ریشه تاریخی مفهوم و مصداق مادة¬المواد و صادر اول در فلسفه یونان
الموضوعات :
علی حقی
1
(دانشگاه فردوسی مششهد)
عباس جوارشکیان
2
(دانشگاه فردوسی مشهد)
حسین بلخاری قهی
3
(دانشگاه فردوسی مشهد)
الکلمات المفتاحية: تاریخ فلسفه مادة¬, المواد صادر اول فلسفه یونانی حکمت اسلامی ,
ملخص المقالة :
تردیدی نیست تاریخ اندیشه در حیات بشر، خصوصیتی تداوم یافته و سیری تسلسلی دارد. البته ابداعات و خلق مسائل و موضوعات جدید در این تاریخ حضوری مداوم و مبارک داشته است، اما هرگز این ابداعات سیر تسلسلی کمال اندیشه در حوزه فلسفه را منقطع نساخته است. فلسفه که تابناکترین وجه تعقّل بشری در سرگذشت اندیشه هاست، عهده دار تبیین عقلی مهمترین موضوعات حیات بشر بوده که بی شک از جمله بارزترین آنها تبیین نسبت میان خالق و فاطر عالم با موجودات و مخلوقات است. حال اگر ظهور فلسفه در یونان را وجه برجسته تاریخ فلسفه بدانیم چگونگی رویکرد این فلسفه به مادةالمواد و سپس صادر اول از جمله جذابترین و مهمترین وجوهات این تاریخ است. نوشتار حاضر با روش تحلیلی کوشیده است سابقه تاریخی صادر اول در تاریخ فلسفه اسلامی (عقل: اول ما خلق‌الله العقل) را با رجوع به اندیشه یونانیان در اینباب مورد تأمل و تحقیق قرار دهد. فرض بر این است که سرگذشت اندیشه در تمدن اسلامی با تأمل بر روی برخی اندیشه‌های یونانی همراه است و با بازخوانی عمیق مصادر فکری خود (چون قرآن و روایات) به پی ریزی ساختار فلسفی خویش همّت گمارده است؛ با این تأکید و تنبیه این نکته که قرآن و روایات محور مطلق این پی‌ریزیند.
قرآن کریم. #
نهج البلاغه، ترجمه سیدجعفر شهیدی، تهران، شرکت انتشارات علمی و فرهنگی، 1384.#
ارسطو، مابعدالطبیعه، ترجمه محمدحسن لطفی، تهران، انتشارات حكمت، 1385. #
ارسطو، درباره نفس، ترجمه علی‌مراد داودی، تهران، انتشارات حكمت، 1393. #
افلاطون، دوره آثار افلاطون، ترجمه محمدحسن لطفی، تهران، نشر انجمن حکمت و فلسفه،1356. #
افلوطین، تاسوعات، تصحیح جیرار جهامی و سمیع دغیم، ترجمه فرید جبر، لبنان، بیروت، نشر بیروت، 1418.ق. #
افلوطین، دوره آثار افلوطین (تاسوعات)، ترجمه محمدحسن لطفی، تهران، چاپخانه نقش جهان، ج1، چ1، 1366. #
خامنه‌ای، سیدمحمد، سیر حکمت در ایران و جهان، تهران، انتشارات بنیاد حکمت اسلامی صدرا، 1380. #
راسل، برتراند، تاریخ فلسفه غرب، ترجمه نجف دریا بندری، تهران ، نشر پرواز، ج1، 1365. #
غروی اصفهانی (کمپانی)، محمدحسین، دیوان مفتقر، تهران، نشر آفاق، 1380. #
کاپلستون، فردریک، تاریخ فلسفه، ج1، ترجمه سیدجلال‌الدین مجتبوی، تهران، نشر علمی فرهنگی، 1362. #
کرسون، آندره، فلاسفه بزرگ، ترجمه کاظم عبادی، تهران، انتشارات صفی علیشاه، 1363. #
گاتری، دبلیو، کی . سی، آناکسیمندر، آناکسیمنس، ترجمه مهدی قوام صفوی، تهران، انتشارات فکر روز، 1378. #
گومپرتس، تئودور، متفکّران یونانی، ترجمه محمدحسن لطفی، تهران، انتشارات خوارزمی، 1375. #
گرومن، پیتر، سرگذشت فیثاغورث، ترجمه پرویز حکیم هاشمی، تهران، نشر مرکز، 1366. #
مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار، ترجمه ابوالحسن موسوی همدانی، تهران، نشر کتابخانه حضرت ولی‌عصر(عج)، 1363. #
ملکیان، مصطفی، مشتاقی و مهجوری ، تهران، نشر نگاه معاصر، 1386. #
Turner William, S. T. D, History of philosophy, Published by Global Vision, New Delhi, 2007. #
Zeller Edvard, History of Greek Philosophy, book from the collections of Harvard University, 2009. #
