مقايسه تطبيقي مفهوم کون وفساد نزد ارسطو و ابن‌سينا
الموضوعات :
اصغر سليمي‌نوه
1
(دانشگاه ولي‌عصر (عج) رفسنجان)
الکلمات المفتاحية: کون فساد استحاله نمو و ذبول عناصر چهارگانه ارسطو ابن‌سينا,
ملخص المقالة :
رساله کون و فساد از گروه رساله‌هاي مربوط به طبيعت است که ارسطو آن را در حدود سالهاي 347 تا 335 قبل از ميلاد تأليف کرده است. اين رساله مشتمل بر دو کتاب ميباشد: در کتاب اول ارسطو کون و فساد را خصوصيت اساسي اجسام تحت‌القمر معرفي کرده است. استحاله، نمو و ذبول، مماسه، فعل و انفعال و اختلاط، از ديگر خصوصيات اجسام تحت‌القمر هستند که کاملاً از نگاه ارسطو از يکديگر متمايز ميباشند. ارسطو کون و فساد مطلق را رد ميکند و نظريه امپدوکلس که کون و فساد را با استحاله يکي گرفته است نيز مورد انتقاد قرار ميدهد. کتاب دوم عمدتاً به بررسي عميق چهار عنصر اوليه (آب، خاک، هوا و آتش)، ماهيت آنها و نحوه تبدل متقابل آنها اختصاص دارد. ارسطو معتقد است که عناصر نخستين بصورت مستدير از يکديگر بوجود مي‌آيند و هيچکدام بر ديگري مقدم نيست. ابن‌سينا موجودات عالم را به چهار دسته عقول يا ملائکه، نفوس ملکي و اجرام فلکي، و اجسام عالم کون و فساد تقسيم کرده است. او امتياز وجودي بين مجردات و موجوداتي که توأم با ماده‌اند و در حال کون و فسادند را با امتياز نجومي بين افلاک و عالم تحت‌القمر منطبق ساخته که در اين موضوع از ارسطو پيروي کرده است. در نوشتار حاضر موضوع کون و فساد در اجسام از نگاه ارسطو و ابن‌سينا مورد تحليل قرار ميگيرد و ميزان تأثيرپذيري ابن‌سينا از ارسطو و نيز ابداعت شيخ‌الرئيس در اين زمينه مورد بررسي قرار ميگيرد.
ابن‌سينا، الاشارات و التنبيهات، ترجمه حسن ملکشاهي، مرکز نشر دانشگاهي، تهران، 1377. #
ابن‌سينا، دانشنامه علائي (بخش الهيات) همدان، انجمن آثار و مفاخر فرهنگي و دانشگاه بوعلي سينا، چ2، 1383. #
ابن‌سينا، طبيعيات شفا، ترجمه ابراهيم دادجو، تهران، انتشارات اميرکبير، 1376. #
ابن‌سينا، القانون في الطب، ترجمه عبدالرحمن شرف کندي، تهران، انتشارات سروش، 1376. #
ارسطو، فن سماء طبيعي، ترجمه محمد علي فروغي، تهران، چاپخانه مجلس، 1316. #
ارسطو، در کون و فساد، ترجمه اسماعيل سعادت، تهران، مرکز نشر دانشگاهي، 1377. #
نصر سيد حسين، نظر متفکران اسلامي درباره طبيعت، تهران، انتشارات خوارزمي، 1359. #
مسگري، احمد؛ عسکري، علي‌اکبر، ماده اولي و تبيين کون و فساد در فلسفه ارسطو»، دوره 40، ش1، تابستان و پاييز 1391. #
The Works of Aristotle, translated in to English, vol. II, de Generatione et Corroptione, by Harold H. Joachim, Oxford. #
