تاثیر اخلاق کاری و ماهیت شغلی بر دلبستگی شغلی کارکنان دانشگاه کاشان (پژوهشی دانشگاهی: راهبردی برای صنعت)
الموضوعات :
1 - مدیریت آموزشی و عضو هیات علمی دانشگاه کاشان، کاشان، ایران
الکلمات المفتاحية: اخلاق کاری, ماهیت شغلی, دلبستگی شغلی, کارکنان, دانشگاه,
ملخص المقالة :
هدف پژوهش حاضر، بررسی تاثیر اخلاق کاری و ماهیت شغلی بر دلبستگی شغلی کارکنان دانشگاه کاشان است. نوع پژوهش توصیفی همبستگی است. جامعه آماری پژوهش شامل کارکنان دانشگاه کاشان به تعداد 547 نفر بود که از میان آنها با استفاده از فرمول کوکران و به روش نمونه گیری تصادفی ساده، 242 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. جهت گردآوری دادهها، از سه پرسشنامه اخلاق کاری در چهار مولفه در قالب 23 سوال، پرسشنامه ماهیت شغلی بر اساس پنج مولفه در قالب 15 سوال و پرسشنامه دلبستگی شغلی در قالب 10 سوال استفاده شد. روایی محتوایی و سازه پرسشنامه ها تایید گردید. ضریب پایایی پرسشنامهها از طریق ضریب آلفای کرونباخ برای اخلاق کاری 73/0، ماهیت شغلی 82/0 و دلبستگی شغلی 83/0 برآورد شد. تحلیل دادهها با استفاده از نرم افزار Spss و آموس در دو سطح توصیفی و استنباطی انجام شد. یافته ها نشان داد میانگین اخلاق کاری، ماهیت شغلی و دلبستگی شغلی کارکنان بالاتر از حد متوسط است. ضریب همبستگی نشان داد مولفه های اخلاقکاری بر دلبستگی شغلی تاثیر مثبت و معنادار و مولفه های ماهیت شغلی بر دلبستگی شغلی تاثیر مثبت و غیر معناداری دارند. ضریب رگرسیون نشان داد فقط اخلاق کاری قابلیت تبیین و پیش بینی دلبستگی شغلی کارکنان را دارد.
1. Park, S. M., Word, J. Working across the divide: job involvement in the public and nonprofit sectors. Review of Public Personnel Administration, 29(2): 103-133, 2009.
2. کشتکاران، علی، کاووسی، زهرا، قلی پور، آرین، سهرابی زاده، ساناز، اشرفی، زهرا. (1391). دلبستگی شغلی و عوامل موثر بر آن در پرستارهای بیمارستان های آموزشی عمومی دانشگاه علوم پزشکی شیراز، پیاورد سلامت، 2، 6، 156-147، 1391.
3. Elankumaran, S. Personality, organizational climate and job involvement: An empirical study. Journal of Human Values, 10 (2), 117-130, 2004.
4. Schaufeli W., Salanova, M., Gonzalez Roma V. & Bakker, A. The measurement of engagement and burnout: a confirmative analytic approach. Journal of Happiness Studies. 3(1): 71-92, 2009.
5. طالب پور، مهدی، امامی، فرشاد. بررسی ارتباط تعهد سازمانی و دلبستگی شغلی و مقایسه آن بین دبیران تربیت بدنی مرد آموزشگاه های نواحی هفتگانه مشهد، پژوهش در علوم ورزشی، 4، 12، 33-15، 1386.
6.انتصار فومنی، غلامحسین. رابطه انگیزش شغلی، دلبستگی شغلی و تعهد سازمانی معلمان با بهره وری مدیران در سازمان آموزش و پرورش استان زنجان. مدیریت بهره وری، 8، 32، 190-171، 1394.
7.ظریفی، فریبرز، یوسفی، بهرام، صادقی بروجردی، سعید. ارتباط تعهد سازمانی با دلبستگی شغلی در کارشناسان سازمان تربیت بدنی جمهوری اسلامی ایران، تحقیقات علوم ورزشی، 2، 6، 16-5، 1393.
8. مقیمی خراسانی، علیه. رابطه اخلاق کار و خلاقیت کارکنان، اخلاق در علوم و فناوری، 10، 3، 92-85، 1393.
9.اسدی، حسین، راد، فیروز، علیزاده اقدم، محمدباقر. بررسی اخلاق کار با تاکید بر عوامل سازمانی، مطالعات جامعه شناسی، 2، 5، 44-29، 1388.
10.تولایی، روح الله. عوامل تاثیر گذار بر رفتار اخلاقی کارکنان در سازمان، توسعه انسانی پلیس، 6، 25، 48-43، 1388.
11.طاهری دمنه، محسن، زنجیرچی، سید محمود، نجاتیان قاسمیه، مجید. نقش اخلاق کاری در ارتقای رفتار شهروندی سازمانی، اخلاق در علوم و فناوری، 6، 2، 39-30، 1390.
12.معیدفر، سعید. اخلاق کار و عوامل مؤثر بر آن در میان کارکنان ادارات دولتی، فصلنامه رفاه اجتماعی، 6 (23):321-341، 1386.
13.ابراهیم پور، حبیب، خلیلی، حسن، حبیبیان، سجاد، سعادتمند، محمد. بررسی رابطه ویژگی های شغلی و رفتار شهروندی سازمانی در مرکز آموزش صدا و سیما، مدیریت تحول، 3، 5، 124-90، 1390.
14. Hackman, J. R., & Oldham, G. R. Motivation through the design of work: test of a theory. Organizational Behavior and Human Performance, 16, 250-279, 1975.
15.سيدجوادين، سيدرضا. برنامه ريزي نيروي انساني، انتشارات نگاه دانش، 1386.
16.میر محمدی، سید محمد؛ رحیمیان، محمد؛ جلالی خان آبادی، طاهره. رهبری اصیل و دلبستگی شغلی: اعتماد به مثابه متغیر میانجی، چشم انداز مدیریت دولتی، 3، 12، 34-15، 1391.
17.یارمحمدزاده، پیمان، فیضی، ایوب. نقش میانجی دلبستگی شغلی در رابطه بین ویژگی های شغلی و تعهد کاری کارکنان دانشگاه شهید مدنی آذربایجان، پژوهش های نوین روانشناختی، 10، 38، 225-203، 1394.
18. هویدا، رضا، مختاری، حمید، فروهر، محمد. رابطه مولفه های سرمایه روان شناختی و مولفه های تعهد سازمانی، پژوهش های علوم شناختی و رفتاری، 2، 2، 43-56، 1391.
19.بختیار نصرآبادی، حسنعلی، رجائی پور، سعید، سلیمی، قربانعلی، طاهر پور، فاطمه، پرتوی، محمد. بررسی رابطه بین ماهیت شغل و رضایت شغلی، مدیریت اجرایی، 9، 1، 76-57، 1388.
20.حیدری نژاد، صدیقه، مرادی پور، مهدی. رابطه دلبستگی شغلی دبیران تربیت بدنی با جو سازمانی مدارس متوسطه شهر اهواز، مدیریت ورزشی،3، 8، 21-5، 1390.
21.رفیعی، نفیسه، گودرزی، زهره، عزیزی، سید محسن. بررسی رابطه جو سازمانی و ماهیت شغل با انگیزش شغلی کارکنان بیمارستان های شهر اصفهان، بیمارستان، 14، 2، 118-114، 1394.
22.آرش، امیدرضا، خلیل پور، اعظم، ظفرمند، امید. بررسی رابطه رضایت شغلی و اخلاق کار دبیران تربیت بدنی آموزش و پرورش استان کهگیلویه و بویر احمد، مطالعات روانشناسی و علوم تربیتی، 2، 15، 29-19، 1396.
23. عربشاهی کریزی احمد، عرفانی فر ابوالفضل. تأثیر اخلاق کاری بر استرس شغلی: پژوهشی دانشگاهی، راهبردی برای صنعت، نشریه صنعت و دانشگاه، 9 (33): 91-101، 1396.
24.عربشاهی کریزی احمد، رمضانی اکرم. بررسی تاثیر اخلاق سازمانی بر رفتار کارآفرینانه در سازمان و صنعت، نشریه صنعت و دانشگاه، 9 (32): 49-64، 1396.
25. Hackman, J. R., & Oldham, G. R. The job diagnostic surveys: an instrument for the diagnosis of jobs and the evaluation of job redesign projects. Technical Report, 4, 1971.
26. Saks, A. M, Mudrack, P. E, Ashforth, B. E. The relationship between the work ethic, job attitudes, intentions to quit, and turnover for temporary service employees. Canadian Journal of Administrative Sciences. 13(3): 226-236, 1996.
27. Brown, S.P., & Leigh, T.W. A new look at psychological climate and its relationship to job involvement, effort and performance. Journal of Applied Psychology, 81, 358-368, 2007.
28. Okpara, J. O., Wynn, P. The impact of ethical climate on job satisfaction, and commitment in Nigeria. Implication for management development. Journal of Management Development. 9(27). 935- 950, 2008.
29. Krasman¸ J. Putting feedback- seeking into context: job characteristics and feedback- seeking behavior. Personnel Review, 24, 1, 11-20, 2012.
30. Kanungo, R. N. Measurement of job and work involvement. J Apply Psychology. 67: 341-9, 1982.
31.رحیمی، حمید، آقابابایی، راضیه. رابطه فرهنگ سازمانی و اخلاق حرفه‌ای؛ اعضای هیئت علمی دانشگاه کاشان. فصلنامه راهبردهای آموزش و پرورش در علوم پزشکی، 6 (2): 61-67، 1392.
32.برهانی، فریبا. بررسی دیدگاه پرستاران درباره جو اخلاقی بیمارستان های آموزشی وابسته به دانشگاه علوم پزشکی کرمان، مجله اخلاق پزشکی، 5، 17، 27-43، 1390.
33.کریمی، مهدی. بررسی رابطۀ بین ابعاد جو سازمانی و رفتار اخلاقی در بین کارکنان دانشگاه های اصفهان و علوم پزشکی اصفهان، فصلنامۀ رهبری و مدیریت آموزشی، 4 (1): 83-102، 1389.
34. Uygar A. & Klik, G. A. Study into organizational commitment and job involvement health in Turkey Ozean. Journal of Apply Sociology. 2(1): 1943-2429, 2009.
35. Lambert E. being the good soldier: organizational citizenship behavior and commitment among correctional staff. Place unknown. Available at: http: //cjb.sagepub.com. 2009.
36.سلیمانی، نادر. بررسی رابطه بین رفتار اخلاقی مدیران با رفتار شهروند سازمانی معلمان و کارکنان در مدارس شهرستان گرمسار، فصلنامه اندیشه های تازه در علوم تربیتی،7 (1): 11-27، 1390.
37.نعمتی، لیلا، نویدی، پرویز. تأثير هوش سازماني و هوش اخلاقي بر دلبستگي شغلي با نقش ميانجي سرمايه اجتماعي، مجله مدیریت فرهنگی، 10، 31، 43-59، 1395.
38. Hackman, J. R., & Lawler, E.E. Employee reaction to job characteristics. Journal of Applied Psychology, 55(3), 259- 286, 2007.
39. Nwosu, H. O., Chiamaka, O. A, Tochukwu M. O. Job characteristics as predictors of organizational commitment among private sector workers in Anambra State, Nigeria. International Journal of Asian Social Science, 3(2):482-491, 2013.
40. Liden, R. C., Wayne, S.J., & Sparrow, R.T. An examination of the mediating role of psychological empowerment on the relation between the job, interpersonal relationships, and work outcomes. Journal of Applied Psychology, 85,407- 416, 2006.
41. عمادزاده، ک. بررسی رابطه بین ویژگی های شغلی و هوش عاطفی با دلبستگی شغلی کارکنان کتابخانه های دانشگاه اصفهان، اولین همایش ملی هوش سازمانی و کسب و کار، تهران، 1389.
