نقش خودکارآمدی و هوش هیجانی در پیش بینی حل تعارض زناشویی در زنان دانشجو
الموضوعات :مسعود صالحی 1 , محمدجواد اصغری ابراهیم آباد 2
1 - کارشناسی ارشد مشاوره خانواده، دانشکده علوم تربیتی و روان¬شناسی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران
2 - استادیار، گروه آموزشی روان¬شناسی دانشکده علوم تربیتی و روان¬شناسی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران.
الکلمات المفتاحية: تعارض زناشویی, هوش هیجانی, خودکارآمدی.,
ملخص المقالة :
از مهمترین عواملی که بر رضایت زناشویی اثر میگذارد و باعث کاهش آن میشود تعارضات زناشویی است و از مهمترین مؤالفههای مؤثر بر حل تعارض زناشویی، خودکارآمدی و هوش هیجانی است. هدف پژوهش حاضر پیش بینی حل تعارض براساس دو متغیر خودکارآمدی و هوش هیجانی است. روش پژوهش حاضر، توصیفی از نوع همبستگی میباشد. جامعه آمار شامل کلیه زنان دانشجوی متأهل دانشگاه فردوسی مشهد بود که با استفاده از روش نمونه گیری خوشهای،150 خانم از دو دانشکده ادبیات و الهیات انتخاب شدند. ابزارهای پژوهش شامل پرسشنامه هوش هیجانی شرینگ(صفاری نیا و سلگی،1390)، خودکارآمدی شرر(شرر و مادوکس، 1982) و مقیاس تعارض زناشویی کنزاس(کورکوران، فیشر، 2000) بود. دادهها با استفاده از نرم افزارSPSS نسخه 21 و روش رگرسیون گام به گام مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافتهها نشان میدهد که هوش هیجانی6/ 24 و هوش هیجانی به همراه خودکارآمدی 5/32 در پیش بینی حل تعارض تآثیر دارد (P<0/01). نتایج تجریه و تحلیل نشان میدهد که هوش هیجانی به همراه خودکارآمدی قادر به پیش بینی حل تعارض در زنان هستند. بنابراین میتوان گفت که هوش هیجانی و خودکارآمدی در حل تعارض مؤثر هستند. کلید واژهها: تعارض زناشویی، هوش هیجانی، خودکارآمدی.
1- احدی، ب.، نریمانی، م.، ابوالقاسمی، ع.، و آسیایی، م. (1388). بررسی ارتباط هوش هیجانی، سبکهای اسناد و خودکارآمدی با رضایت از زندگی در زنان شاغل. مجله مطالعات تربیتی و روان¬شناسی دانشگاه فردوسی مشهد، 10(1)، 117- 127.
2- اصغر نژاد، ط. و احمدی، م. (1385). مطالعه ویژگیهای روان سنجی مقیاس خودکارآمدی شرر. مجله روان¬شناسی، 39، 19- 29.
3- افخمی عقدا، م.، عابدینی، م.، ثروت، ف.، فیروزی اردکان، ع.، و نیکوکاران، ع. (1393). بررسی رابطه هوش هیجانی با رضایت زناشویی در متأهلین شهر یزد. طلوع بهداشت، 13(4)، 57- 65.
4- آقایوسفی، ع.، فتحی آشتیانی، ع.، علی اکبری، م.، و ایمانی فر، ح. (1395). اثربخشی رویکرد واقعیت درمانی مبتنی بر نظریه انتخاب بر تعارضهای زناشویی، بهزیستی اجتماعی. فصلنامه علمی –پژوهشی زن و جامعه، 7(2)، 1- 19.
5- بخشایش، ع. (1393). پیش¬بینی رضایت زناشوئی براساس هوش هیجانی و هوش معنوی زوجین. زن و جامعه، 5(2)، 69- 84.
6- بهجانی زاده، م.، و سلیمی، م. (1399). رابطه هوش چندگانه و خودکارآمدی دانش آموزان دختر مقطع ابتدایی. دانش و پژوهش در روان¬شناسی کاربردی، 3(81)، 136-146.
7- بیرامی، م. (1387). بررسی اثر بخشی آموزش هوش هیجانی بر ابراز وجود، خودکارآمدی و سلامت روانی دانش¬آموزان. فصلنامه علمی – پژوهشی روان¬شناسی دانشگاه تبریز، 3(11)، 23- 39.
8- بیرامی، م.، باباپور خیر الدین، ج.، هاشمی نصرت آبادی، ت.، اسمعلی، ا.، و بهادری خسروشاهی، ج. (1392). پیش¬بینی رضایت مندی زناشویی براساس مؤلفههای هوش هیجانی و شیوههای حل تعارض. مجله علمی- پژوهشی علوم پزشکی قزوین، 17(3)، 21- 28.
9- بیک¬زاده، ج.، خدیوی، ا.، حسین پور سنبلی، ع.، محمد نژاد اصل، ر. (1391). رابطه هوش هیجانی مدیران با خودکارآمدی و سلامت روان آنان. فصلنامه علوم تربیتی، 5(19)، 127- 141.
10- دربانی، ع.، فرخزاد، پ.، و لطفی کاشانی، ف. (1399). اثربخشی خانواده درمانی راهبردی کوتاه مدت بر تعارض زناشویی. خانواده درمانی کاربردی، 1(1)، 54- 68
11- رسولی، آ. (1395). تدوین الگوی بومی عملکرد خانواده براساس مؤلفه¬های امید، صمیمیت و تعارض زناشویی در زنان مراجعه¬کننده به مراکز مشاوره کرمانشاه. فصلنامه زنان و جامعه، 7(27): 39-60.
12- رسولی، ر.، محمدی سیرت، ف.، و حسینیان، س. (1399). اثربخشی هوش هیجانی به روش قصه¬گوئی بر کاهش کمروئی و ارتقاء هوش هیجانی دانش¬آموزان دختر. تعلیم و تریت، 1(141)، 153-169.
13- رهنما، ا.، و عبدالملکی، ج. (1388). بررسی رابطه بین هوش هیجانی و خلاقیت با پیشرفت تحصیلی در دانشجویان دانشگاه شاهد. مجله اندیشههای نوین تربیتی، دانشگاه علوم تربیتی و روان¬شناسی دانشگاه الزهرا، 5(2)، 55- 77.
14- زند، ف.، جمهری، ف.، و میرزایی، ب. (1387). رابطه هوش هیجانی با انواع سبکهای مدیریت تعارض. مجله اندیشه و رفتار، 2(8)، 35- 45.
15- شکری، ا.، و یکتایی، م. (1398). اثر بخشی برنامه بازآموزی اسنادی بر فرایندهای ارزشیابی شناختی، راهبردها حل تعارض و سازگاری زناشویی. روان¬شناسی کاربردی، 13(3)، 409- 412.
16- شولتز، د.، شولتز، س. (1399). نظریههای شخصیت (ویراست دهم). ترجمه سیدمحمدی، ی. تهران، نشر ویرایش.
17- صفاری نیا، م.، و سلگی، ز. (1390). بررسی مقدماتی پایایی و روایی پرسش¬نامه هوش اجتماعی در دانشجویان دانشگاههای استان کرمانشاه. فصلنامه پژوهش روان¬شناسی اجتماعی، 1(3)، 22- 38.
18- ضیاخدادایان، م.، سیرتی نیر، م.، خمسه، ف.، و عبادی، ع. (1391). مقایسه تأثیر آموزش دو روش حل تعارض و مدیریت هوش هیجانی بر رضایت از زندگی همسران جانبازان اعصاب و روان. طب جانبازان، 4(15)، 52- 61.
19- عینی، س.، امینی، س.، صفدریان، ز.، و عبادی، م. (1399). مدل¬یابی علی تعارض زناشویی براساس پذیرش و عمل، باورها و اعتقادات زوجین، نقش میانجی، ذهن آگاهی. روان¬شناسی خانواده، 7(1)، 93- 106.
20- قاسمی، ا.، رجبی گیلان، ن.، رشادت، س.، زکیی، ع.، زنگنه، ع.، و سعیدی، ش. (1396). برررسی رابطه حمایت اجتماعی و خودکارآمدی با سطح سلامت روان و رضایت از زندگی. مجله دانشگاه علوم پژشکی مازندران، 27(147)، 228- 239.
21- گلدنبرگ، ا.، و گلدنبرگ، ه. (1980). خانواده درمانی. ترجمه حسین شاهی براوتی، ح؛ نقشبندی، س؛ ارجمند، ا. (1399). تهران، نشر روان.
22- میری، ق.، جلال منش، ش.، فشارکی، م. (1398). تأثیر هوش هیجانی بر مهارتهای ارتباطی دانشجویان پرستاری. روان پرستاری، 7(1)، 25- 32.
23- نجاتی، ا.، احدی، ح.، مسچی، ف.، صیرف، م.، و کراسیکان، آ. (1399). حس درد و رنج درازمدت ناشی از درد مزمن در بیماران مبتلا به روماتوئید آرتریت، نقش واسطهای خودکارآمدی. آموزش و بهداشت و ارتقاء سلامت، 8(1)، 22- 12.
24- نریمانی، م.، رفیق ایرانی، س.، و ابوالقاسمی، ع. (1388). مقایسه اثر بخشی روشهای ایمن سازی روانی میکندام و مهارتهای مطالعه و ترکیبی از هر دو روش بر افزایش خودکارآمدی دانش آموزان دختر. مجله اندیشههای نوین تربیتی، دانشکده علوم تربیتی و روان¬شناسی دانشگاه الزهرا. 5(3)، 111- 124.
25- نعمتی سوگلی تپه، ف.، محمدی فر، م؛.، و خالدیان، م. (1396). تأثیر درمان شناختی- رفتاری بر تعارض زناشویی و سازگاری زناشویی افراد معتاد. اعتیاد پژوهی سوء مصرف مواد، 11(43)، 18- 27.
26- یزدانی، آ.، و پناه علی، ا. (1395). مقایسه هوش هیجانی زنان در آستانه طلاق و عادی شهرستان تبریز. پژوهشهای نوین، 10(39)، 257- 281.
27- یوسفی، ف. (1385). رابطه هوش هیجانی و مهارت¬های ارتباطی در دانشجویان. فصلنامه روانشناسان ایرانی. 3(9)، 5-13.
28- Corcoran, K. Fischer, J.(2000). Measures for clinical practice: A sourcebook,1, New York: The Free Press
29- Del Mar Sanchez-Fuentes, M., Santos-Iglesia, P., and Siera, Juan. (2014). A systematic review of sexual satisfaction. International Journal of Clinical and Health Psychology. 14(1), 67-75.
30- Maddux, J. E. (2002). The power of believing you can. Handbook of positive psychology, 277-287.
31- Mary,T. M.J., Adhikari, K.(2012). Association between emotional intelligence and marital quality of married couples. IJPSS, 12(2), 222-236
32- Merrifield, K. A., Gamble, W. C .(2013). Associations Among Marital Qualities, Supportive and Undermining 33- Coparenting, and Parenting Self-Efficacy. Journal of Family Issues, 34(4), 104- 124.
33- Mohammadimehr, Z., & Ayatollah K.B. (2017).The relationship between emotional intelligence, attachment styles and optimism with Martials satisfaction.Interdisciplinary Journal of Education, 1(2), 50-58.
34- Najafi Zadeh, A.N. Tabrizi, A.M. (2014). Study of predicting marriage satisfaction based on emotional intelligence, spiritual intelligence and self-efficiency,. Asian J. Med. Pharm. Res. 4(4): 160-166
35- Parameswari, J.(2016). Influence of emotional intelligence on marital adjustment of working and non-working married women. International Journal of Multidisciplinary, 3(1), 135-145
36- Sherer, M., Maddux, J. E., Mercandante, B., Prentice-Dunn, S., Jacobs, B., & Rogers, R. W. (1982). The self-efficacy scale: Construction and validation. Psychological reports, 51(2), 663-671.
37- Sylvia, Y. C. L.,Chloe C. Y. .,Cyrus L. K. ., Jessica C. M. (2013). Fathering Self-Efficacy, Marital Satisfaction and Father Involvement in Hong Kong. Journal of Child and Family Studies, 22(8), 1051- 1060
38- Thomas, HN., Hess, R., and Thurston, R. (2015). Correlates of sexual activity and satisfaction in midlife and older women. The Annals of Family Medicine. 13(4), 336-342
39- Valentina, E. A., Chinyere, E. E., & Azuji, I. M. (2021). Emotional Intelligence as Correlate of Marital Satisfaction of Married Teachers in Public Secondary Schools in Anambra State. World Journal of Innovative Research. 10(4), 122-127.
40- Zhou, N., & Buehler, C. (2019). Marital hostility and early adolescents’ adjustment: The role of cooperative marital conflict. The Journal of Early Adolescence, 39(1), 5-27.
