«فلسفه و کودک» و مهارت رفتار ارتباطی با پیروان سایر ادیان
الموضوعات :
مهدی گنجور
1
(دانشگاه اصفهان)
الکلمات المفتاحية: فلسفه و کودک رفتار ارتباطی دیگر ادیان عقلانیت همزیستی اخلاق باور ,
ملخص المقالة :
کاربردی کردن فلسفه در زندگی روزمره، یکی از دغدغه‌های مهم فیلسوفان در عصر حاضر بشمار میرود و در اين راستا اقدامات گسترده‌يی در محافل آموزشی و پژوهشی در این زمینه صورت پذیرفته است.در این میان، تلاش واضعان «فلسفه و کودک» در راستای تلفیق و عجین ساختن فلسفه با جامعه، قابل‌ملاحظه و تأمل است. هرچند «فلسفه و کودک» از ابتدا گرایشی بسوی اخلاق داشته، لیکن بنظر میرسد تأثیر این برنامه آموزشی ـ تربیتی در افزایش مهارتهای رفتاری و تعامل کودکان با همنوعان خود، برغم ضرورت و اهمیت فراوان، از دید پژوهشگران و اصحاب این فن، پوشیده و مغفول مانده است. از اینرو، نوشتار حاضر بر آن است تا ضمن تحلیل انتقادی هندسه معرفتی «فلسفه و کودک» به تبیین نقش و تأثیر این برنامه در تقویت مهارت ارتباطی آنان با غیرهمکیشان بپردازد. استنباط و ارائه مؤلفه‌های تأثیرگذار در مهارت‌افزایی کودکان بویژه در برخورد و تعامل با پیروان سایر ادیان، از مهمترین یافته‌های این پژوهش محسوب میشود که باختصار عبارتند از: تأکید بر رعایت حقوق همنوعان و احترام به عقیده مخالف، ایجاد روحیه آزاداندیشی (آزادی فکر و بیان)، تقویت هوش عاطفی ـ‌هیجانی (EQ) کودک؛ آموزش همزیستی مسالمت‌آمیز با دیگران، التزام کودکان به اخلاق باور (پرهیز از تعصب؛ تحکّم و تقلید بیجا). روش پژوهش در این نوشتار، شیوه تحلیل محتوا از نوع تحلیلی‌ـ استنتاجی است.
ابن شهرآشوب، رشیدالدین محمدبن علی، مناقب آل ابی طالب، قم، انتشارات علامه، 1379.
ارسطو، متافیزیک(مابعدالطبیعه)، ترجمه شرف‌الدین خراسانی، تهران، انتشارات گفتار، 1366.
امی، زهرا؛ فرامرز قراملكي، احد، «مقايسة سبكهاي ليپمن و برني فيه در فلسفه براي كودكان»، فصلنامه انديشه نوين ديني، ش2، پائيز 1384.
برادبری، تراویس، هوش هیجانی، ترجمه مهدی گنجی، ویراستار حمزه گنجی، تهران، انتشارات ساوالان، ۱۳۸۴.
چیگنل، اندرو، اخلاق باور، ترجمه امیرحسین خداپرست، تهران، انتشارات ققنوس، 1395.
راجی، ملیحه، کندوکاوی در مبانی و خاستگاههای نظری ـ تربیتی فلسفه برای کودکان، تهران، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، 1395.
ستاری، علی، نقد و مبانی فلسفی فلسفه برای کودکان، قم، پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، 1393.
شهرستانی، محمدبن عبدالکریم، الملل و النحل، تصحیح، محمد بن فتح الله، بدران، قم، الشریف الرضی، 1375.
صدوق، ابی جعفرمحمد بن علی بن بابویه، عیون اخبار الرضا، ترجمۀ محمد تقی اصفهانی، قم، انتشارات علمیه، 1372.
کارتر، فیلیپ، هوش هیجانی خود را بسنجید، ترجمه محمود امیری نیا و پریسا آقازاده، تهران، نشر آراسته، 1393.
کندی، یعقوب بن اسحاق، رسائل الکندی الفلسفیه، تحقیق و تقدیم و تعلیق محمد عبدالهادی ابوریده، قاهره، دارالفکر العربی، چ2، (بي‌تا).
گلمن، دانیل، هوش هیجانی، ترجمه نسرین پارسا، تهران، انتشارات رشد، 1389.
گمپرتس، تئودور، متفکران یونانی، ترجمة محمدحسن لطفی، تهران، انتشارات خوارزمی، 1357.
لیپمن، متیو؛ شارپ، آن مارگارت، غایب بزرگ مدرسه؛ کندوکاو اخلاقی؛ راهنمای مربی برای داستان لیزا و لیلا، ترجمه و تدوین روح الله کریمی، تهران، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، 1394.
مجلسی، محمدباقر، بحارالأنوار، بیروت، مؤسسه الوفاء، 1403ق.
مطهری، مرتضی، پاورقی‌های اصول فلسفه و روش رئالیسم، تهران، انتشارات صدرا، ج1، 1374.
وایت، دیوید. ا.، فلسفه برای کوچکترها؛ چهل سؤال که شما را به حیرت می‌اندازد، ترجمه تینا حمیدی، تهران، انتشارات قطره، 1387.
هینس، جوانا، کودک یعنی فیلسوف؛ آموزش از طریق بحث و کنکاش در مدارس ابتدایی، ترجمه میرجواد سیدحسینی، عاطفه نکویی و نرگس قنبری ولاشانی، آبادان، انتشارات پرسش، 1394.
یثربی، سیدیحیی، تاریخ تحلیلی ـ انتقادی فلسفه اسلامی، تهران، پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، 1388.
Chambers, William, Chambers’s Encyclopaedia, Publisher: Pergamon Press, vol.10, 1967.
Convention on the Rights of the Child, ratification and accession by General Assembly resolution 44/25 of 20 November 1989 (in accordance with article 49).
Dewey, J., Democracy and Education, New York: Collier Macmillan, 1966.
Fisher, R., Teaching Thinking, Philosophy Inquiry in the Classroom, London: Cassle Press, 1998.
Gardner, H., Intelligence Reframed, Multiple Intelligence for the Twenty-first Century, New York: Basic Books, 1999.
Glover, J., Humanity: A Moral History of the Twentieth Century, London: Pimlico, 2001.
Gregory, M., Philosophy for Children, a practitioner handbook, NJ:IAPC, Montclair State University, 2008.
Goleman, Daniel “Emotional Intelligence: Why it Can Matter more than IQ”, London: Bloomsbury,
http://www.affirmativeactionhoax.com/pdfs/ Goleman.pdf, 1996.
Jackson, A., The Book of Life, London: Gollancz, 1999.
James, William, “The Will to Believe”, in F. Burkhardt, et al. (eds.), The Will to Believe and Other Essays in Popular Philosophy, Cambridge: MA, Harward, 1979.
Jusso, Hannu, Child, Philosophy and Education, Discussing the Intellectual Sources of Philosophy for Children, Oulu University Press, 2007.
Kohan, O. Walter, “Philosophy with Children, the Meaning of An Experience”, in Farhang, Quarterly Journal of Humanities & Cultural Studies, issues topic: Philosophy for Children, vol. 22.69, Iran, Tehran: Institute for Humanities and Cultural Studies, 2009.
Lipman, Matthew, Philosophy in the Classroom, USA: Tample University Press, 1980.
Lipman, Matthew,, Philosophy Goes to Schools, Philadelfia: Tample University Press, 1988.
Lipman, Matthew, , Education for Violence Reduction and Peace Development; The Philosophical Community Inquiry Approach, Detseling Enter Prises, 1992.
Lipman, Matthew, Thinking, Children and Education, USA: Kendall, Hunt Publishing Company, 1993a.
Lipman, Matthew, Philosophy for Children and Critical Thinking, USA: Kendall, Hunt Publishing Company, 1993b.
Lipman, Matthew, Thinking in Education, New York: Cambridge University Press, 2003.
Morris, Karin, “Philosophy With Children, the Stingray and the Educative Value of Disequilibrium”, in Journal of Philosophy of Education, vol. 42, no.3, 2008.
Schertz, M., Empathic Pedagogy, Doctoral Dissertation, Montclair State University, Dissertation Abstracts International, vol. 64, 2004.
Sharp, Ann Margaret, “The Other Side of Reason: the World of the Emotion”, in Journal of Farhang Quarterly Journal of Humanities & Cultural Studies, issue topic: Philosophy for Children, 22(1), 2009.
Sharp, Ann Margaret, “The Other Dimension of Caring Thinking; Critical and Creative Thinking”, The Australasian Journal Philosophy in Education, May 2004, vol 12, no.1, 2004.
Sharp, A.M., and Reed Ronald, F., Studies in Philosophy for Children, USA: Temple University Press, Philadelphia, 1992.
Singh, S. K., “Emotional Intelligence and Organizational Leadership, A Gender Study in Indian Context”, International Journal of Indian Culture and Business Management, vol. 1, no.1/2, 2007.
Splitter, L., and Sharp, A.M., Teaching for Better Thinking, Melbourne: Australian Council for Educational Research, 1995.
Zainal, Siti Rohaida Mohamed, et al., “The Role of Emotional Intelligence Towards the Career Success of Hotel Managers in the Northern States of Malaysia”, 2nd International Conference on Economics, Business, and Management, Ipedr, vol. 22, Singapore: Iacsit, 2011.
Zohar, Danah and Ian Marshall, Spiritual Capital: Wealth We Can Live By, San Francisco: Berrett-Koehler, 2004.
