ارائه الگویی مناسب جهت پیش بینی بازار مصرف داروهای تخصصی در ایران
الموضوعات :علیرضا رضوانی چمن زمین 1 , ناصر فقهی فرهمند 2 , موسی رضوانی چمن زمین 3 , یعقوب علوی متین 4
1 - دانشجوی دکترای مدیریت بازرگانی- مدیریت بازاریابی، گروه مدیریت، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران
2 - دانشیار و عضو هیئت علمی، گروه مدیریت، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران
3 - استادیار و عضو هیئت علمی، گروه مدیریت، واحد آستارا، دانشگاه آزاد اسلامی، آستارا، ایران
4 - استادیار و عضو هیئت علمی، گروه مدیریت، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران
الکلمات المفتاحية: دارو, بازار مصرف دارو, داروهای تخصصی, الگوی مصرف,
ملخص المقالة :
پژوهش حاضر با هدف تبیین و ارائه مدل پیش بینی بازار مصرف داروهای تخصصی در ایران صورت پذیرفته است. نتایج پژوهش پیش رو با دو روش کیفی و کمی مورد بررسی قرار گرفته است. روش مورد استفاده در این پژوهش مبتنی بر مطالعات بنیادی است. پژوهش حاضر بر اساس روش گردآوری داده‌ها یک پژوهش پیمایشی-مقطعی است. در این مطالعه از روش نمونه‌گیری هدفمند برای انتخاب خبرگان در بخش کیفی و روش تصادفی ساده به تعداد 385 در روش کیفی مورد استفاده قرار گرفته است. نتایج نشان داد که فرآوری و سهولت مصرف با ضریب 089/26، دسترسی به مطب و پزشک با ضریب 514/4، استانداردها و تاییدهای لازم با ضریب 028/1، سهم پرداختی سیستم های حمایتی با ضریب 025/3، توزیع دارو به نقطه عرضه با ضریب 250/3، غیر رقابتی بودن محصولات در بازار هدف با ضریب 878/3، قدرت بازاریابی پزشکان 986/1، کاهش سود انحصاری با ضریب 801/3 و بازار سیاه و قاچاق با ضریب 971/5 و سطح معناداری 0001/0 (05/0 > P ) بر پیش بینی بازار مصرف داروهای تخصصی تأثیر دارد
1) امانی، فیروز؛ افشین شاکر، محمد صادق سلطان محمدزاده، نگار علاف اکبری، شهره صراف اسماعیلی. 1396. الگوی مصرف دارو در بین خانوارهای شهری شهر اردبیل. پیاورد سلامت 5. 36.
2) امینی خیابانی، غلامرضا؛ فیض، داود. 1399. طراحی مدل رقابت پذیری با استفاده از پیچیدگی شناختی راهبردی؛ بررسی نقش میانجی هوش بازاریابی. دوفصلنامه علمی پژوهشی نوآوری و ارزش آفرینی. شماره 17. دوره 9. بهار – تابستان. 29-44.
3) بهرامی، حسین؛ محمد عزیزی، علی بدیع زاده، هادی رزقی شیرسوار. 1398. عوامل نهادی تاثیرگذار بر بین المللی شدن شرکت های فناور داروسازی. مدیریت بهداشت و درمان . 19-30.
4) پیروی، محمودرضا؛ میلاد احمدی مرزاله. 1398. زنجیره تاب آور تامین دارو در مرحله پاسخ بلایا. نهمین کنگره بین المللی سلامت در حوادث و بلایا
5) تقوی, عبدالله و جواد مقتدر کارگران، ۱۳۹۵، بازاریابی محصولات دارویی، کنفرانس جهانی روانشناسی و علوم تربیتی، حقوق و علوم اجتماعی در آغاز هزاره سوم، شیراز
6) دانشورهریس، زرین؛ فهیمه ولی زاده آذر. 1398. مروری بر تاثیر سیستم های اطلاعاتی مدیریت در فرایند تصمیم گیری. دومین همایش سراسری علم و فناوری هزاره سوم اقتصاد،مدیریت و حسابداری ایران.
7) دستمردی، شهاب؛ کوروش دلپسند، سیدحمیدرضا فلاح مرتضی نژاد. 1398. بررسی جرایم دارویی در مورد داروهای قاچاق و تقلبی و عرضه آن در جامعه. پنجمین کنگره کشوری کمیته پژوهشات دانشجویی دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان
8) زارعی، عظیم؛ همتی، مریم. 1399. طراحی مدل روابط مولفه های بازاریابی کارآفرینانه با رویکرد مدلسازی ساختاری تفسیری (مورد مطالعه: شرکت های دانش بنیان سمنان). دوفصلنامه علمی پژوهشی نوآوری و ارزش آفرینی. شماره 18. دوره 9. پاییز - زمستان. 163-178.
9) سالار، جمشید؛ زین‌العابدین رحمانی، اکرم مبارکی. 1399. بررسی رفتار مصرف‌کننده (رشته مدیریت بازرگانی). دانشگاه پیام نور.
10) سلطان¬زاده، جواد؛ قادری¬فر، اسماعیل؛ صوفی رضایی، حجت. 1401. تاثیر توانمندی‌های بنگاه بر عملکرد نوآوری شرکت‌های دانش بنیان ایران. دوفصلنامه علمی پژوهشی نوآوری و ارزش آفرینی. شماره 21. دوره 11. بهار - تابستان. 117-134.
11) سیاست ملی دارویی جمهوری اسلامی ایران (1395)، سازمان غذا و دارو، وزرات بهداشت و درمان آموزش پزشکی.
12) شفیعی، مسعود؛ صفاهیه، هاجر.1399. بررسی نقش همکاری¬های دانشگاه و صنعت در توسعه کشورها با نگاهی به سیاست¬ها و تجارت جهانی. دوفصلنامه علمی پژوهشی نوآوری و ارزش آفرینی. شماره 18. دوره 9. پاییز - زمستان. 1-20.
13) شکری, داود و جلیل اورنگی، ۱۳۹۷، بررسی تاثیر تجارت الکترونیک بر توسعه صادرات صنعت دارو سازی ایران، پنجمین همایش ملی پژوهش های مدیریت و علوم انسانی در ایران
14) صالحی، شقایق و شادی صالحی، ۱۳۹۴، بررسی ارتباط نظام مدیریت کیفیت جامع با عملکرد شرکت توزیع دارو با رویکرد کارت امتیازی متوازن، اولین کنفرانس بین المللی مدیریت.
15) طالاری، محمد؛ فلاح، محمدرضا؛ اسماعیلی، پریسا. 1400. ارائه مدلی برای ورود موفق به بازار محصولات مواد غذایی کشورهای منطقه (مطالعه موردی کشور عراق). دوفصلنامه علمی پژوهشی نوآوری و ارزش آفرینی. شماره 19. دوره 10. بهار - تابستان. 151-168.
16) عبادی فردآذر، فربد؛ عزیز رضاپور، احمد راهبر، سید مرتضی حسینی شکوه. 1392. برآورد تابع تقاضای دارو در جمهوری اسلامی ایران. طب نظامی 2. 163-168.
17) علی زاده، سونیا؛ بابک پورقهرمانی. 1398. بازشناسی عوامل موثر در مبارزه با قاچاق دارو. پژوهش های اطلاعاتی و جنایی . 9-26.
18) غلامی آواتی, رمضان؛ مریم دهقانی و هادی فرخی سرای، ۱۳۹۷، بررسی وضعیت اقتصاد در صنعت دارو، کنفرانس بین المللی دستاوردهای نوین پژوهشی در علوم انسانی و مطالعات اجتماعی و فرهنگی، کرج.
19) فیض، داود؛ جلالی، علی¬اکبر؛ زارعی، عظیم؛ سوری، احسان. 1400. شناسایی ابعاد متمایزکننده عوامل درونی در کسب و کارهای مادرزاد بین¬المللی حوزهICT. دوفصلنامه علمی پژوهشی نوآوری و ارزش آفرینی. شماره 19. دوره 10. بهار - تابستان. 21-38.
20) قاسملو، فرید، نگار نادری، شمامه محمدی فر. 1395. داروشناسی و داروسازی. انتشارات کتاب مرجع.
21) قریشی، سیدمسعود؛ مجیدپور، مهدی؛ نگاهداری، بابک؛ مرتضی موسی¬خانی، مرتضی. 1401. بازاریابی کار آفرینانه: نظریه جدید در باب همکاری موثر دانشگاه با صنعت. دوفصلنامه علمی پژوهشی نوآوری و ارزش آفرینی. شماره 20. دوره 10. پاییز - زمستان. 15-36.
22) کاویانی، مجیدرضا. 1396. صنعت داروسازی و تکنولوژی نانو. راز نهان.
23) کهن خاکی، سمیرا (1394)، شناسایی عوامل حیاتی موفقیت تجارت سیار با رویکرد تفسیری – ساختاری، فصلنامه اختصاصی تبلیغات و بازاریابی، شماره 1، زمستان. 111-122.
24) گروه تحقیقات اقتصادی بانک خاورمیانه (1394)، بررسی صنعت داروسازی ایران.
25) گل‌محمدزاده، شیوا؛ زهرا جلالی، نغمه سنجرموسوی، سروناز صبوری‌راد، سارا نیکوئیان، منا رضازاده. 1395. نامهای تجاری و اشکال دارویی داروهای ساخت ایران. دستور
26) محمدزاده، مهدی و رسولی، پگاه و قاری، طیبه (1395)، تحلیل روند مصرف و پیشبینی آینده بازار داروهای قلبی و عروقی، پژوهش در پزشکی، ئوره 41، شماره 3، صص120 تا 131.
27) محمود زاده، محمود؛ محبوبه کریمی، یوسف حسن پور. 1391. تحلیل رقابتمندی ایران در صادرات دارو. سیاست گذاری اقتصادی 7. 55.
28) مرادی، مجتبی؛ محمدعلی میرزازاده. 1398. شناسایی، ارزیابی و رتبه بندی ریسک های تولید در صنعت دارو با استفاده از روش تجزیه و تحلیل عوامل شکست (مطالعه موردی: شرکت سبحان دارو). مدیریت بهداشت و درمان . 43-51.
29) مهدوی نور سیدحاتم؛ دنکوب، مرتضی. 1396، برنامه ریزی برای اصلاح الگوی مصرف دارو مبتنی بر آموزه های دینی، منافع ملی و توجه به اقشار محروم. حکیم . 17-26.
30) نبیونی، روح اله. 1397. بررسی رفتار مصرف کنندگان دارو درایران . کنفرانس بین المللی چالش های نوین در مدیریت
31) نهاوندی، نسیم؛ رقیه عزیزی یوسف وند، دکتر غلامحسین فرزندی. 1396. بررسی اثر مدیریت ریسک زنجیره تامین بر کارایی شرکت های توزیع دارو. بین المللی مهندسی صنایع و مدیریت تولید . 119-137.
منابع لاتین
32) Beloborodova, A. L., Antonchenko, N. G., Pavlova, A. V., Hajrullina, A. D., & Soldatov, A. A. (2020). Analysis of the General Development Trends and the Level of Digitization of the Pharmaceutical Market in the Russian Federation. In Digital Transformation of the Economy: Challenges, Trends and New Opportunities (pp. 280-290). Springer, Cham.
33) Bertoldi, A. D., Wagner, A. K., Emmerick, I. C. M., Chaves, L. A., Stephens, P., & Ross-Degnan, D. (2019). The Brazilian private pharmaceutical market after the first ten years of the generics law. Journal of pharmaceutical policy and practice, 12(1), 18.
34) Dathaev, U. M., Shopabayeva, A. R., & Еrganova, R. B. (2020). Trends of the global pharmaceutical market development. News of Pharmacy, (1 (99)), 58-63.
35) Pestun, I. V., Mnushko, Z. M., & Ievtushenko, O. M. (2019). Marketing research of the Pharmaceutical market in Ukraine: Peculiarities, Trends, Problems, Tendencies. Research Journal of Pharmacy and Technology, 12(4), 2049-2054.
36) Wetzels, M., Odekerken-Schroder, G., & Van oppen, C. (2009). Using PLS path modeling for assessing hierarchical cunstruct models: Guidline and emprical illustration. MIS Quarterly, 33(1), 177.
