پیش‌بینی نگرش صمیمانه و شادکامی زناشویی بر اساس خودشفقت‌ورزی و مهارت‌های ارتباطی در دانشجویان زن متأهل
الموضوعات :مریم عابدینی 1 , سامره اسدي مجره 2 , سولماز آوریده 3 , عباس میربلوک‌بزرگی 4
1 - مربی، گروه روانشناسی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران.
2 - استادیار، گروه روانشناسی، دانشگاه آزاد اسلامی، رشت، ایران.
3 - استادیار، گروه علوم اجتماعی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران.
4 - مربی، گروه علوم تربیتی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران.
الکلمات المفتاحية: مهارت‌هاي ارتباطـي, خـودشفقت‌ورزي, صميميت زناشويي, شادکامی زناشويي,
ملخص المقالة :
پژوهش حاضر با هدف پیش‌بینی نگرش صمیمانه و شادکامی زناشویی بر اساس خودشفقت‌ورزی و مهارت‌های ارتباطی در دانشجویان زن متأهل انجام گردید. روش پژوهش توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه آماری شامل کلیه دانشجویان متأهل مقطع کارشناسی دانشگاه پیام‌نور مرکز تالش در نیمسال دوم سال تحصیلی 1398-1399 بود که از میان آنها، نمونه‌ای شامل 210 دانشجو به روش در دسترس انتخاب شدند و فرم کوتاه مقیاس خودشفقت‌ورزی (SCS-SF)، پرسشنامه مهارت‌های ارتباطی (CSTR)، مقیاس نگرش صمیمانه (IAS)، و پرسشنامه شادکامی زناشویی (MHS) را تکمیل کردند. داده‌ها با استفاده از شاخص‌های توصیفی، روش‌های آماریِ ضريب همبستگي پيرسون، و تحلیل رگرسيون گام به گام تحلیل شدند. نتایج نشان دادند که پیش‌بینی مهارت‌های گوش‌دادن، ارتباط توأم با قاطعیت، و بینش نسبت به فرایند ارتباط توانستند نگرش صمیمانه را پیش‌بینی کنند و %32 از تغييرات اين متغير را تبيين نمایند. همچنين، توانایی دریافت و ارسال پیام، خود شفقت‌ورزی، گوش دادن، کنترل عاطفی، و ارتباط توأم با قاطعیت، %63 از متغیر شادکامی زناشویی را پیش‌بینی كردند. بر اساس یافته‌های پژوهش می‌توان نتیجه گرفت که مهارت‌هاي ارتباطي و خودشفقت‌ورزي با صميميت و شادکامی زناشويي دانشجویان متأهل مرتبط‌اند و می‌توانند آنها را پيش‌بيني کنند.
اکبری، بهمن؛ مقتدر، لیلا؛ و خاکبیز، کتایون (1399). مقایسه اثربخشی آموزش مهارت‌های ارتباطی و درمان شناختی ـ رفتاری در ارتقاء رضایت زناشویی و شادکامی زوجین دارای اختلالات میل جنسی. مجله علمی ـ پژوهشی دانشگاه علوم پزشکی سبزوار، 27(4)، 606-612.
امیدپور، آرزو؛ برادران، مجید؛ رنجبر نوشری، فرزانه (1399). اثربخشی آموزش قدردانی بر همدلی و مهارت‌های ارتباطی نوجوانان دختر. پژوهش‌های روانشناسی اجتماعی، 10(38)، 166-151.
باقری، فاطمه؛ کیمیایی، سیدعلی؛ و کارشکی، حسین (1399). صمیمیت زناشویی: نقش تعیین کننده تمایزیافتگی خود و نیاز به امنیت در زنان متأهل غیربالینی. فرهنگ مشاوره و روان درمانی، 11(40)، 261-280.
بلیاد، محمدرضا؛ ناهیدپور، فرزانه؛ و آزادی، شهدخت (1396). بررسی نقش واسطه‌ای تمایز یافتگی در ارتباط میان افسردگی و رضایت زناشویی زنان. مجله روش‌ها و مدل‌هاي روان‌شناختي، 27(6)، 109-126.
تریوه، بهزاد؛ کریمی، کیومرث؛ اکبری، مریم؛ و مرادی، امید (1399). الگوی ساختاری تعهد زناشویی بر اساس باورهای ارتباطی زناشویی، درگیری عاطفی و انتقاد در خانواده: نقش میانجیگر صمیمیت زناشویی. فصلنامه روانشناسی کاربردی، 14 (1)، 139-158.
تویاری، عباداله؛ بختیارپور، سعید؛ پاشا، رضا؛ برنا، محمدرضا (1399). مدل‌یابی رابطه بین تحول روانی ـ معنوی و حمایت اجتماعی با شادکامی زناشویی با توجه به نقش میانجی تنظیم هیجانی در والدین کودکان استثنایی. دست‌آوردهای روانشناختی، 27 (1)، 91-108.
جابری، سمیه؛ اعتمادی، عذرا؛ و احمدی، سیداحمد (1394). بررسی رابطه مهارت‌های ارتباطی با صمیمیت زناشویی. پژوهش‌های علوم شناختی و رفتاری، 5 (2)، 143-152.
چاوشی، علی جواد؛ و صیدی، پگاه (1397). اثربخشی آموزش مهارت‌های ارتباطی بر صمیمیت و بهداشت روان زوجین شرکت‌کننده در کلاس‌های مشاوره پیش از ازدواج. زن و فرهنگ، 10 (36)، 87-99.
خانجاني، سجاد؛ فروغي، علي‌اكبر؛ صادقي، خيراله؛ و بحرينيان، سيدعبدالمجيد (1395). ويژگي‌هاي روان‌سنجي نسخه ايراني پرسشنامه شفقت به خود (فرم كوتاه)، پژوهنده، 21 (5)، 282-289.
دشت‌بزرگی، زهرا؛ عسگری، مهرانا؛ و عسگری، پرویز (1396). اثربخشی آموزش شفقت به خود بر میل به طلاق و نگرش‌های صمیمانه زنان متأهل مراجعه‌کننده به مراکز مشاوره خانواده. دانش و پژوهش در روانشناسی کاربردی، 18(1)، 45-38.
دلاور، علي (1396). روش تحقيق در روان‌شناسي و علوم‌تربيتي. تهران: ويرايش.
ذال، بهناز؛ عرب، علی؛ و ثناگوی‌محرر، غلامرضا (1399). مقایسه اثربخشی آموزش بخشایش و آموزش شفقت به خود بر تعارضات زناشویی زنان زخم‌خورده از خیانت زناشویی. مجله مطالعات ناتوانی، 192(10)، 1-8.
زارع باغبیدی، محبوبه؛ و اعتمادی‌فرد، اعظم (1399). تعیین نقش واسطه‌ای مهارت ارتباطی در رابطه بین ناگویی هیجانی و دلزدگی زناشویی زوجین متقاضی طلاق. پژوهش‌های روانشناسی اجتماعی، 10(38)، 135-150.
زهادت، عباس؛ امیدوار، بنفشه. (1395). پیش‌بینی عملکرد خانواده و شادکامی زناشویی بر اساس سرمایه روانشناختی زن در خانواده‌های کارمندان زن متاهل شهرداری شهر شیراز. فصلنامه علمی ـ پژوهشی زن و جامعه، 7 (ویژه نامه)، 29-42.
سبزی، ندا؛ و فولادچنگ، محبوبه (1397). اثربخشی آموزش مهارت‌های ارتباطی بر ادراک شایستگی و شادکامی دانش‌آموزان پسر مقطع ششم ابتدایی شهر شیراز. دانش و پژوهش در روانشناسی کاربردی، 19 (4)، 114-123.
سلیمی، حسین؛ و قدمپور، عزت‌اله؛ و رضایی، فاطمه (1397). تدوین مدل ساختاری پیش‌بینی قربانی‌شدن قلدری از طریق عوامل محیطی و مهارت‌های ارتباطی با واسطه‌گری آشفتگی روانشناختی .دو فصلنامه شناخت اجتماعی، 7 (2)، 71-95.
شمشیرگران، مرضیه؛ و همائی، رضوان (1397). بررسی رابطه مهارت‌های ارتباطی و مؤلفه‌های آن با دلزدگی زناشویی در کارکنان متأهل شرکت ملی حفاری استان خوزستان. رویش روانشناسی، 1(22)، 134-111.
صفاري‌نیا، مجید؛ شقاقي، فرهاد؛ و قلمي، ف (1391). هنجاریابی و رواسازی آزمون سنجش نگرش به صمیمیت و بررسی تحلیل ساختار عاملی آزمون در بین دانشجویان دانشگاه‌های تهران، ارائه شده در كنگره آفريقاي جنوبی (2012).
عيسي‌نژاد، اميد (1387). تاثير غني‌سازي روابط بر كيفيت روابط زناشويي. پايان‌نامه كارشناسي ارشد مشاوره خانواده، دانشكده علوم‌تربيتي و روان‌شناسي دانشگاه اصفهان.
کرد، بهمن؛ و پاشا شریفی، حسن (1393). بررسی ویژگیهای روانسنجی مقياس خوددلسوزی در بين دانشجویان. اندازه‌گیری تربیتی، 4 (16)، 76-92.
کیانی، فریبا؛ رحیمی پردنجانی، طیبه؛ و محمدزاده ابراهیمی، علی (1398). اثربخشی آموزش عفو مبتنی بر دیدگاه اسلامی (قرآن و احادیث) بر افزایش صمیمیت زوجین و ابعاد آن: تلویحاتی برای درمان. مجله اخلاق پزشکی، 13 (44)، 1-15.
لطفی، کیوان؛ و رسولی، آراس (1398). رابطه کیفیت زناشویی و ارضای نیازهای روانشناختی با الگوهای ارتباطی زناشویی: نقش واسطه‌ای صمیمت زناشویی. رویش روانشناسی، 8 (9)، 69-76.
محمدی، محمد؛ شیخ‌هادی سیرونی، رحمان؛ گرافر، امیر؛ زهراکار، کیانوش؛ شاکرمی، محمد؛ داورنیا، رضا (1395). اثر زوج درمانی شناختی رفتاری به شیوه گروهی بر فرسودگی زناشویی و میل به طلاق در زوجین. ارمغان دانش، 21 (11)، 1069-1086.
مرادی، اعظم؛ کجباف، محمدباقر؛ و قمرانی، امیر (1386). بررسی رابطه نگرش‌های صمیمانه با سلامت روانی در زنان ناتوان جسمی اصفهان. مطالعات اجتماعی روانشناختی زنان، 5 (3)، 108-95.
هنرپروران، نازنين؛ قادري، زهرا؛ و قبادي، كبري (1390). مقايسه الگوهاي ارتباطي و تعارضات زناشويي در زنان متأهل شاغل در بانك‌هاي دولتي و زنان خانه‌دار شهر سبزوار. فصلنامه زن و جامعه، 2 (7)، 103-122.
یارمحمدی واصل، مسیب؛ و رضایی والا، مرضیه (1399). تأثیر آموزش شفقت بر صمیمیت زناشویی و خرسندی زناشویی در زنان متأهل. فصلنامه پژوهش‌های نوین روانشناختی، 15(60)، 101-114.
Aghamiri, N., & Vaziri, S. (2019). Prediction of psychological well-being based on marital intimacy, resilience and mental health of couples in Tehran. Avicenna Journal of Neuro Psycho Physiology, 6 (4), 203-210.
Amidon, E., V. K. Kumar., & Treadwell, T. (1983). “Measurement of intimacy attitudes: The Intimacy Attitude Scale-Revisited. Journal of Personality Assessment, 47 (6), 635–639.
Azrin, N. H., Naster, B. J., & Jones, R. (1973). Reciprocity counseling: Arapid learning-based procedure for marital counseling. Behavioral Research and Therapy, 11 (4), 365-382.
Baillargeon, S., Rosen, N., Steben, M., Pâquet, M., & Perez, M. (2018). Does self-compassion benefit couples coping with vulvodynia? Associations with psychological, sexual, and relationship adjustment. Wolters Kluwer Health, Inc, 34 (7), 629- 637.
Bean, R. C., Ledermann, T., Higginbotham, B. J. & Galliher, R. V (2020). Associations between relationship maintenance behaviors and marital stability in remarriages. Journal of Divorce & Remarriage, 61 (1), 62-82.
Benzo, R. P., Kirsch, J. K., & Nelson, C. (2017). Compassion, mindfulness and the happiness of health care workers. Explore, 13 (3), 201-206.
Bryant, C. M., Futris, T. G., Hicks, M. R., Lee, T. K., & Oshri, A. (2016). African American stepfather–stepchild relationships, marital quality, and mental health. Journal of Divorce & Remarriage, 57 (6), 375-388.
Campos, D., Cebolla, A., Quero, S., Bretón-Lopez, J., Botella, C., Soler, J., Garcia-Campayo, J., Demarzo, M., & Baños, R.M (2016). Meditation and happiness: Mindfulness and self-compassion may mediate the meditation–happiness relationship. Personality and Individual Differences, 93, 80-85.
Dew, J., & Jackson, M. (2018). Commitment and relationship maintenance behaviors as marital protective factors during economic pressure. Journal of Family and Economic Issues, 39 (2), 191-204.
Fincham, F. D., Stanley, S., & Beach, S. R. H. (2007).Transformative processes in marriage: An analysis of emerging trends. Journal of Marriage and Family, 69, 275-292.
Ghalami, F., Saffarinia, M., Shaghaghi, F. (2013). Standardization and Validation of Intimacy Attitude Scale–Revised in Tehran University Students, Practice in Clinical Psychology, 1 (2), 89-96.
Harigie, O., & Dickson, D. (2004). Skilled Interpersonal Communication: Research, Theory and Practice. 4th Edition, Routledge Publishing, London.
Harigie, O. (2004). Skilled interpersonal communication: Research, theory and practice. New York: Routledge.
Haris, F., & Kumar P. A. (2018). Marital satisfaction and communication skills among married couples. Indian Journal of Social Research, 59, 35-44.
Holland, K., Lee, J., Marshak, H., & Martin, L. (2017). Spiritual intimacy, marital intimacy, and physical/psychological well-being: Spiritual meaning as a mediator. Psychology of Religion and Spirituality, 8 (3), 218–227.
Hou, Y., Jiang, F., & Wang, X. (2019). Marital commitment, communication and marital satisfaction: An analysis based on actor–partner inter-dependence model. International Journal of Psychology, 54 (3), 369-376.
Jacobson, E., Wilson, K. G., Kurz, A. S., & Kellumb, K. K. (2018). Examining self-compassion in romantic relationships. Journal of Contextual Behavioral Science, 8, 69-73.
Jones, AL., Rees, CS., & Kane, RT. (2015). Self-compassion, emotion regulation and stress among australian psychologists: Testing an emotion regulation model of self-compassion using structural equation modeling. Plos one, 10 (7), 1-19.
Lara, C., Fattad, J., Graaf, R. D., Kessler, R. C., Aguilar-Gaxiolar, S., et al... (2009). Childhood predictors of adult attention deficit/ hyperactivity disorder: Results from the World Health Organization, Mental Health Survey Initiative. Biological Psychiatry, 65(1), 46-54.
Maleki, A., Veisani, Y., Aibod, S., Azizifar, A., Alirahmi, M., & Mohamadian, F. (2019). Investigating the relationship between conscientiousness and self-compassion with marital satisfaction among Iranian married employees. Journal of Education and Health Promotion, 8 (1), 1-7.
Moon, K. J., Chung, M. L. & Hwang, S. Y (2020). The perceived marital intimacy of spouses directly influences the rehabilitation motivation of hospitalized stroke survivors. Clinical Nursing Research, 30 (4),502-510.
Naghdi Babaee, S. H., & Ghahari, S. H. (2016). Effectiveness of communication skills training on intimacy and marital adjustment among married women. International Journal of Medical Research & Health Sciences, 5 (8), 375-380.
Neff, K. D., & Beretvas, S. N. (2013). The role of self-compassion in romantic relationships. Self and Identity, 12 (1), 78-98.
Neff, K. D., & Pommier, E. (2013). The relationship between self-compassion and other-focused concern among college undergraduates, community adults, and practicing meditators. Self and Identity, 12 (2), 160-176.
Neff, K. D., Pisitsungkagarn, K., & Hsieh Ya-Ping. (2008). Self-compassion and self-construal in the United States, Thailand, and Taiwan. Journal of Cross-Cultural Psychology, 39 (3), 267-285.
Parrott, L., & Parrott, L. (2016). Saving your marriage before it starts (SYMBIS): Seven Questions to Ask Before -and After -You Marry. Zondervan; Michigan, United States.
Praseena, S. (2018). Mattering and self-compassion as mediators of the relationship between attachment style and marital satisfaction among young spouses in Kerala: A mixed method study. Indian Journal of Positive Psychology, 9 (3), 387-392.
Queendom, A. (2004). Communication Skills Test-Revise. Available online by internet: http://www.queendom.com/cgi-bin/transfer.cgi.
Raes, F., Pommier, E., Neff, K. D., & Van, G. D. (2011). Construction and factorial validation of a short form of the Self-Compassion Scale. Clinical Psychology and Psychotherapy, 18, 250-255.
Robey, P. A., Wubbolding, N. R. E., & Carlson, J. (2017). Contemporary issues in couples counseling: A choice theory and reality therapy approach. New York: Rutledge.
Ryff, C., Ketelear, L., & Wiefferink, C. H. (2010). Assessing empathy in young children: Construction and validation of an empathy questionnaire. Journal of Personality and Individual Differences, 8 (3), 171-189.
Sandhya, S. (2009). The social context of marital happiness in urban Indian couples: Interplay of intimacy and conflict. Journal of Marital and Family Therapy, 35 (1), 74-96.
Sapna. (2016). Satisfaction level of worker to welfare law. International Journal of Science, Technology and Management, 5 (1), 10-22.
Shapira, B. L., Mongrain, & M. (2010). The benefits of selfcompassion and optimism exercises for individuals vulnerable to depression. The Journal of Positive Psychology, 5 (5), 377-389.
Shiota, M. N., Campos, B., Oveis, C., Hertenstein, M. J., Simon-Thomas, E., Keltner, D. (2017). Beyond happiness: Building a science of discrete positive emotions. American Psychologist, 72 (7), 617-643.
Soysa, C. K., & Wilcomb, C. J. (2015). Mindfulness, self-compassion, self-efficacy, and gender as predictors of depression, anxiety, stress, and well-being. Mindfulness, 6 (2), 217-226.
Sousa, A. D., McDonald, S., Rushby, J., Li, S., Dimoska, A., & James, C. (2011) Understanding deficits in empathy after traumatic brain injury: The role of affective responsivity. Cortex. 47 (5), 526-35.
Suppes, B. (2021). Using self-compassion to influence romantic relationship satisfaction: A case study of women. Journal of Feminist Family Therapy, 33 (3), 244-269
Ustundag, O. (2018). The key to healthy relationships: Self-compa-ssion. A people,s eye view of science. Available online by internet: https://kurious.ku.edu.tr/en.
Yoo, H., Bartle-Haring, S., Day, R. D., & Gangamma, R. (2014). Couple communication, emotional and sexual intimacy, and relationship satisfaction. Journal of Sex & Marital Therapy, 40 (4), 275-293.
