جدایش ناهنجاریهای ژئوشیمیایی طلا-مس به روش فرکتال عیار-تعداد (C-N) در گستره قلعه¬دار، جنوب شرق نایین
الموضوعات :بهنام قلی پور 1 , علی کنعانیان 2 , شجاع‌الدین نیرومند 3 , امین طرهانی 4 , مهرداد فردوسی راشد 5
1 - دانشگاه تهران
2 - دانشکده زمین‌شناسی، پردیس علوم، دانشگاه تهران
3 - دانشگاه تهران
4 - دانشگاه آزاد واحد علوم و تحقیقات
5 - دانشگاه خوارزمی
الکلمات المفتاحية: پهنه‌بندی عناصر# فرکتال عیار-تعداد# گستره معدنی قلعه‌دار# ناهنجاری ژئوشیمیایی#,
ملخص المقالة :
در اين مقاله به منظور مطالعات اکتشاف ناحیه‌ای و جدایش ناهنجاری ژئوشیمیایی از زمینه از روش فرکتالی عیار-تعداد استفاده شده است. ناهنجاریهای عناصر شاخص شامل طلا، آرسنیک، نقره، مس، آنتیموان، سرب، روی و مولیبدن در گستره اکتشافی قلعه‌دار (استان اصفهان) بررسی شده است. بدین منظور 336 نمونه از واحدهای سنگی گستره به روش ICP-MSمورد تجزیه شیمیایی قرار گرفت. سپس داده‌های حاصل از آنالیز شیمیایی پس از جایگزینی داده‌های سنسورد برای پردازش دسته‌بندی و آماده‌سازی شدند. با استفاده از روش فرکتالی عیار- تعداد ناهنجاریهای عناصر در این گستره شناسایی و نقشه‌های ناهنجاری‌ها رسم شد. نتایج مطالعات ژئوشیمی در گستره نشان داد، ناهنجاریهای ژئوشیمیایی مختلف از عناصر Au, Mo, Cu, As, Sb, Pb, Zn ارتباط نزدیک و تنگاتنگی با هاله‌های دگرسانی و توده‌های نیمه عمیق دارد. همچنین این مطالعات منجر به تشخیص یک سامانه ژئوشیمیایی شد. پس از رسم نقشه‌های ژئوشیمی و مشخص کردن مناطق ناهنجار، تلفیق و انطباق نا هنجاری عناصر مختلف با یکدیگر انجام شد و در نهایت، منطقه‌بندی از عناصر صورت پذیرفت. به ترتیب منطقه‌بندی از مرکز به سمت خارج سیستم شامل ناهنجاریهای مولیبدن (Mo)، مس-مولیبدن (Cu+Mo)، سرب-روی (Pb+Zn) و در نهایت ناهنجاری طلا-آرسنیک (As+Au) نیز که در حاشیه سیستم قرار می‌گیرد.
سامانی، ب.، 1396. گزارش پایانی اکتشاف طرح ارزیابی استعداد منابع معدنی پهنه نطنز- نائین (استان اصفهان)، 73.
حسنی‌پاک، ع.الف. و شرف¬الدین، م.، 1384. تحلیل داده‌های اکتشافی. موسسه انتشارات دانشگاه تهران، چاپ دوم، 987.
شرکت مهندسی معدن شیب آزما، 1396. تهیه نقشه زمین‌شناسی 1:25000 قلعه‌دار (I4).
محمدی‌اصل، ز.، سعیدی، ع.، آرین، م.، سلگی، ع.، فرهادی نژاد، ط.، 1399. جداسازی آنومالی‌های ژئوشیمیایی از زمینه با استفاده از روش فرکتالی عیار-تعداد در محدوده وشنوه (جنوب قم). فصلنامه زمین‌شناسی ایران،53، 61-73.
-Afzal, P., Eskandarnejad Tehrani, M., Ghaderi, M. and Hosseini, M.R., 2016. Delineation of supergene enrichment, hypogene and oxidation zones utilizing staged factor analysis and fractal modeling in Takht-e-Gonbad porphyry deposit, SE Iran". Geoscience, 161, 119-127.
-Afzal, P., Fadakar Alghalandis, Y., Moarelvand, P., Rashidnejad Omran, N. and Asadi Haroni, H., 2012. Application of power-spectrum fractal method for detecting hypogene, supergene enrichment, leached and barren zone in Kahang Cu porphyry deposit, central Iran. Journal of Geochemical Exploration. 112, 131-138.
-Berberian M., 1976. Contribution to the seismotectonics of Iran, part II. Tehran: Geological Survey of Iran. 39.
-Carranza, E.J.M., 2009. Controls on mineral deposit occurrence inferred from analysis of their spatial pattern and spatial association with geological features. Ore Geology Reviews, 35(3-4), 383-40
-Cheng, Q., 1999. Spatial and scaling modelling for geochemical anomaly separation. Journal of Geochemical exploration, 65, 175-194.
-Cheng, Q., Agterberg, F.P. and Ballantyne, S.B., 1994. The separation of geochemical anomalies from background by fractal methods. Journal of Geochemical Exploration, 51(2), 109-130.
-Deng, J., Wang, Q., Yang, L., Wang, Y., Gong, Q. and Liu, H., 2010. Delineation and exploration of geochemical anomalies using fractal models in the Heging area, Yunnan Province, China. Journal of Geochemical Exploration, 105, 95-105.
-Ford, A. and Blenkinsop, T.G., 2008. Combining fractal analysis of mineral deposit clustering with weights of evidence to evaluate patterns of mineralization: Application to copper deposits of the Mount Isa Inlier, NW Queensland, Australia. Ore Geology Review, 33, 435-450.
-Hassanpour, S. and Afzal, P., 2013. Application of concentration–number (C–N) multifractal modeling for geochemical anomaly separation in Haftcheshmeh porphyry system, NW Iran. Arabian Journal of Geosciences, 6(3), 957-970.
-Mao, Z., Peng, S., Lai, J., Shao, Y. and Yang, B., 2004. Fractal study of geochemical prospecting data in south area of Fenghuanshan copper deposit, Tongling Anhui. Journal of Earth Sciences and Environment, 26 (4), 11–14.
-Martin, H., Smithies, R.H., Rapp, R., Moyen, J.F. and Champion, D., 2005. An overview of adakite, tonalite-trondhjemite-granodiorite (TTTG), and sanukitoid: relatinships and some implications for crustal evolution. Lithos, 79, 1-24.
-Nabavi, M.H., 1976. A preface to Iran’s geology. Geology survey and mineral exploration of Iran, 109.
-Nezafati, N., 2015. Mineral resources of Iran; an overview. 66 of Conference of Berg-und Hüttenmännischer Tag (BHT), At Freiberg, Germany, 66, 1–33.
-Richards, J., 2014. Tectonic, magmatic and metallogenic evolution of the Tethyan orogeny: from subduction to collision. Ore Geology Reviews, 70, 323-345.
-Sadeghi, B., Moarefvand, P., Afzal, P., Yasrebi, A.B. and Daneshvar Saein, L., 2012. Application of fractal models to outline mineralized zones in the Zaghia iron ore deposit, Central Iran. Journal of Geochemical Exploration, Special Issue Fractal Analysis, 122, 9-19.
-Stocklin, J., 1968. Structural history and tectonic of Iran, a review. American Association of Petroleum Geologists Bulletin, 52, 1229-1258.
-Turcotte, D.L., 1986. A fractal approach to the relationship between ore grade and tonnage. Economic Geology, 81(6), 1528-153.
