ريزرخساره¬ها و چينه نگاري سکانسي سازند قم در برش‌هاي کوه چرخه (نطنز)، غرب زفره و ورتون (شمال شرق اصفهان)
الموضوعات :امیر پدرام آرا 1 , مهدی یزدی 2 , زهرا ملکی 3 , علی بهرامی 4
1 - دانشجوی دکتری چینه شناسی و فسیل شناسی، گروه زمين شناسي، واحد علوم و تحقيقات، دانشگاه آزاد اسلامي، تهران، ايران
2 - استاد چينه شناسي و فسيل شناسي، گروه زمين شناسي، دانشکده علوم، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ايران
3 - استاديار تکتونيک، گروه زمين شناسي، واحد علوم و تحقيقات، دانشگاه آزاد اسلامي، تهران، ايران
4 - دانشيار چينه شناسي و فسيل شناسي، گروه زمين شناسي، دانشکده علوم، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ايران
الکلمات المفتاحية: سازند قم, ريزرخساره, اليگوسن-ميوسن, چينه نگاري سکانسي.,
ملخص المقالة :
در اين پژوهش، نهشته هاي اليگوسن-ميوسن سازند قم در برش‌هاي کوه‌چرخه (نطنز)، غرب زفره و ورتون (شمال شرق اصفهان) مورد مطالعه قرار گرفت. به کمک مشاهدات صحرايي و مطالعه مقاطع نازک در بخش کربناته در برش هاي مذکور تعداد 8 ريزرخساره شناسايي شد که از بخش هاي کم عمق لاگون تا درياي باز ته نشست شده اند و محيط رسوبي ته نشست سه برش به دليل عدم وجود ريف برجا و حضور سدهاي بايوکلاستي و عدم وجود ريزش، يک رمپ همشيب کربناته تشخيص داده شد. بر اساس مطالعات چينه نگاري سکانسي، هر يک از برش هاي مورد مطالعه داراي 2 سکانس رسوبي درجه ي 3 هستند.در برش کوه چرخه هر دو سکانس داراي سيستم تراکت TST و HST بوده که با يک مرز سکانسي از نوع SB2 از هم جدا مي شوند. در برش غرب زفره سکانس اول داراي سيستم تراکت TST و HST بوده و با يک مرز سکانسي از نوع SB1 از سکانس دوم که شامل سيستم تراکت LST، TST و HST بوده جدا مي گردد. در برش ورتون سکانس اول از نوع تجمعي بوده و از سکانس دوم که شامل سيستم تراکت TST و HST بوده با يک مرز سکانسي از نوع SB2 جدا مي شود.
] آفتابي آراني، ا.، عاشوري، ع.ر.، دانشيان، ج.، قادري، ع.، آريانسب، م.ر.، آناليز رخساره¬هاي، 1399، محيط رسوبي و چينه¬نگاري سکانسي سازند قم در ناحيه نراق، مجله زمين شناسي نفت ايران، شماره 19، 23-44.
[2] آقانباتي، ع.، 1385 ، زمين شناسي ايران: سازمان زمين شناسي و اکتشافات معدني کشور، 586 ص.
[3] خلعت بري جعفري، م.، و اعلايي مهابادي، س.، 1371 ، نقشه زمين شناسي نطنز با مقياس 1:100،000 ، سازمان زمين شناسي و اکتشافات معدني کشور
[4] رادفر ج.، 1381، نقشه زمين شناسي اردستان (مقياس 1:100000) ، سازمان زمين شناسي کشور.
[5] رحيم زاده، ف.، 1373، زمين شناسي ايران: اليگوسن ميوسن-پليوسن، سازمان زمين شناسي و اکتشافات معدني کشور.
[6] صفري، ا.، قنبرلو، ح.، و محمدي، ا.، 1399، ريزرخساره ها، محيط رسوبي و چينه نگاري سکانسي سازند قم در ناحيه مرق) جنوب غرب کاشان (، مجله زمين شناسي نفت ايران، شماره 20 صفحه 44-61.
[7] صيرفيان، ع.، ترابي، ح.، شجاعي، م.، 1385، ميکروفاسيس و محيط رسوبي سازند قم در منطقه نطنز (کوه چرخه) ، مجله پژوهشي علوم پايه اصفهان، دوره 23، شماره1، 137-150.
[8] محمدي، ا. و عامري،ح.، 1395 ، ريزرخساره ها و مدل رسوبگذاري سازند قم در ناحيه خورآباد (جنوب شرقي قم) ، پژوهش¬هاي دانش زمين، جلد 7 ، شماره 28 ، 37 – 58.
[9] منوچهري، ز.، محتاط، ط.، آقانباتي، ع.، خلعتبري جعفري، م.، وکيل باغميشه، ف.، 1400، زيست چينه¬نگاري و سنگ چينه نگاري نهشته¬هاي سازند قم در برش تاقديس نواب) جنوب خاور
کاشان(، فصلنامه علمي علوم زمين، دوره سي ويكم، شماره 3، پياپي 121 ، صفحه 145 تا 15.
[10] مهياد، م.، صفري، ا.، وزيري مقدم، ح. و صيرفيان، ع.، 1397 ، بازسازي شرايط محيط رسوبي ديرينه و شناسايي سکانس هاي رسوبي موجود در سازند قم براساس ميکروفاسيس ها در ناحيه کهک (جنوب غرب قم)، نشريه زمين شناسي نفت ايران، جلد هشتم، شماره 15 ، 32 –48.
[11] نوري، م.، کوهستاني، ح.، نباتيان، ق.، مختاري، م.ع.ا.، زهدي، ا.، 1400، زمين شناسي، کانه زايي و ژنز کانسار سلستين مادآباد، جنوب غرب زنجان، نشريه زمين شناسي ايران، شماره 60، 59-75.
[12] ABAIE, I., 1964, History and development of the Alborz and Sarajeh fields of Central Iran: Petrol. Inst. Bull., 15, 561-574.
[13] ASPRION, U., WESTPHAL, H., NEIMAN, M. and POMAR, L., 2009, Extrapolation of depositional geometries of the Menorcan Miocene carbonate ramp with ground-penetrating radar: Facies, 37-46.
[14] BERBERIAN, M. and KING, G.C.P., 1981, Towards a paleogeography and tectonic evolution of Iran: Canadian Journal of Earth Sciences, 18, 210–265.
[15] BERBERIAN, M., 1983, The southern Caspian; a compressional depression floored by a trapped, modified oceanic crust: Canada Journal Earth Science.
[16] BRADY, M., and BOWIE, C.H., 2017, Discontinuity surfaces and microfacies in a stormdominated shallow Epeiric Sea, Devonian Cedar Valley Group, Iowa: Depositional Record, 2(3), 136–160.
[17] BRANDANO, M., and CORDA, L., 2002, Nutrients, sea level and tectonics: constrains for the facies architecture of a Miocene carbonate ramp in central Italy: Terra Nova, 14, 257-262.
[18] CATUNEANU, O., ABREU, V., BHATTACHARYA, J.P., BLUM, M.D., DALRYMPLE, R.W., ERIKSSON, P.G., FIELDING, C.R., FISHER, W.L., GALLOWAY, W.E., GIBLING, M.R., and GILES, K.A., 2009, Towards the standardization of sequence stratigraphy: Earth-Science Reviews, 1, 1–33.
[19] CATUNEANU, O., BHATTACHARYA, J.P., BLUM, M.D., DALRYMPLE, R.W., ERIKSSON, P.G., FIELDING, C.R., FISHER, W.L., GALLOWAY, W.E., GIANOLLA, P., GIBLING, M.R., and GILES, K.A., 2010, Thematic Set: Sequence stratigraphy: common ground after three decades of development: First break, 1, 41–54.
[20] CATUNEANU, O., GALLOWAY, W.E., KENDALL, C.G.S.C., MIALL, A.D., POSAMENTIER, H.W., STRASSER, A., and TUCKER, M.E., 2011, Sequence stratigraphy: methodology and nomenclature: Newsletters on Stratigraphy, 44, 173–245.
[21] DA SILVA, A.C. and BOULVAIN, F., 2006, Upper Devonian carbonate platform correlations and sea level variations recorded in magnetic susceptibility: Palaeogeography, Palaeoclimatology, Palaeoecology, 240, 373–388.
[22] DUNHAM, R.J., 1962, Classification of carbonate rocks according to depositional texture, In: Ham,W.E. (Eds.), Classification of carbonate rocks, -A symposium: American Association Petroleum Geoloist, 1, 108–121.
[23] EMBRY, A.F. and KLOVAN, J.E., 1971, A late Devonian reef tract on northeastern Banks Islands, Northwest Territories: Bulletin of Canadian Petroleum Geology, 19, 730–781.
[24] FLUGEL, E., 2010, Microfacies of Carbonate Rocks, Analysis, Interpretation and Application. Springer-Verlag, Berlin, 976p.
[25] GANSSER, A., 1955, New aspects of the geology in Central Iran: Proceedings, 4" world Petroleum Congress. Rome, Seciton L/A/S, 280-300.
[26] GANSSER, A. and HUBER, H., 1955, Geological observations in the Central Elburz, Iran. Schweiz. Mineral. Petrography, Mitt., 42, 583-630.
[27] GEEL, T., 2000, Recognition of stratigraphic sequence in carbonate platform and slope deposits: empiricalmodels based on microfacies analysis of Palaeogene deposits in southeastern Spain: Palaeogeography, Palaeoclimatology, Palaeoecology, 155, 211-238.
[28] HALLOCK, P., and GLENN, E. C., 1986, Larger foraminifera: a tool for paleoenvironmental analysis of Cenozoic carbonate depositional facies. Palaios, 1: 44-64.
[29] HALLOCK, P., and POMAR, L., 2008, July. Cenozoic evolution of larger benthic foraminifers: paleoceanographic evidence for changing habitats: In Proceedings of the 11th International Coral Reef Symposium, Fort Lauderdale, Florida, 16-20.
[30] HUNT, D. T., and TUCKER, M. E., 1995, Stranded parasequences and the forced regressive wedge-systems tract: Deposition during base-level Fall-Reply: Sedimentary Geology, 95.
[31] KHALILI, M., BEAVERS, R. and TORABI, H., 2007, Depositional environment of the evaporitic unit (D-member) of the Qom Formation (Central Iran): Carbonates and Evaporites, 22, p. 101-112.
[32] MOHAMMADI, E., 2020, Sedimentary facies and depositional environments of the Oligocene-early Miocene marine Qom Formation, Central Iran Back-Arc Basin, Iran (northeastern margin of the tethyan seaway): Carbonates and Evaporites, 35, DOI: 10.1007/s13146-020-00553-0.
[33] NADIMI, A., and NADIMI, H., 2008, Tectonics Evolution of the Anarak Region, Central Iran: Bollettino di Geofisica Teorica edApplicata, 49, 79-84.
[34] PEDRAMARA A., ZÁGORŠEK K., BITNER M.A., YAZDI M., BAHRAMI A. and MALEKI Z., 2019, Bryozoans and brachiopods from the Lower Miocene deposits of the Qom Formation in North-East Isfahan (Central Iran): Neues Jahrbuch für Geologie und Paläontologie Abhandlungen, 294(2), 229-250.
[35] POMAR, L., 2001, Type of carbonate platform: A genetic approach, Basin Research, 13, 313-334.
[36] POMAR, L., ESTEBAN, M., MARTINEZ, W., ESPINO, D., DE OTT, V.C., BENKOVICS, L. and LEYVA, T.C., 2015, Oligocene–Miocene carbonates of the Perla Field, Offshore Venezuela: Depositional model and facies architecture, In BARTOLINI, C., and MANN, P. (Eds.) Petroleum geology and potential of the Colombian Caribbean margin: AAPG Mermior, The American Association of Petroleum Geologist, 647–674.
[37] RASSER, M. W., SCHEIBNER, C., and Mutti, M., 2005, A paleoenvironmental standard section for Early Ilerdian trooical carbonate factories (Corbieres, France Pyrenees, Spain): Facies, 51, 218-232.
[38] RIEGL, B., POIRIEZ, A., JANSON, X. and BERGMAN, K.L., 2010, The gulf: facies belts, physical, chemical, and biological parameters of sedimentation on a carbonate ramp, In WESTPHAL, H., REIGL, B., and EBERLI, G.P. (Eds.), Carbonate Depositional Systems: Assessing Dimensions and Controlling Parameters: Springer, 1, 145–213.
[39] SILVESTRI, G., BOSELLINI, F.R., and NEBELSICK, J.H., 2011, Microtaphofacies analysis of lower Oligocene turbid-water coral assemblages: Palaios, 26, 805–820.
[40] TUCKER, M. E. and WRIGHT, V. P., 1990, Carbonate platforms: facies evolution and sequences: Internal Association Sedimentary, 2, p.328.
[41] VAZIRI-MOGHADAM, H., and TORABI, H., 2004, Biofacies and sequence stratigraphy of the Oligocene succession, Central Basin, Iran: N. Jb. Geol. Palaont., Stuttgart, 321-334.
[42] WILSON, J. L., 1975, Carbonate facies in geologic history: Springer Verlag, 471.
