های اجتماعی یا عملکردی اشاره دارد. خودپنداره و تصویر بدنی در تبیین اضطراب اجتماعی نقش قابل ملاحظه‌ای می‌تواند داشته باشد. هدف از انجام پژوهش حاضر تعیین نقش واسطه ای شفقت به خود در رابطه خودپنداره و تصویر بدنی با اضطراب اجتماعی دانشجویان دختر دانشگاه صنعتی اصفهان بود. مطالعه ی حاضر از نوع طرح‌های همبستگی بود و از روش معادلات ساختاری مبتنی بر رویکرد حداقل مربعات جزئی استفاده شد. از جامعه دانشجویان دختر دانشگاه صنعتی اصفهان با روش نمونه‌گیری تصادفی، نمونه‌ای با حجم 300 نفر انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها از مقیاس شفقت خود نف، مقیاس خودپنداره بک و همکاران (1990)، پرسشنامه نگرانی از تصویر بدنی لیتلتون و همکاران (2005) و پرسشنامه اضطراب اجتماعی کونور و همکاران (2000) استفاده شد. داده‌های جمع‌آوری شده با استفاده از نرم‌افزارهای spss نسخه 25 و AMOS نسخه 22 تحلیل شد. یافته ها نشان داد، شفقت به خود به میزان 3/22 درصد از مسیر بین خودپنداره و اضطراب اجتماعی می‌کاهد. همچنین نتایج بیانگر آن بود که شفقت به خود در رابطه خودپنداره و اضطراب اجتماعی نقش واسطه ای جزئی دارد (05/0>p). شفقت به خود در رابطه تصویر بدنی و اضطراب اجتماعی دانشجویان دختر نقش واسطه ای جزئی دارد(05/0>p). خودپنداره بر روی اضطراب اجتماعی دانشجویان تاثیر منفی دارد(05/0>p). تصویر بدنی بر روی اضطراب اجتماعی دانشجویان دختر اثر مستقیم دارد(05/0>p). یافته های پژوهش، نشانگر اهمیت خودپنداره و تصویر بدنی در تبیین اضطراب اجتماعی بود و شفقت به خود، بین خودپنداره و تصویر بدنی با اضطراب اجتماعی نقش میانجی دارد.
1- ابراهیم‌پور، م.، شمالی‌شهرضا، م.، و بالیده، م. (1399). شیوع‌شناسی اضطراب اجتماعی در دانش آموزان مقطع متوسطه اول شهر اصفهان. فصلنامه روان¬شناسی تحلیلی شناختی، 40، 47-57.
2- ابوالقاسمی‌نسب، ب.، نعیمی، ا.، و اسلامی، م. (1399). بررسی رابطه نگرش‌های مذهبی با اضطراب اجتماعی در دانشجویان دختر دانشگاه یزد. سبک زندگی اسلامی با محوریت سلامت، ۴(۲)، 1-7.
3- ارجمندنیا، ع، عظیمی‌گروسی، ص.، وطنی، ص.، و کاظمی‌رضایی، ع. (1396). مطالعة اضطراب اجتماعی، خودپنداشت و تصویر بدن در دانش‌آموزان با آسیب بینایی. فصلنامه سلامت روان کودک، 4(۱)، 99-108.
4- افشاری¬نیا، ک.، کاکابرایی، ک.، و امیری، ح. (1392). بررسی و مقایسه اثربخشی روش آموزش ذهن‌آگاهی و روش بازسازی شناختی در کاهش اضطراب امتحان دانشجویان. دو فصلنامه راهبردهای شناختی در یادگیری، 1(1)، 61-74.
5- خدمتی، ن. (1399). بررسی نقش ارضاء نیازهای بنیادین روان‌شناختی و خودشفقت ورزی در پیش‌بینی قلدری دانش‌آموزان دبیرستانی. رویش روانشناسی، 9(2)، 65-72.
6- خوش‌روش، و.، و قریب‌پناه، ن. (1399). بررسی رابطه سطح شادکامی با اضطراب اجتماعی دانش‌آموزان دوره دوم متوسطه شهر تنکابن. پیشرفت‌های نوین در روانشناسی، علوم تربیتی و آموزش‌وپرورش، 3(25)، ۱۶۴-۱۷۳.
7- دری‌جانی، ط.، و ابراهیمی‌نژاد، غ. (1394). رابطه نگرانی از تصویر بدنی و عزت‌نفس (تحصیلی و اجتماعی) با اضطراب اجتماعی، همایش بین‌المللی روان¬شناسی و فرهنگ زندگی.
8- راستگو، ن.، حرفه‌دوست، م.، و خیرجو، ا. (1395). اثربخشی آموزش گروهی ذهن‌آگاهی بر فرسودگی شغلی، رضایت شغلی و برخی نشانگان آسیب‌شناسی روانی معلمان. دوفصلنامه راهبردهای شناختی در یادگیری، 4(7)، 179-198.
9- رشادت، س.، مروتی، ف.، زکی‌یی، ع.، و رجبی‌گیلان، ن. (1398). پیش‌بینی اضطراب اجتماعی براساس مؤلفه‌های ذهن‌آگاهی، اجتناب تجربه‌ای و باورهای فراشناخت در میان نوجوانان. مجله دانشگاه علوم پزشكي مازندران، 29(176)، 92-104.
10- زارعی، ح.، و زارعی، م. ع. (1393). رابطه خودپنداره با اضطراب اجتماعی و عملکرد اجتماعی- انطباقی دانش‌آموزان با معلولیت جسمی- حرکتی در مقطع ابتدایی. دومین کنفرانس بین‌المللی مدیریت و اقتصاد و علوم انسانی.
11- سعادتمند، ا.، محمودعلیلو، م.، اسماعیل‌پور، خ.، هاشمی، ت. (1401). بررسی رابطه طرح‌واره‌های ناسازگار اولیه با نشانه‌های اختلال بدریخت انگاری بدنی با میانجیگری شفقت به خود. روان پرستاری، 10(1)، 64-75.
12- شاملو، س. (1397). مکتب‌ها و نظریه‌ها در روانشناسی شخصیت (با تجدیدنظر و اضافات). انتشارات رشد. تهران.
13- شیخان، ر.، قدم‌پور، ع.، و آقابزرگی، ر. (1398). تأثیر آموزش خود شفقتی بر تصویر بدنی و کیفیت زندگی زنان مبتلا به سرطان سینه بدون متاستاز تحت شیمی‌درمانی. مطالعات روانشناسی بالینی، 9(35)، 131-145.
14- صدوقی، م.، صفاری‌فرد، ر. (1397). رابطه نگرانی از تصویر بدنی و عزت‌نفس در دانشجویان: نقش تعدیل‌کننده شفقت به خود. رویش روانشناسی، 7(10)، 281-296.
15- صفری، ه.، آقایی، ح.، و احمدی، ع. (1395). تصویر بدنی و خودپنداره (دیدگاه‌ها و نظریه‌ها). انتشارات راشدین. تهران.
16- طبیعی، ش.، وقارسیدین، س. ا.، سلمانی‌مود، م.، و حسینی، م. (1397). رابطه خود پنداره بدنی با فعالیت ورزشی در دانشجویان پسر دانشگاه علوم پزشکی بیرجند. مجله علمي دانشگاه علوم پزشكي بيرجند، ۲۵(۱)، ۵۲-۶۱.
17- محمدپور، ف.، و محمدی، ن. (1398). نقش تصویر بدنی و اجتناب شناختی در اضطراب اجتماعی دانشجویان. رویش روانشناسی، 8(7)، 180-173.
18- مؤمنی، خ.، و رادمهر، ف. (1399). اثربخشی درمان فراشناختی بر سندرم شناختی/ توجهی در دانشجویان دختر مبتلا به اختلال اضطراب اجتماعی. دانش و پژوهش در روانشناسی كاربردي، 2(80)، 32-42.
19- Bates, G. W., Elphinstone, B., & Whitehead, R. (2021). Self‐compassion and emotional regulation as predictors of social anxiety. Psychology and Psychotherapy: Theory, Research and Practice, 94(3), 426-442.
20- Beck, A.T., Steer, R.A., Epstin, N., & Brown, B. (1990). Beck self-concept test. Psychological Assessment, 2(2),191-197.
21- Bijsterbosch, Jm., van Den Brink. F., Vollmann, M., Boelen, PA., & Sternheim, L.C.(2020). Understanding Relations Between Intolerance of Uncertainty, Social Anxiety, and Body Dissatisfaction in Women. Journal Of Nervous And Mental Disease, 208(10), 833-835.
22- Chiu, K., Clark, D. M., & Leigh, E. (2021). Prospective associations between peer functioning and social anxiety in adolescents: A systematic review and meta-analysis. Journal of affective disorders, 279, 650-661.
23- Connor, K. M., Davidson, J. R., Churchill, L. E., Sherwood, A., Weisler, R. H., & Foa, E. (2000). Psychometric properties of the Social Phobia Inventory (SPIN): New self-rating scale. The British Journal of Psychiatry, 176(4), 379-386.
24- Cope, M. A., & Mattingly, B. A. (2021). Putting me back together by getting back together: Post-dissolution self-concept confusion predicts rekindling desire among anxiously attached individuals. Journal of Social and Personal Relationships, 38(1), 384-392.
25- Cui, L., Dong, X., & Zhang, S. (2021). ERP evidence for emotional sensitivity in social anxiety. Journal of Affective Disorders, 279, 361-367.
26- Duffy, F., Sharpe, H., Beveridge, E., Osborne, K., & Richards, C. (2021). Mixed methods pilot evaluation of interpersonal psychotherapy for body image for adolescents. Clinical Child Psychology and Psychiatry, 26(1), 167-177.
27- Gilbert, P. (2014). The origins and nature of compassion focused therapy. British Journal of Clinical Psychology, 53(1), 6-41.
28- Gill, C., Watson, L., Williams, C., & Chan, SW.Y. (2018). Social anxiety and self-compassion in adolescents. Journal of adolescence (London, England), 69, 163-174.
29- Haller, S. P., Kadosh, K. C., Scerif, G., & Lau, J. Y. (2015). Social anxiety disorder in adolescence: How developmental cognitive neuroscience findings may shape understanding and interventions for psychopathology. Developmental cognitive neuroscience, 13, 11-20.
30- Horenstein, A., Kaplan, S. C., Butler, R. M., & Heimberg, R. G. (2021). Social anxiety moderates the relationship between body mass index and motivation to avoid exercise. Body Image, 36, 185-192.
31- Hudson, J. L., Keers, R., Roberts, S., Coleman, J. R., Breen, G., Arendt, K., ... & Eley, T. C. (2015). Clinical predictors of response to cognitive-behavioral therapy in pediatric anxiety disorders: the genes for treatment (GxT) study. Journal of the American Academy of Child & Adolescent Psychiatry, 54(6), 454-463.
32- Kim, J. H., & Park, J. H. (2017). Effect of Peer Victimization on Social Anxiety in Middle School Students and The Mediating Role of Self-Concept. Family and Environment Research, 55(6), 625-635.
33- Littleton, H. L., Axsom, D., & Pury, C. L. (2005). Development of the body image concern inventory. Behaviour Research and therapy, 43(2), 229-241.
34- Liu, G., Zhang, D., Pan, Y., Hu, T., He, N., Chen, W., & Wang, Z. (2017). Self-concept clarity and subjective social status as mediators between psychological suzhi and social anxiety in Chinese adolescents. Personality and individual differences, 108, 40-44.
35- Neff, K., & Germer, C. (2017). The Oxford Handbook of compassion science. The Ocford Handbook of Compassion Science, 371-380.
36- Neff, K. (2003). Self-compassion: An alternative conceptualization of a healthy attitude toward oneself. Self and identity, 2(2), 85-101.
37- Park, J. H.,& Lee, J. Y. (2018). The Effect of Perfectionistic Self-Presentation on Social Anxiety of Adolescents: Moderated Mediation of Self-Compassion on Rumination). Journal Consulting research, 19(4),87.
