ارائه مدلی برای مدیریت اعتماد سازمانی به منظور بهبود بهره‌وری و پاسخگویی اجتماعی (مورد مطالعه: بنیاد مستضعفان انقلاب اسلامی)
الموضوعات :محمدرضا حاجی انزهائی 1 , مهدی ایران نژاد پاریزی 2 , رضا نجف بیگی 3
1 - دانشجوی دکتری گروه مدیریت دولتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران
2 - استادیارگروه مدیریت دولتی، واحد علوم و تحقیقات ،
3 - عضو هیات علمی دانشگاه علوم و تحقیقات
الکلمات المفتاحية: مدیریت اعتماد سازمانی, نظریه داده بنیاد, ستاد بنیاد مستضعفان انقلاب اسلامی,
ملخص المقالة :
مدیریت بر مبنای اعتماد بیانی نوین از اندیشه کهن است که جای آن در روابط امروزی به خوبی آشکار است و به کارگیری سازوکارهای آن می تواند در راه کسب اثر بخشی فردی و سازمانی موثر واقع شود. پژوهش حاضر با هدف طراحی الگوی مدیریت اعتماد سازمانی در ستاد بنیاد مستضعفان انقلاب اسلامی انجام شده است. نوع پژوهش از نظر هدف، توسعه ای و از لحاظ نتیجه، کاربردی است و از نظر نوع داده ها آمیخته (کیفی و کمی) می باشد. مشارکت کنندگان در بخش کیفی پژوهش شامل 15 نفر از خبرگان سازمان بوده که با روش نمونه گیری غیر احتمالی قضاوتی و هدفمند انتخاب شدند. جامعه آماری بخش کمی به تعداد 250 نفر از کارشناسان ستاد بودند که با توجه به فرمول کوکران، حجم نمونه152 نفر تعیین گردید. برای انتخاب اعضای نمونه از روش نمونه گیری تصادفی ساده استفاده شد. ابزارهای گردآوری داده ها در بخش کیفی شامل مصاحبه نیمه ساختار یافته و در بخش کمی نیز پرسشنامه محقق ساخته بود. روایی مصاحبه ها از طریق بازآزمون و روایی محتوایی پرسشنامه بخش کمی نیز توسط خبرگان تایید شد. روش تحلیل داده ها در بخش کیفی شامل تحلیل داده بنیاد و در بخش کمی نیز مدل سازی معادلات ساختاری جهت اعتبارسنجی مدل طراحی شده بود. یافته های پژوهش حاکی از شناسایی مولفه های الگوی مدیریت اعتماد سازمانی است. نتایج تحلیل های کمی موید معنی داری ارتباط بین فاکتور ها و مولفه های مدل پژوهش می باشد. نتایج این پژوهش می تواند برای بهبود بهره وری از طریق توسعه فرایند مدیریت اعتماد سازمانی در ستاد بنیاد مستضعفان انقلاب اسلامی مفید بوده و زمینه مناسبی برای دیگر پژوهش ها فراهم نماید.
آﻏﺎز، ﻋﺴﻞ. ﻧﮕﯿﻦ ﺗﺎﺟﯽ، ﻓﻬﯿﻤﻪ. (1391). اﻋﺘﻤﺎد درون ﺳﺎزﻣﺎﻧﯽ: ﻋﺎﻣﻠﯽ ﮐﻠﯿﺪي در ﺟﻬﺖ ﺗﺴﻬﯿﻢ واﻗﻌﯽ داﻧﺶ، ﻓﺼﻠﻨﺎﻣﻪ ﻋﻠﻮم ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ اﯾﺮان، ﺳﺎل ﻫﻔﺘﻢ، ش28، ص 86-67.
ابطحی، ﺳﻴﺪ ﺣﺴﻴﻦ. (1393). ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﻣﻨﺎﺑﻊ اﻧﺴﺎﻧﻲ. ﻣﻮﺳﺴﻪ ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت و آﻣﻮزش ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ، تهران، ﭼﺎپ ششم.
استراوس، آنسلم ال . کوربین، جولیت ام. (1396). اصول تحقیق کیفی: نظریه مبنایی-رویه‌ها و شیوه¬ها. ترجمه: بیوک محمدی، نشر تحقیقگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی. تهران.
افتخاری، فرزاد. رحیمی، حمید.(1399). نقش میانجی توانمندسازی روانشناختی در تأثیر رهبری مثبت‌گرا بر اعتماد سازمانی (مورد مطالعه: معلمان مدارس کاشان)، فصلنامۀ علمی مطالعات منابع انسان، دوره10، شماره 2، ص124-101.
ایران نژاد پاریزی، مهدی. (1392). اصول پایان نامه نویسی(از انتخاب موضوع تا دفاع نهایی). تهران، نشر مدیران. چاپ سوم.
ایمان¬زاده، علی. پلنگی، کبری. (1395). بررسی رابطۀ بین اشتراک دانش و تعهّد سازمانی در کتابداران دانشگاه‌های دولتی شهر تبریز. فصلنامه مطالعات دانش شناسی، دوره2، شماره 8، ص60-41.
بنیاد مستضعفان انقلاب اسلامی. (1396). منشور فرهنگی: مجموعه مصوبات و دستورالعمل های بنیاد مستضعفان انقلاب اسلامی در امور فرهنگی، تهران، چاپ اول. ص80-73.
پیوسته، علی اکبر.رادسر، مصطفی. اسماعیلی، مهدی . علیزاده، حسن. (1399). تاثیر رهبری یادگیرنده بر میل به تغییر در نگرش کارکنان نیروی انتظامی با نقش میانجی اعتماد سازمانی در شهرستان تبریز. تحقیق های مدیریت انتظامی، دوره15، شماره 1، ص148-125.
ﭼﺎوﺷﻲ، ﺳﻴﺪ ﻣﺤﻤﺪ ﺣﺴﻴﻦ.(1396). ﺑﺮرﺳﻲ و ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ راﺑﻄﻪ ﻫﻮش ﻋﺎﻃﻔﻲ ﻣﺪﻳﺮان و ﻣﻴﺰان اﻋﺘﻤﺎد زﻳﺮدﺳﺘﺎن ﺑﻪ آﻧﺎن. ﭘﺎﻳﺎن ﻧﺎﻣﻪ ﻛﺎرﺷﻨﺎﺳﻲ ارﺷﺪ. داﻧﺸﮕﺎه ﺗﻬﺮان، ﭘﺮدﻳﺲ ﻗﻢ.
ﺣﺴﻦزاده، ﺣﺴﻦ.(1393). ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ ﻋﻮاﻣﻞ ﻣﺆﺛﺮ ﺑﺮ اﻋﺘﻤﺎد ﺳﺎزي ﺑﻴﻦ ﻛﺎرﻛﻨﺎن و ﻣﺪﻳﺮان و ﺑﺮرﺳﻲ وﺿﻌﻴﺖ ﻣﻮﺟـﻮد ﺳـﺎزﻣﺎن ﻫـﺎي اﺟﺮاﻳـﻲ ﻛـﺸﻮر. ﭘﺎﻳـﺎن ﻧﺎﻣـﻪ ﻛﺎرﺷﻨﺎﺳـﻲ ارﺷـﺪ. داﻧﺸﮕﺎه ﺗﻬﺮان، ﭘﺮدﻳﺲ ﻗﻢ.
خنيفر، حسين. مقيمي، سيدمحمد. جندقي، غلامرضا، زروندي، نفيسه (1388)، بررسي رابطه بين مؤلفه¬هاي اعتماد و تعهد سازماني كاركنان، در سازمان¬هاي جهاد كشاورزي و آموزش و پرورش استان قم. نشريه مديريت دولتي.دوره1. شماره 2. ص 18-3.
دهمرده، محبعلی. ناستی زایی، ناصر. (1398). بررسی تأثیر اعتماد سازمانی بر تعهد سازمانی از طریق متغیر میانجی مشارکت سازمانی، تحقیق های مدیریت عمومی، دوره12. شماره 44. ص 180-155.
زمانیان، محمدرضا . باقری، کوروش.(1400) . بررسی تأثیر ادراک کارکنان از عدالت سازمانی بر اعتماد سازمانی در اداره امور مالیاتی استان همدان، فصلنامه علمی تخصصی رویکردهای پژوهشی نوین در مدیریت و حسابداری، دوره 5 ، شماره 65، صفحه 140-124.
شیرازی، عل. همایونی¬راد، محمد حسن.(1395). بررسی تأثیر فرهنگ مبتنی بر دانش بر اشتراک دانش با تعدیلگری نقش گرایش به اعتماد، پژوهش¬های مدیریت عمومی, دوره 8 , شماره 27, ص 118-99.
شيرازي، علي. خداورديان، الهام. نعيمي، محمد.(1391). تأثير اعتماد سازماني بر بروز رفتارهاي شهروندي سازماني (مورد مطالعه: شركت گاز استان خراسان شمالي). پژوهش نامه مديريت تحول.سال چهارم. شماره 7.
صدری، حسین؛ دلوی، محمدرضا؛ شیروانی، علی¬رضا. (1399). طراحی و آزمون الگوی خوش¬بینی سازمانی با رویکرد آمیخته. فصلنامه مطالعات رفتار سازمانی، 9(2) ،ص 127-97.
طباطبایی منزائی، سید ولی. مدیری، محمود. عسگری فهلبانی، سمیه. (1393). شناسایی و رتبه بندی عوامل تاثیرگذار تعهدسازمانی بر تسهیم دانش با رویکرد MCDM (مطالعه موردی: سازمان بیمه مرکزی ج.ا.ا.). فصلنامه مطالعات کمی در مدیریت، دوره 5 , شماره 19, ص 32-15.
فرهنگ، اﺑﻮاﻟﻘﺎﺳﻢ. ﭘﻮرﻗﺎز، ﻋﺒﺪاﻟﻮﻫﺎب. ﺟﻤﺸﯿﺪزﻫﯽ، ﺳﻌﯿﺪ. (1393). اﺛﺮﺑﺨﺸﯽ ﭼﺮﺧﺶ ﺷﻐﻠﯽ و راﺑﻄﻪ آن ﺑﺎ ﻋﺪاﻟﺖ ﺳﺎزﻣﺎﻧﯽ و اﻋﺘﻤﺎد ﺳﺎزﻣﺎﻧﯽ. تحقیق ﻫﺎي ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﻋﻤﻮﻣﯽ. ﺳﺎل ﻫﻔﺘﻢ . ﺷﻤﺎره 23، ص 144-129.
قدم پور، عزت اله . زندکریمی، مریم. (1397). بررسی رابطۀ بین ارتباط سازمانی و تسهیم دانش با نقش میانجی اعتماد سازمانی در میان دبیران مدارس. مطالعات کتابداری و علم اطلاعات، دوره 25 , شماره 25, ص 128-103.
قربانی، محمود. صدری زاده، مریم. (۱۳۹۵). بررسی نقش تعهد و اعتماد سازمانی در رفتار شهروندی سازمانی. اولین همایش بین المللی تحقیق های نوین در مطالعات مدیریت، شیراز، موسسه عالی علوم و فناوری خوارزمی.
مردانی، محمدرضا؛ طوطیان اصفهانی، صدیقه؛ بوشهریان، حسینعلی. (1396). شناسایی و رتبه بندی عوامل موثر بر اعتمادسازی بین کارکنان و مدیران. فصلنامه مطالعات رفتار سازمانی، 6(1)،ص 199-177.
مقیمی، محمد. رمضان، مجید.(1396). تحقیقنامه های مدیریت(رفتار سازمانی)، تهران، انتشارات ترمه.
ملکی، اعظم. قربانی، محمود. نیلی پور طباطبایی، سید اکبر. نیرومند، حسینعلی. (1399). تاثیر مدیریت اعتماد سازمانی با رویکرد هوش اخلاقی بر رفتار شهروندی سازمانی در موسسات مالی و اعتباری استان خراسان رضوی. فصلنامه تحقیقات جغرافیایی، دوره 35 ، شماره 2، ص 292-283.
مهرگان، فرهاد. صبحی، الهه.(1398). تحلیل رابطه ساختاری اعتماد سازمانی با بهبود خود اثربخشی و اخلاق حرفه ای پرستاران. فصلنامه مديريت پرستاري، دوره 4 ، شماره 8، ص 53-41.
نظری، شهرام. عیدی پور، کامران. بخیت، معصومه. (1400). تأثیر روابط مبتنی بر اعتماد و تناسب فرد- شغل بر توانمندسازی روانشناختی و نگهداشت شغلی معلمان ورزش با نقش میانجی تناسب فرد- سازمان. تحقیق در ورزش تربیتی، دوره 10، شماره23، ﺻﻔﺤﺎت 24-1.
نیومن، ویلیام لاورنس. (1395). روش¬های تحقیق اجتماعی رویکردهای کیفی و کمی . فقیهی، ابوالحسن. آغاز، عسل، تهران، انتشارات ترمه، چاپ سوم.
Baier,( 1986 ), Trust and Antitrust Ethics, Personnel Review, 25, 5.
Gabarro, J.(1978).The Development of Trust Influence and Expectation. In Anthony G.Athos& Jone J. Gabarro(Eds.), Interpersonal behavior Communication and Under Relationship. 290-303). Englewood Cliff, NJ:Prentice- Hall.
Giedrius J.، & Rita J.(2015), Smart Development of Organizational Trust :Dilemmas and Paradoxes, 20th International Scientific Conference Economics and Management - 2015 (ICEM-2015).
Gustafsson, S., Gillespie, N., Searle, R., Hope Hailey, V., & Dietz, G. (2020). Preserving organizational trust during disruption. Organization Studies, 0170840620912705.
Han, T. S., Chiang, H. H., & Chang, A. (2010). Employee Participation in Decision Making, Psychological Ownership and Knowledge Sharing: Mediating Role of Organizational Commitment in Taiwanese High-Tech Organizations. The International Journal of Human Resource Management, 21(12), 2218-2233.
Hanif, M. I., Baloch, Z., & Baig, S. (2020). How Servant Leadership Affect the Organizational Trust with Mediating Role of Technological Innovation? . International Review of Management and Marketing, 10(5), 74-84.
Hashim, K. F., & Tan, F. B. (2015). The Mediating Role of Trust and Commitment on Members’ Continuous Knowledge Sharing Intention: A Commitment-Trust Theory Perspective. International Journal of Information Management, 35(2), 145-151.
Holstein, J. A.,& Gubrium, J. F. (2010). The Active Interview. In David Silverman (Ed). Qualitative research: Theory, Method and Practice. London: Sage Publication.
Joanna, P.,Koohang , A., Gołuchowski ,J., &Horn Nord J. (2014) . Managment Trust, Organizational Trust, And Organizational Performance: Advancing And Measuring A Theoretical Model, Management and Production Engineering Review,1, 32–41.
Kim, Y., Choe, E., Lee, B & Seo, J (2019). Understanding Personal Productivity, How Knowledge Workers Define, Evaluate, and Reflect on Their Productivity, CHI Glasgow, Scotland UK, 615 , 1-12.
Lee, j. (2010). A Grounded Theory: Integration and Internalization in ERP a Doption and use, Unpublished Doctoral Dissertion, University of Nebreska, in Proquest UMI Database.
Okeke, M., Onyekwelu, N., Akpua, J & Dunkwu, C (2019). Performance Mangement and Employee Productivity in Selected Large Organizations in South- East, Nigeria, Journal of Business Management, 5(3), 57-70.
Paliszkiewicz, J., Koohang A., Gołuchowski ,J. ، Horn Nord, J. ,(2014) , Managment Trust, Organizational Trust, And Organizational Performance: Advancing And Measuring A Theoretical Model, Management and Production Engineering Review, 5 ( 1) . 32–41.
Pourmola, A., Bagheri, M., Alinezhad, P & Peyravinejad, Z (2019). Investigating the impact of organizational spirituality on human resources productivity in manu-facturing organizations, Management Science Letters, 122-134. Kim, Y., Choe, E., Lee, B & Seo, J (2019). Understanding Personal Productivity, How Knowledge Workers Define, Evaluate, and Reflect on Their Productivity, CHI Glasgow, Scotland UK, 615 , 1-12.
Roger, C. M ,James, H. ,Davis, F.,& Schoorman, D.(1995). An Integrative Model¬ of Organizational Trust. The Academy of Management Review, 20(3), 709-734.
Sherwyn P. Morreale, Pamela S.& Shockley-Zalabak, p.(2014). A Qualitative Study of Organizational Trust: Leaders’ Perceptions in Organizations in Poland and Russia, Intercultural Communication Studies XXIII: 2.
Shockley-Zalabak, p., Ellis,K. & Cesaria, R.(1999). Measuring Organizational Trust: trust and distrust across cultures: The Organizational Trust Index. San Francisco. CA: IABC Research Foundation.
Umoren, O. A. (2020). Moderating Role of Organizational Trust in The Relationship Between Perceived Job Insecurity and Proactive Behaviour. Nigerian Journal of Psychological Research, 16(2).
