مراقبت موضعی از سم (به کارگیری حمامهای سم)
الموضوعات :خسرو صفری نیکرو 1 , محمد علی صادقی 2
1 - دانشجو، گروه علوم درمانگاهی، دانشکده دامپزشکی، دانشگاه فردوسی، مشهد
2 - دانشجو، گروه علوم درمانگاهی، دانشکده دامپزشکی، دانشگاه فردوسی، مشهد
الکلمات المفتاحية: حمام سم, سولفات مس, درماتیت انگشتی, گله شیری,
ملخص المقالة :
حمامهای سم به عنوان یکی از مهمترین راههای پیشگیری و کنترل بیماریهای سم بویژه بیماری های عفونی در تاسیسات صنعت گاو شیری است. در این مقاله به بررسی و مرور انواع حمامهای سم و فاکتورهایی از قبیل طراحی و ساخت، انواع محلولهای مورد استفاده، تناوب تعویض و میزان استفاده از آن در صنعت گاو شیری مورد بحث قرار گرفته است. به همین منظور سولفات مس و فرمالین به عنوان متداولترین محلولها و ابعاد 81 سانتیمتر، طول 3-3.7 متر و عمق 11 سانتیمتر به عنوان اندازه استاندارد معرفی شده است. از طرفی در مورد دفع صحیح این مواد از نظر خطرات زیست محیطی بحث شده است. مناسبترین دامنهی استفاده از حمام سم بین 4-1 بار در روز و 7-1 بار در هفته بوده و در هر بار استفاده بین 300-100 راس گاو میتوانند بدون کاهش معنیدار غلظت ماده موثره از آن عبور کنند. البته باید توجه داشت که صرف رعایت این موارد دلیلی بر کاهش قطعی میزان بیماریهای انگشتی نیست و در کنار آن باید دیگر برنامههای بهداشت و کنترل بیماری را باید در گله رعایت کرد.
1. Mohamadnia A, Nejati A. Lameness, an ongoing threat to dairy farms. Eltiam. 1398;2(6):1-13.
2. Dolecheck Borchers K, Bewley J. Animal board invited review: Dairy cow lameness expenditures, losses and total cost. animal. 2018;12:1-13.
3. Adams A, Lombard J, Fossler C, Román-Muñiz I, Kopral C. Associations between housing and management practices and the prevalence of lameness, hock lesions, and thin cows on US dairy operations. Journal of Dairy Science. 2017;100(3):2119-36.
4. von Keyserlingk MA, Barrientos A, Ito K, Galo E, Weary DM. Benchmarking cow comfort on North American freestall dairies: Lameness, leg injuries, lying time, facility design, and management for high-producing Holstein dairy cows. Journal of Dairy Science. 2012;95(12):7399-408.
5. Musculoskeletal conditions and lameness. Bovine Surgery and Lameness2018. p. 267-350.
6. عبدالهی راد م, مجتهدی م, غیاثی سا. بررسی شیوع لنگش و زیان اقتصادی ناشی از آن در گاوداری های استان خراسان رضوی (تغذیه و مدیریت پرورش دام (نشخوارکنندگان)). همایش پژوهش های نوین در علوم دامی1394.
7. میزان شیوع لنگش در گاوداری های شیری بزرگ استان کرمانشاه: وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه رازی - دانشکده کشاورزی; 1393.
8. نوروزی اصل ا, میرزاده م, معتمدی ف, میرزاده م. لنگش در گاو شیری. دهمین گردهمایی ملی دامپزشکی علوم بالینی ایران1396.
9. عزیزی محمودجیق س, دلیرنقده ب, احمدیان ک. مطالعه بالینی لنگش ناشی از بیماریهای موضعی انگشتی در گاوداریهای شیری اطراف ارومیه. مجله تحقيقات دامپزشكي (دانشگاه تهران). 1384;60(3):-.
10. Bicalho RC, Oikonomou G. Control and prevention of lameness associated with claw lesions in dairy cows. Livestock Science. 2013;156(1):96-105.
11. Solano L, Barkema HW, Pajor EA, Mason S, LeBlanc SJ, Zaffino Heyerhoff JC, et al. Prevalence of lameness and associated risk factors in Canadian Holstein-Friesian cows housed in freestall barns. Journal of Dairy Science. 2015;98(10):6978-91.
12. Cook NB. A review of the design and management of footbaths for dairy cattle. Veterinary Clinics: Food Animal Practice. 2017;33(2):195-225.
13. Ariza J, Bareille N, Oberlé K, Guatteo R. Current recommendations for footbath solutions renewal rates in dairy cattle: the need for adaptation? animal. 2019;13(6):1319-25.
14. EffectiveFootbathing of Dairy Cows, College of Agriculture, Food and Rural Enterprise. 2020: P 17-27 [Internet]. 2020. Available from: https://www.cafre.ac.uk/wp-content/uploads/2020/07/17-12-19-002J-7Lameness-Prevention-Effective-footbathing-of-dairy-cattle.pdf.
15. A. Mohammadnia. personal communication on published data, June 8, 2022.
16. Solano L, Barkema H, Pickel C, Orsel K. Effectiveness of a standardized footbath protocol for prevention of digital dermatitis. Journal of Dairy Science. 2017;100(2):1295-307.
17. Higham LE, Deakin A, Tivey E, Porteus V, Ridgway S, Rayner AC. A survey of dairy cow farmers in the United Kingdom: knowledge, attitudes and practices surrounding antimicrobial use and resistance. Veterinary Record. 2018;183(24):746-.
18. Jacobs C, Beninger C, Hazlewood GS, Orsel K, Barkema HW. Effect of footbath protocols for prevention and treatment of digital dermatitis in dairy cattle: A systematic review and network meta-analysis. Preventive Veterinary Medicine. 2019;164:56-71.
19. Reichenbach H, Jones B, Bewley J. Comparison of Two Footbath Solutions for Digital Dermatitis Control in Dairy Cattle: Two Point Two Percent (2.2%) Copper Sulfate with an Acidifier versus Five Percent (5%) Copper Sulfate. Intern J Appl Res Vet Med. 2017;15.
20. محمدنیا ا, editor اثر محلول درمانی سایترکس® در کنترل لنگش ناشی از درماتیت انگشتی2013.
21. Ariza JM, Bareille N, Lehebel A, Oberle K, Relun A, Guatteo R. Evaluation of a biocide footbath solution in the occurrence and healing of digital dermatitis lesions in dairy cows: A clinical trial. Preventive Veterinary Medicine. 2019;163:58-67.
22. رییس زاده دهکردی ، کیمیا. (1390) . بررسی تاثیر فرمالین و سولفات مس بر محتوی آب موجود در سم گاو. پایان نامه دکتری عمومی دامپزشکی . دانشگاه . دانشگاه شهرکرد - دانشکده دامپزشکی.
23. I. Gelasakis A, I. Kalogianni A, Bossis I. Aetiology, Risk Factors, Diagnosis and Control of Foot-Related Lameness in Dairy Sheep. Animals. 2019;9(8):509.
24. Evans NJ, Murray RD, Carter SD. Bovine digital dermatitis: Current concepts from laboratory to farm. The Veterinary Journal. 2016;211:3-13.
25. Pitkäranta J, Kurkela V, Huotari V, Posio M, Halbach CE. Designing Automated Milking Dairy Facilities to Maximize Labor Efficiency. Veterinary Clinics of North America: Food Animal Practice. 2019;35(1):175-93.
26. Speijers MHM, Baird LG, Finney GA, McBride J, Kilpatrick DJ, Logue DN, et al. Effectiveness of different footbath solutions in the treatment of digital dermatitis in dairy cows. Journal of Dairy Science. 2010;93(12):5782-91.
27. Logue DN, Gibert T, Parkin T, Thomson S, Taylor DJ. A field evaluation of a footbathing solution for the control of digital dermatitis in cattle. The Veterinary Journal. 2012;193(3):664-8.
28. Vermeersch A-S, Opsomer G. Digital dermatitis in cattle, part II : treatment, prevention and link with other treponemal diseases. VLAAMS DIERGENEESKUNDIG TIJDSCHRIFT. 2019;88(5):259–67.
29. Hashemifard P. evaluation of formaldehyde concentration in footbath. Kish International Congrass.