ريزرخساره¬ها، محيط رسوبي، چينه نگاري سکانسي و کيفيت مخزنی برش انارک (دونين پسين-کربونيفر پيشين)، زون ايران مرکزي
الموضوعات :
الهه ستاری
1
(دانشگاه اصفهان)
حسین وزیری مقدم
2
(دانشگاه اصفهان )
علی بهرامی
3
(دانشگاه اصفهان)
علی طاهری
4
(دانشگاه شاهرود)
ساندرا ایزابلا کایسر
5
(موزه تاریخ طبیعی اشتوتگارت )
پیتر کونیشگوف
6
(موسسه پزوهش وموزه تاریخ )
الکلمات المفتاحية: رمپ کربناته چينه نگاري سکانسي کنودونت, دونين, کربونيفر سازند بهرام سازند شيشتو2,
ملخص المقالة :
در اين پژوهش توالي برش انارک در شمال شرقي اصفهان، زون ايران مرکزي شامل دو سازند بهرام و شيشتو2، به سن دونين پسين- کربونيفر پيشين از ديدگاه محيط رسوبگذاري و چينه نگاري سکانسي مورد ارزيابي قرار گرفته است. بررسي هاي صحرايي و مطالعه ريزرخساره ها، منجر به شناسايي12 ريزرخساره مربوط به محيط درياي باز، سد بايوکلاستي، لاگون و پهنه جزرومدي گرديد. تغييرات تدريجي ريزرخساره ها، نبود کلسي توربيدايت ها و نبود ريف هاي سدي گسترش يافته معرف نهشته شدن توالي رسوبي در يک محيط رمپ کربناته هموکلينال يا هم شيب است. با بررسي هاي چينه نگاري سکانسي 2 سکانس رده سوم شناسايي شد. در هر دو سکانس بسته هاي رسوبي فرازين و پيشرونده قابل تفکيک مي باشند. سکانس اول به سن دونين پسين (سازند بهرام) مي باشد و ضخامت آن 3/42 متر مي باشد. سکانس دوم به ضخامت 7/70 متر داراي سن دونين پسين و کربونيفر پيشين (قسمت بالاي سازند بهرام و سازند شيشتو2) مي باشد. مرز سکانس اول و سکانس دوم با توجه به عدم وجود شواهد خروج از آب، نوع دوم مي باشد.
[1]بيرانوند ب.، 1374، پالينوستراتيگرافي و پالئوبيوژئوگرافي رسوبات دونين بالايي شمال خاوري يزد. پايان نامه کارشناسي ارشد، گروه زمين شناسي، دانشکده علوم، دانشگاه تهران، 150 ص.
[2] خسروي، ز.، و حسيني نژاد، س. م، 1393، چينه نگاري سکانسي سازند هاي پادها و بهرام در برش باغين (باختر کرمان) براساس رخساره هاي سنگي و کنودونتي: علوم زمين، سال 23، شماره 92، صفحات 54-47.
[3] راستکار، غ، 1393، براکيوپودها و تعيين موقعيت چينه شناسي لايه سفالوپوددار، سازند شيشتو در کوههاي شتري (ناحيه طبس)، پايان نامه کارشناسي ارشد، دانشکده علوم زمين، دانشگاه فردوسي مشهد، 130 صفحه.
[4] رفيقي اسکويي ن.، 1371، پالينوستراتيگرافي و پالئوژئوگرافي سازند پادها در مقطع تيپ (ازبک کوه). پايان نامه کارشناسي ارشد، دانشکده علوم زمين، دانشگاه شهيد بهشتي، 145 ص.
[5] عاشوري، ع.، 1374، کنودونتها و لايه هاي سفالوپود دار و مرز دونين-کربونيفر در حوض دو راه، چهاردهمين گردهمائي علوم زمين، تهران.
[6] محمودي، ف.، ميراب شبستري غ. و خزاعي، ا.، 1393. محيط رسوبي، دياژنز و ژئوشيمي سنگ¬هاي کربناته سازند بهرام (دونين مياني-پسين) در برش قلعه بالا (ازبک کوه، شرق ايران): رخساره¬هاي رسوبي، 8 (1)، صفحه 107-128.
[7] هاشمي، س. ح.، و فهيمي، م.، (1384). «اسپورها و ميکروفيتوپلانکتونهاي سازند جيرود در برش چينه شناسي دروار، غرب دامغان»، مجموعه مقالات نهمين همايش انجمن زمين شناسي ايران، تهران، دانشگاه تربيت معلم تهران، 298-312.
[8] ALMASIAN, M., 1997, Tectonics of the Anarak area (Central Iran): PhD thesis of Islamic Azad University, Science and Research Unit, 164 .
[9] ANTOSHKINA, A.I., 2006, Palaeoenvironmental implications of Palaeomicrocodium in Upper Devonian microbial mounds of the Chernyshev Swell, Timan–Northern Ural region: Facies, 52, 611–625.
[10] ASPRION, U., WESTPHAL, H., NEIMAN, M. and POMAR, L., 2009, Extrapolation of depositional geometries of the Menorcan Miocene carbonate ramp with ground-penetrating radar: Facies, 37-46.
[11] BAHRAMI, A., KÖNIGSHOF, P., VAZIRI-MOGHADDAM, H., SHAKERI, B. and BONCHEVA, I., 2019, Conodont stratigraphy and conodont biofacies of the shallow-water Kuh-e-Bande-Abdol-Hossein section (SE Anarak, Central Iran): Palaeobiodiversity and Palaeoenvironments, 99, 477–494.
[12] BAKHTIARI, S., 2005, Road atlas of Iran Gitashenasi: Geological and Cartographic Institute, 1:1000,000: Tehran, Iran.
[13] BERBERIAN, M. and KING, G.C.P., 1981, Toward a Paleogeographic and Tectonic evolution of Iran: Canadian Journal of Earth Sciences, 18, 210–265.
[14] BERCHENKO. O. L., 1971, Charophyta. In: D.E. Ayzenverg Atlas of the Tournaisian fauna in the Donets Basin, Akademy Nauk Ukrainskoi SSR.: Geologicheskii Instituta Nauk, Kiev, 115-122.
[15] BERCHENKO. O. L., 1974, Contribution to a study of Charophyta (Family Umbellaceae) in the Donbas and Dneiper-Donets Depression: Geologicheskii Zhurnal, Kiev, 34(2), 104-116.
[16] BOWIE, CH., 2014, Characterization of Discontinuity Surfaces and Microfacies in a Storm Dominated Shallow Epeiric Sea, Devonian Cedar Valley Group, Iowa: Master’s thesis, California State University, Fresno, 101.
[17] BRANDANO, M., FREZZA, V., TOMASSETTI, L. and PEDLEY, M., 2008, Facies analysis and paleoenvironmental interpretation of the Late Oligocene Attard Member (Lower Coralline Limestone Formation), Malta: Sedimentology, 1-21.
[18] BUNKER, B. J. and KLAPPER, G., 1984, Conodont zones and correlation of the Cedar Valley-State Quarry in terval of Eastern Iowa: Geologicaly Society of Iowa, Guide book, 41, 15-18.
[19] BURCHETTE, T. P. and V. P. WRIGHT, 1992, Carbonate ramp depositional systems: Sedimentary Geology, 79, 3-57.
[20] CATUNEANU, O., MARTINS-NEO, M.A. and ERIKSON, F.G., 2005, Precambrian Sequence Stratigraphy: Sedimentary Geology, 176, 67-95.
[21] CONIL, R. and LYS, M., 1964, Matériaux pour l’étude micropaléontologique du Dinantien de la Belgique et de la France (aesnois). Première partie: algues et Foraminifères: Mémoires de l’Institut géologique de l’Université de Louvain, 23, i-18.
[22] CORNET, P., 1975, Morphogense, caractres écologiques et distribution des stromatoporodes dévoniens au bord sud du bassin de Dinant (Belgique). Unpubl. thesis. Université Catholique de Louvain. Leuven.
[23] CORRADINI, C., SPALLETTA, C., MOSSONI, A., MATYJA, H. and OVER, D.J., 2016, Conodont across the Devonian/Carboniferous boundary: a review and implication for the redefinition of the boundary and a proposal for an updated conodont zonation: Geological Magazine, 1–15.
[24] DA SILVA, A.C. and BOULVAIN, F., 2006, Upper Devonian carbonate platform correlations and sea level variations recorded in magnetic susceptibility: Palaeogeography, Palaeoclimatology, Palaeoecology, 240, 373–388.
[25] DUNHAM, R. J., 1962, Classification of carbonate rocks according to their depositional texture: In: Ham, W. E. (Ed.) Classification of carbonate rocks: American Association of Petroleum Geologists Mesmoir, 1, 108-121.
[26] EMBRY, A.F. and KLOVAN, J.E., 1971, A Late Devonian reef tract on northeastern Banks Island: The Northwest Territories: Bulletin of Canadian Petroleum Geology, 19, 730–781.
[27] FLUGEL, E., 2010, Microfacies of Carbonate Rock, Analysis, Interpretation and Application: Springer-Verlag, Berlin, 984.
[28] FURSENKO, A. V., 1959, Foraminifera principy sistematiki . In: Osnovy paleontologii, 1, Obshchaja tshast, Prostejshye. Moskva.
[29] GHORBANI, M., ROSTAMNEJAD, A. and VALIANI Z. (2014). “Microfacies, peterofacies and sedimentary environmentary of the Bahram Formation in Hutk section (Nirthern Kerman), Iran”, International Journal of Geology, 4 (1): 68-84.
[30] GLUCK, H., 1912, Eineneuegestenibildende siphonee (codiacee) aus dem narinen Tertiar Von Suddeutschland: Mitteilungen der Badischen Geologischen landsanstatalt, 7, 3-24.
[31] HAIRAPETIAN, V., GHOBADI POUR, M., POPOV, L. E., HEJAZI, SH., HOLMER, L. E., EVANS, D. and SHARIFI, A., 2015, Ordovician of the Anarak Region: implications in understanding Early Palaeozoic history of Central Iran: Stratigraphy, 12, 22-30.
[32] HAQ, B.U. and SCHALTTER, S.R., 2008, A Chronology of Paleozoic Sea-Level Changes: Science, 322, 64-68.
[33] HASHMIE, A., ROSTAMNEJAD, A., NIKBAKHT, F., BANIE, M., REZAIE, P. and GHOLAMALIAN, H., 2016, “Depositional environments and sequence stratigraphy of the Bahram Formation (middle–late Devonian) in north of Kerman, south-central Iran”, Geoscience Frontiers, 7, 821-834.
[34] HINE, A.C., 1977, Lily Bank, Bahamas: history of an active oolite sand shoal: Journal of Sedimentary Petrology 457, 1544-1581.
[35] HUNT, D. and TUCKER, M.E., 1992, Stranded parasequences and the forced regressive wedge systems tract: deposition during base-level fall: Sedimentary Geology, 81, 1-9.
[36] KERSHAW, S. and BRUNTON, F. R., 1999, Palaeozoic stromatoporoid taphonomy: ecologic and environmental significance: Palaeogeography, Palaeoclimatology, Palaeoecology, 149, 313-328.
[37] KLAPPA, C.F., 1981, Biolithogenesis of Microcodium: Elucidation. Sedimentology, 25,489–522.
[38] KONISHI, K., 1958, Devonian calcareous algae from Alberta, Canada, -Qurt. Colorado school of Mines. 53, 2.
[39] KOŠIR, A., 2004, Microcodium revisited: Root calcification products of terrestrial plants on carbonaterich substrates, Journal Sedimentary Research., 74, 845–857.
[40] KROH, A. and NEBELSICK, J.H., 2010, Echinoderms and Oligo-Miocene carbonate systems: potential applications in sedimentology and environmental reconstruction: Gent, International Association of Sedimentologists, 201-228 (Special Publication 42).
[41] LENCH, G. and DAVOUDZADEH, M., 1982, Ophiolites in Iran: Neues Jahrbuch fur Geologie und: Palaontologie, 306-320.
[42] LEVEN E. JA., DAVYDOV, V.I., GORGIJ M.N., 2006, Pennsylvanian Stratigraphy and Fusulinids of Central and Eastern Iran: Palaeontol Election, 9 (1.1A). Site: http://palaeo_elec_tronica.org.
[43] LIPINA, O.A., 1950, Foraminifery verkhnego devona Russkoj Platform-Trudy: Inst.Geol. Nauk, Moskva., 119.
[44] LOEBLICH, A. E. and TAPPAN, H., 1961, Suprageneric classification of the Rhizopodea: Journal of Paleontology, 35: 245-330.
[45] MACHEL, H.G. and HUNTER, I.G., 1994, Facies model for Middle to Late Devonian shallow–- marine carbonates, with comparisons to modern reefs: a guide for facies analysis: Facies, 30, 155–176.
[46] MAMET, B.L., 1970, Sur les Umbellaceae: Canadian Journal of Earth Sciences, 7, 1164–1171.
[47] MAMET, B.L. and ROUX, A., 1983, Algues dévono carbonifères del’Australie: Rev. Micropaléontol., 26, 2, 63–130.
[48] MASLOV, V.P., 1973, Atlas porodoobrazuyushchikh organizmov (izvestkovykh i kremnevykh) (Atlas of RockForming Organisms (Calcareous and Siliceous)), Yablokov, V.S., Ed., Moscow: Nauka.
[49] MIKLUKHO-MAKLAY, A. D., 1962. Certain Devonian algae of central Asia and of other regions of the USSR and their rock-forming and paleogeographic importance. Doklady Academy of Science USSR, Earth Science Section, AGI Transl., 138, 541-543.
[50] NICHOLS, G., 2000. Sedimentology and Stratigraphy: Blackwell Science, Oxford, 355.
[51] REITLINGER, E. A., 1966, On the Umbellas in the European part of the USSR, In: Maslov, V. P. and Vakrameev, V. A. (Eds.) Fossil charophytes of the USSR, Trudy Geologicheskii Instituta Akademya Nauk SSSR, Moskva, 143, 213-220.
[52] ROMERO, J., CAUS, E. and ROSSEL, J., 2002, A model for the palaeoenvironmental distribution of larger foraminifera based on Late Middle Eocene deposits on the margine of the south Pyrenean basin (SE Spain): Palaeogeography, Palaeoclimatology, Palaeoecology, 179, 43–56.
[53] RUTTNER, A., NABAVI, M. H. and HAJIAN, J., 1968a, Geology of Shigesht area (Tabas area, east Iran): Geological survey of Iran, 4.
[54] SHARKOVSKI, M., SUSOV, M. and KRIVYAKIN, M., 1984, Geology of the Anarak area (Central Iran), Explanatory text of the Anarak quadrangle map: Geological Survey of Iran, Scale, 1: 250. 000, V/O Technoexport, Report, 19. Tehran, 143.
[55] SHAW, T.H. and SCHREIBER, B.C., 1991, Lithostratigraphy and Depositional Environments of the Ancell Group in Central Illinois: A Middle Ordovician Carbonate-Siliciclastic Transition, Mixed Carbonate-Siliciclastic Sequences, 309-351.
[56] SCHOLLE, P. A. and ULMER-SCHOLLE, D. S., 2003, A Color Guide to the Petrography of Carbonate Rocks: Grains, Textures, Porosity, Diagenesis, 77.
[57] SCOFFIN, T. P., 1987, an Introduction to Carbonate Sediments and Rocks: Chapman and Hall, 274.
[58] SPALLETTA, C., PERRI, M. C., OVER, D.J. and CORRADINI, C., 2017, Famennian (Upper Devonian) conodont zonation: revised global standard: Bulletin of Geosciences, 92(1), 31-57.
[59] SUSOV, M., DOVRYANKIN, A. and SELIVANOW, E., 2000, Anarak: Geologycal survey of Iran, Scale 1:100000.
[60] Toomey, D., 1965, A unique Upper Devonian Umbellina from the Williston Basin of Montana: Contribution Cushman Foundation Foraminiferal Research, 6, Part 4.
[61] WENDT, J., KAUFMANN, B., Belka, Z, Farsan, N. and Karimi Bavandpour, A., 2005, Devonian/ Lower Carboniferous stratigraphy, facies patterns and palaeogeography of Iran. Part II. Northern and central Iran: Acta Geologica Polonica, 55, 31-97.
[62] WESCOTT, W.A. and ETHRIDGE, F.G., 1990, Fan deltas; alluvial fans in coastal settings: In: Rachocki A.H. and Church M. (Eds.) Alluvial Fans; A field Approach. John Wiley and Sons, Chichester, UK, 195-211.
[63] WILSON, J. L., 1975, Carbonate facies in geologic history: Springer Verlag, 471.
[64] WITZKE, B., BUNKER, B. and ROGERS, F., 1988, Eifelian through lower Frasnian stratigraphy and deposition in the Iowa area, central Midcontinent, USA. In Devonian of the World: Proceedings of the 2nd International Symposium on the Devonian System - Memoir 14, I, 221-250.
