چالشهای گفتمان انقلاب اسلامی ایران در مواجهه با نسل دهۀ هشتاد (مطالعۀ موردی: حوزههای کارآفرینیِ اقتصادی، روشنفکری و حکمرانی سیاسی)
الموضوعات :
1 - استادیار پژوهشی گروه مطالعات تاریخی انقلاب اسلامی (مرکز اسناد انقلاب اسلامی)، ایران
2 - دانشآموخته دکتری جامعهشناسی سیاسی دانشگاه تهران، ایران
الکلمات المفتاحية: نسل دهۀ هشتاد, رویکرد معرفتشناسانه (روش استعلایی), رویکرد غیر معرفتشناسانه (روش درونماندگار), روشنفکر خاص, جمهوری اسلامی ایران.,
ملخص المقالة :
حکومتهای دینی نظیر جمهوری اسلامی ایران برای بازتولید کارآمدیشان از یکسو نیازمند معانی عمیقیاند که محصول استدلالهای معرفتشناختیِ اسلامی خاصی است و از سوی دیگر به سوژههای حقوقیای نیاز دارند که اقناع این معانی معرفتی شده باشند؛ در حالی که در جهانِ حاد واقعیِ امروزی و با ظهور نسلهایی با هویتهای سیّال و مجازی، معانی عمیق معرفتی در حوزههای مختلف با چالشهای جدیای روبهرو شده و روزبهروز نقششان در زندگی انسانها کمرنگتر میشود. بر این اساس در این مقاله میکوشیم تا با مبنا قرار دادن ویژگیهای نسل دهۀ هشتاد (که با سیّالیت و مجازیت خود بهندرت جایگاهی حقوقی و معرفتی را اشغال میکنند)، ابتدا تغییرات شکلگرفته در سه حوزۀ کارآفرینی، روشنفکری و حکمرانی سیاسی را بررسی کنیم و سپس به تحولاتی که گفتمان انقلاب اسلامی در این شرایط نوظهور باید به خود گیرد، بپردازیم. به طور کلی یافتههای تحقیق بیانگر آن است که کمرنگشدن معانی عمیق معرفتی نزد نسل دهۀ هشتاد، ضمن آنکه مباحث معرفتشناختیِ روشنفکران عام را به حاشیه میبرد و فضا را برای ظهور روشنفکران خاص فراهم میکند، در حوزۀ اقتصادی موجب شکلگیری اقتصاد استارتآپی و ظهور نوع جدیدی از کارآفرینیِ پُرخطر به نام کارآفرینیِ زنجیرهای میشود. بهتبع این تحولات، در حوزۀ «حکمرانی سیاسی» نیز حکومت کردنِ کمهزینه و کارآمد بر سوژههای دهۀ هشتادی مستلزم عبور از قاعدههای کلی و معرفتشناختی و تبدیل حکومت اسلامی به حکومتمندی اسلامی است.
اَلّییز، اریک (1394) موقعیت بدن بدون اندام، ترجمۀ مهدی رفیع، تهران، نشرنی.
امیری، ساره و احسان آقابابایی (1396) «برساخت معنایی زن روشن¬فکر خاص در سینمای پس از انقلاب اسلامی»، مجله مطالعات فرهنگ- ارتباطات، سال هجدهم، شماره 40، صص 95-122.
باقری¬زاده، محمد (1390) «نگاهی به کتاب نوآوری باز: پارادایم نوین آفرینش و تجاریسازی فناوری»، ماهنامه¬ تدبیر، شماره¬ 235، آذر، صص 96-97.
برانسون، ریچارد (1394) شورشی باکره؛ آشنایی با اندیشههای سِر ریچارد برانسون در لابهلای سخنانش، ترجمۀ مهرناز تاجفر و کامبیز کیامهر، تهران، لوح فکر.
پاستر، مارک (1377) عصر دوم رسانهها، ترجمۀ غلامحسین صالحیار، تهران، مؤسسه ایران.
ثقفی، مراد (1395) یادداشت سردبیر، در: استاد نادان: پنج درس در باب رهایی فکر، ژاک رانسیر، ترجمۀ آرام قریب، تهران، شیرازه.
چسبرو، هنری (1390) نوآوری باز: پارادایم نوین آفرینش و تجاریسازی فناوری، ترجمه کامران باقری و مرضیه شاوردی، تهران، رسا.
دانیالی، عارف (1393) میشل فوکو، زهد زیبایی¬شناسانه به¬مثابه گفتمان ضد دیداری، تهران، تیسا.
دریفوس، هیوبرت (1389) دربارۀ اینترنت، ترجمۀ علی فارسی¬نژاد، تهران، ساقی.
دلوز، ژيل (1392) اسپینوزا: فلسفه¬ عملی، ترجمۀ پیمان غلامی، تهران، دهگان.
دلوز، ژیل و فلیکس گوتاری (1391) کافکا به ¬سوی ادبیات اقلیت، ترجمۀ شاپور بهیان، تهران، ماهی.
فوکو، میشل (1383) اراده به دانستن، ترجمۀ افشین جهاندیده و نیکو سرخوش، تهران، نشرنی.
--------- (1390) باید از جامعه دفاع کرد، ترجمۀ رضا نجف¬زاده، تهران، رخداد نو.
--------- (1391الف) «در باب تبارشناسی اخلاق: مروری بر کار در حال انجام»، مجموعه مقالات تئاتر فلسفه، ترجمۀ افشین جهاندیده و نیکو سرخوش، تهران، نی، صص 457-496.
---------- (1391ب) «نیچه، فروید، مارکس»، مجموعه مقالات تئاتر فلسفه، ترجمۀ افشین جهاندیده و نیکو سرخوش، تهران، نی، صص 7-28.
--------- (1393الف) «دغدغۀ حقیقت»، مجموعه مقالات ایران، روح یک جهان بی¬روح، ترجمۀ افشین جهاندیده و نیکو سرخوش، تهران، نی، صص 197-212.
--------- (1393ب) «ساختارگرایی و پساساختارگرایی»، مجموعه مقالات ایران، روح یک جهان بیروح، ترجمۀ افشین جهاندیده و نیکو سرخوش، تهران، نی، صص 107-144.
--------- (1393ج) این یک چپق نیست، ترجمۀ مانی حقیقی، تهران، مرکز.
--------- (1400الف) «پس از رویداد»، مجموعه مقالات آیا قیام کردن بیفایده است، ترجمۀ نیکو سرخوش و افشین جهاندیده، تهران، نی، صص 71-111.
--------- (1400ب) «روشننگری چیست؟»، مجموعه مقالات آیا قیام کردن بیفایده است، ترجمۀ نیکو سرخوش و افشین جهاندیده، تهران، نی، صص 123-146.
کارلایل، کلر (1400) درباره عادت، ترجمۀ حیدر خسروی، تهران، نگاه.
کرمونه¬سی، لورا و دیگران (1396) «پیشگفتار»، مجموعه مقالات خاستگاه هرمنوتیک خود، ترجمۀ نیکو سرخوش و افشین جهاندیده، تهران، نی، صص 17-39.
لمکه، توماس (1392) نقدی بر خرد سیاسی، بررسی تحلیل فوکو از طرز تفکر دولت مدرن، ترجمۀ یونس نوربخش و محبوبه شمشادیان، تهران، دانشگاه امام صادق(ع).
ملپاس، سایمون (1389) ژان فرانسوا لیوتار، ترجمۀ قمرالدین بادیردست، تهران، نشرنی.
Deleuze, G. & Guattari, F (1994) What Is Philosophy? New York: Columbia University Press.
Feyerabend, P (1978) Science in a Free Society, New York: Verso.
----------------- (1993) Against method, New York, Verso.
Foucault, M (1980) Power/Knowledge Selected Interviews and Other Writings 1972-1977, New York: Pantheon Books.
--------------- (1986) The Care of The Self Volume 3 of The History of Sexuality, Translated from the French by Robert Hurley, New York, Pantheon Books.
--------------- (1990) The Use of Pleasure Volume 2 of The History of Sexuality, Translated from the French by Robert Hurley, New York, Pantheon Books.
--------------- (1996) “Talk Show”, in Lotringer, S (Eds.), (1996) Foucault Live: Collected Interviews (1961–1984), New York: Semiotext, 133-145.
--------------- (2001) “Confronting Goverments: Human Rights”. in Faubion, J. D.(Eds.), (2001) Power (The Essential Works of Foucault, 1954-1984), Vol. 3, New York, The New Press, 474-475.
Holmes, D (1997) Virtual Politics, London: Sage Publications.
Joseph Yun, Jinhyo & Lee, MinHwa & Park, KyungBae & Xiaofei Zhao, (2019) ‘Open Innovation and Serial Entrepreneurs’, Sustainability, vol. 11, issue 18, 1-31.
Samuelson, C (2018) 5 Success Tips for the Serial Entrepreneur Entering a New Industry, https://www.entrepreneur.com/article/309945, (2021/04/08).
Soldatova, E. & Pogorelov, L., D. N., (2018) ‘The phenomenon of virtual identity: The contemporary condition of the problem’, The Education and Science Journal, Vol. 20, No 5.