تحلیل اختلاف الحدیثی روایات مکان اعتکاف در منابع روایی شیعه
الموضوعات :
1 - 1
الکلمات المفتاحية: اعتکاف, مسجد الجامع, مسجد الجماعة, فقه الحدیث, اختلاف الحدیث,
ملخص المقالة :
اعتکاف یکی از شاخصترین نمادهای عبودیت و دنیاگریزی در اسلام بهشمار میرود که اهتمام ویژۀ معصومان^ در پاسداشت آن، کمنظیر است. در میان احکام و آداب اعتکاف، مکان آن، اهمیت ویژهای دارد. «مسجد» بهعنوان مکانی مشخص برای انجام این عبادت، تعیین شده اما در اینکه کدام مسجد مورد نظر شارع است، اختلافنظرهایی وجود دارد. چندگانگی نظرات فقهی، معلول اختلاف در روایات این باب است. برخی روایات بهطور مشخص و انحصاری از مسجد الحرام، مسجد النبی، مسجد کوفه، بصره و یا مدائن بهعنوان مکان اعتکاف، نام بردهاند؛ دستۀ دیگر، مسجد جامع هر شهر را بهصورت مستقل و یا در کنار مساجد قبلی معرفی کردهاند؛ تعدادی هم وقوف در مسجد جماعت را با ویژگیهای خاص، برای انجام یک اعتکاف مشروع، شرط دانستهاند. در این نوشتار تلاش شده با روشی نوآورانه، روایات مربوطه را بر اساس محتوا در سه دستۀ پیشگفته، چینش کند و نظرات فقهی هر دسته را مرور نماید و در پایان با هدف رسیدن به مراد واقعی معصوم، اسباب اختلاف این روایات را شناسایی کرده و به تحلیل و بررسی آنها بپردازد.