بررسي ديدگاه مدرس زنوزي دربارة نظرية انقطاع عذاب الهي (با تكيه بر آراء ابنعربي و ملاصدرا)
الموضوعات :حمید رضا خادمی 1 , رضا حصاری 2
1 - پژوهشکده تحقیق و توسعه علوم انسانی«سمت»
2 - دانشگاه باقر العلوم
الکلمات المفتاحية: معاد خلود در عذاب دافع عذاب اختيار انسان ابن عربي ملاصدرا مدرس زنوزي ,
ملخص المقالة :
مسئلة خلود عذاب الهي از جمله مسائل و مباحث مهم معادشناسي در فلسفه و عرفان است. توجه و تحليل ابنعربي و ملاصدرا باعث شده توجه بسياري از انديشمندان و متفكران مسلمان پس از آنها، به اين موضوع معطوف گردد. در اين ميان، آقاعلي مدرس زنوزي از جمله موافقان نظرية عذاب ابدي گناهكاران در دوزخ است. او در حاشيه اسفار سه برهان بر اين نظريه اقامه كرده كه عبارتند از: تصريح برخي از آيات قرآن كريم بر خلود عذاب، فقدان دافع براي عذاب الهي و ملازمة اختيار انسان با عذاب دائمي. زنوزي حديث مورد استناد ملاصدرا بر اثبات انقطاع عذاب را نپذيرفته است اما در اين مقاله نشان داده ميشود كه انتقادات وي بر ديدگاه ملاصدرا ناتمام است. بنابرين، ميتوان گفت دلايل اقامه شده توسط برخي از حكما و عرفا بر انقطاع عذاب، تمام و كامل است و ميتوان اين مسئله را بلحاظ عقلي توجيه كرد.
