نگاه اصالت ماهوي و مسئله شناخت (با تکيه بر فلسفه ملاصدرا و هايدگر)
الموضوعات :
محمدرضا بلانيان
1
(دانشگاه اصفهان)
الکلمات المفتاحية: ذات ماهيت وجود معرفت حضور ,
ملخص المقالة :
زبان گزاره‌يي منطق ارسطويي، در مورد موجودات جهان متکي بر مقولات عشر است. عادت به کاربست اين نوع زبان در زندگي روزمره و در حوزه فلسفه باعث بوجود آمدن مشکلات خاصي در ارتباط با مسائل مختلف فلسفي شده است. از جمله اين مشکلات، مسائلي در مورد ماهيت و کيفيت حصول علم نسبت به موجودات جهان خارج است . هدف نوشتار حاضر نشان دادن کيفيت تأثير اين نوع زبان و بالتبع، تفکر اصالت ماهيتي در قلمرو معرفت‌شناسي با تکيه بر تأملات ويژه دو فيلسوف اصالت وجودي، در غرب و شرق، يعني ملاصدراي شيرازي و مارتين هايدگر آلماني دربارة واژه ذات و ماهيت ميباشد. نتيجه حاصل از اين نوشتار آن است که بنا بر فلسفه هايدگر و نظام حکمت متعاليه بخصوص چنانکه در انديشه برخي از شارحان اين نظام منعکس شده است، منطق اصالت ماهيتي و ابزارهاي ماهوي از پس حل معضل انطباق صور ذهني بر واقعيت خارجي و ارائه معياري موجه براي دفاع از اين انطباق برنمي‌آيد.
آشتياني، سيدجلال‌الدين، شرح حال و آراي فلسفي ملاصدرا، قم، دفتر تبليغات اسلامي،1380. #
اسپينوزا، باروخ، اخلاق، ترجمه محسن جهانگيري، تهران، مرکز نشر دانشگاهي، 1364 . #
ايزوتسو، توشيهيکو، بنياد حکمت سبزواري، ترجمه سيد جلال‌الدين مجتبوي، تهران، انتشارات دانشگاه تهران، 1368. #
ايماني، علي‌اکبر، «تحليل اعتباريت ماهيت در حکمت متعاليه»، آيينه معرفت، ش9، 1385. #
بريه، اميل، تاريخ فلسفه، ترجمه علي مراد داوودي، تهران، انتشارات دانشگاه تهران، 1352. #
جوادي آملي، عبدالله، رحيق مختوم شرح حکمت متعاليه(صدرالدين شيرازي)، قم، انتشارات اسراء، ج4، 1386. #
دکارت، رنه، تأملات در فلسفه اولي، ترجمه احمد احمدي، تهران، انتشارات سمت، 1381. #
سيد، عطيه، «صدرا و اگزيستانسياليسم»، مجموعه مقالات همايش جهاني حکيم ملاصدرا، تهران، بنياد حکمت اسلامي صدرا، ج4، 1380. #
الشفاء، المنطق، قم، مکتبه آية الله مرعشي، ج1، 1404ق. #
ابن‌سينا، الشفاء، الالهيات، قم، مکتبه آية الله مرعشي، ج1، 1404ق. #
صدرالمتألهين، الشواهد الربوبيه في الناهج السلوکيه، تصحيح، تحقيق و مقدمه سيد مصطفي محقق‌داماد؛ باشراف و مقدمه استاد سيدمحمد خامنه‌اي، تهران، بنياد حکمت اسلامي صدرا، 1382. #
صدرالمتألهين، الشواهدالربوبية، ترجمه و تفسير محمدجواد مصلح، تهران، انتشارات سروش، 1375. #
صدرالمتألهين، الحکمة المتعالية في الاسفار العقلية الاربعه، تصحيح و تحقيق غلامرضا اعواني؛ باشراف و مقدمه استاد سيدمحمد خامنه‌اي، تهران، بنياد حکمت اسلامي صدرا، 1383. #
طباطبايي، سيدمحمدحسين، نهاية الحکمة، قم، موسسة النشر الاسلامي، 1423 ق. #
عبوديت، عبد الرسول، درآمدي به نظام حکمت صدرايي، تهران، انتشارات سمت، ج1، 1387. #
قراملکي، احدفرامرز، «منطق ملاصدرا در گفتگو با دکتر احدفرامرز قراملکي»، کتاب ماه فلسفه، ش66، 1391. #
کواري، مک، مارتين هايدگر، ترجمه محمد سعيد حنايي کاشاني، تهران، انتشارات گروس، 1376. #
کوروز، موريس، فلسفه هيدگر، ترجمه محمود نوالي، تهران، انتشارات حکمت، 1379. #
مصباح يزدي، محمدتقي، تعليقه علي نهاية الحکمة، تهران، الزهرا، 1405.ق. #
مصباح يزدي، محمدتقي، «ارزش شناخت»، دومين يادنامة علامه طباطبايي، تهران، مؤسسة مطالعات و تحقيقات فرهنگي، 1363. #
مصباح يزدي، محمدتقي، آموزش فلسفه، تهران، سازمان تبليغات اسلامي، ج1، 1379. #
مطهري، مرتضي، مجموعة آثار، تهران، انتشارات صدرا، 1377. #
معلمي، حسن، «اعتباريت ماهيت از عرش عينيت تا فرش سرابيت»، معرفت فلسفي، ش3، 1383. #
وال، ژان، بحث در مابعدالطبيعه، ترجمه يحيي مهدوي، تهران، انتشارات خوارزمي،1370. #
واله، حسين؛ رضايي، محمد، «واقع نمايي نظريه وجود ذهني با توجه به اصالت وجود و حرکت جوهري»، فصلنامه علمي پژوهشي علوم اسلامي، ش16، 1388. #
هايدگر، مارتين، چه باشد آنچه خوانندش تفکر، ترجمه سياوش جمادي، تهران، نشر مرکز، 1388. #
هايدگر، مارتين، سرآغاز کار هنري، ترجمه پرويز ضياء شهابي، تهران، نشر هرمس، 1382. #
هايدگر، مارتين، «چيز» در شعر، زبان و انديشه رهايي، ترجمه عباس منوچهري، تهران، انتشارات مولي، 1381. #
هايدگر، مارتين، هستي و زمان، ترجمه سياوش جمادي، تهران، انتشارات ققنوس، 1386. #
B.Guignon, Charles, Heidegger and the Problem of Knowledge, United States of America, Hackett Publishing Company, 1983. #
Heidegger, Martin, Being and Time, trans. by John Macquarrie and Edward Robinson, New York: Harper and Row, 1962. #
Heidegger, Martin, “On The Essence of Truth”, in Existence and Being, Translated by R. F. C. Hull and Alan Crick, London, Vision press Ltd, 1968 . #
Heidegger, Martin, The Basic Problems of Phenomenology, Translation, Introduction, Lexion by Albert Hofstadter, Bloomington, Indiana University Press, 1982. #
