علت‌یابی سوختن برق‌گیرهای اکسید فلزی در مناطق کوهستانی استان خوزستان؛ تجربیات مهندسی از تحلیل نتایج میدانی در یک شبکه 33 کیلوولت بسیار گسترده
الموضوعات :الهه مشهور 1 , سیدحمیدرضا آل محمد 2
1 - دانشگاه شهید چمران اهواز
2 - دانشگاه شهید چمران اهواز
الکلمات المفتاحية: اضافه ولتاژ حالت دایم, اضافه ولتاژ ناشی از صاعقه, برق‌گیر, قابلیت جذب انرژی, سیستم زمین,
ملخص المقالة :
این مقاله، یافته‌های یک تحقیق عملی را جهت آشکارسازی عوامل تخريب برق‌گيرهای اکسید فلزی در یک شبکه توزیع فشارمتوسط هوایی در منطقه کوهستانی ایذه در استان خوزستان ارائه می‌دهد که از نظر آب و هوایی، سالانه دو دوره گرم و معتدل را تجربه می‌کند. برق‌گیرها در هر دو دوره که شرایط بهره‌برداری شبکه و شرایط جوی کاملاً متفاوت هستند، معیوب شده‌اند و تغییر شکل ظاهری آنها در این دوره‌ها با هم متفاوت است. در این مقاله با شبیه‌سازی شبکه مورد مطالعه، رفتار حالت دایم و گذرای شبکه تحلیل می‌شود و بر اساس نتایج حاصل و شرایط محیطی منطقه، مشخصات برق‌گیر مناسب برای شبکه محاسبه و با مشخصات برق‌گیرهای موجود مقایسه می‌شود. سپس با در نظر گرفتن سناریوهای مختلف برای مقاومت زمین برق‌گیرها، تغییرات انرژی جذب‌شده توسط برق‌گیرها ارزیابی می‌شود و نتایج حاصل با نتایج واقعی دریافت‌شده در شبکه در نتیجه کاهش عملی مقاومت زمین تعدادی از برق‌گیرها مقایسه می‌شود. به علاوه با افزودن تعدادی برق‌گیر به شبکه، تغییرات جذب انرژی برق‌گیرها بررسی می‌شود. بر اساس یافته‌های پژوهش، علل معیوب‌شدن برق‌گیرها در دوره‌های گرم و معتدل بررسی شده و اعتبار یافته‌های این تحقیق از طریق مقایسه نتایج حاصل با رخدادهای میدانی صحه‌گذاری می‌شود و راهکارهای رفع مشکل ارائه می‌گردد.
[1] ط. ق. شاهرخشاهي، اضافه ولتاژها در شبکه‌های توزیع انرژی، چاپ اول، انتشارات آزاده به سفارش شرکت فرانیرو، ایران، 1385.
[2] ط. ق. شاهرخشاهي، برق‌گیرها در شبکه‌های توزیع و انتقال انرژی، چاپ اول، نشر علوم دانشگاهی، ایران، 1382.
[3] ط. ق. شاهرخشاهي، برق‌گیرهای فشارقوی بدون فاصله هوایی، چاپ اول، انتشارات دفینه، ایران، 1378.
[4] J. J. Burke, V. Varneckas, E. Chebli, and G. Hoskey, "Application of MOV and gapped arresters on non-effectively grounded distribution systems," IEEE Trans. on Power Delivery, vol. 6, no. 2, pp. 794-800, Apr. 1991.
[5] L. J. Bohmann, J. McDaniel, and E. K. Stanek, "Lightning arrester failure and ferroresonance on a distribution system," IEEE Trans. on Industry Applications, vol. 29, no. 6, pp. 1189-1195, Nov. 1993.
[6] K. Nakada, et al., "Distribution arrester failures caused by lightning current flowing from customer's structure into distribution lines," IEEE Trans. on Power Delivery, vol. 14, no. 4, pp. 1527-1532, Oct. 1999.
[7] J. Snodgrass and L. Xie, "Overvoltage analysis and protection of lightning arresters in distribution systems with distributed generation," International J. of Electrical Power & Energy Systems, vol. 123, Article ID: 106209, Dec. 2020.
[8] A. L. Orille-Fernandez, S. B. Rodriguez, and M. A. G. Gotes, "Optimization of surge arrester's location," IEEE Trans. on Power Delivery, vol. 19, no. 1, pp. 145-150, Jan. 2004.
[9] R. Shariatinasab, B. Vahidi, and S. H. Hosseinian, "Statistical evaluation of lightning-related failures for the optimal location of surge arresters on the power networks," IET Generation, Transmission & Distribution, vol. 3, no. 2, pp. 129-144, Feb. 2009.
[10] G. V. S. Rocha, et al., "Optimized surge arrester allocation based on genetic algorithm and ATP simulation in electric distribution systems," Energies, vol. 12, Article ID: 4110, 15 pp., Oct. 2019.
[11] M. A. Araujo, R. A. Flauzino, R. A. C. Altafim, O. E.Batista. and L. A. Morae., "Practical methodology for modeling and simulation of a lightning protection system using metal-oxide surge arresters for distribution lines," Electric Power Systems Research, vol. 118, pp. 47-54, Jul. 2015.
[12] P. Sestasombut and A. Ngaopitakkul, "Evaluation of a direct lightning strike to the 24 kV distribution lines in Thailand," Energies, vol. 12, no. 16, Article ID: 3193, 31, Aug. 2019.
[13] K. Nakada, S. Yokoyama, T. Yokota, A. Asakawa, and T. Kawabata, "Analytical study on prevention methods for distribution arrester outages caused by winter lightning," IEEE Trans. on Power Delivery, vol. 13, no. 4, pp. 1399-1404, Oct. 1998.
[14] C. A. Christodoulou, L. Ekonomou, N. Papanikolaou, and I. F. Gonos, "Effect of the grounding resistance to the behavior of high-voltage transmission lines' surge arresters," IET Science, Measurement and Technology, vol. 8, no. 6, pp. 470-478, Mar. 2014.
[15] "Overvoltage protection; Metal oxide surge arresters in medium voltage systems-5th edition," ABB Application Guidelines, May 2011.
[16] http://etap.com/electrical-power-system-softwa re/etap-products.htm
[17] M. V. Lat and J. Kortschinski, "Application guide for surge arresters and field research of lightning effects on distribution systems," in Proc. 10th Int. Conf. on Electricity Distribution, pp. 150-154, Brighton, UK, 8-12 May 1989.
[18] https://www.emtp.com/
[19] م. عابدی، ب. وحیدی و ف. رهبر، "تهیه منحنی‌های ایزوکرونیک ایران و کاربرد آن در عملکرد خطوط انتقال نیرو،" سومین کنفرانسی بین‌المللی برق، تهران، ایران، 14 صص.، 21-20 آبان 1367.
[20] International Electrotechnical Commission, IEC 60721: Classification of Environmental Conditions, 2013.
[21] International Electrotechnical Commission, IEC 60099-4: 2014. Surge Arresters-Part 4: Metal-Oxide Surge Arresters without Gaps for A.C. Systems, 2014.
[22] V. Hinrichsen, Metal-Oxid Surge Arrester Fundamentals, 3rd Edition, Siemens AG, Germany, 2011.
[23] International Electrotechnical Commission, IEC 60071: Insulation Co-ordination, 2019.
[24] IEEE Working Group 3.4.11, Application of Surge Protective Devices Subcommitee, Surge Protective Committee, "Modeling of metal oxide surge arresters," IEEE Trans. on Power Delivery, vol. 7, no. 1, pp. 302-309, Jan. 1992.
[25] International Electrotechnical Commission, IEC 61024: Protection against Lightning Electromagnetic, 1993.
