تبیین علّی امنیت اجتماعی بر اساس روان آزرده گرایی: نقش واسطه ای ارضاء و ناکامی نیازهای بنیادین روانشناختی
الموضوعات :حمید بارانی 1 , محسن آربزی 2 , محبوبه فولادچنگ 3
1 - گروه روانشناسی تربیتی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران
2 - گروه روانشناسی تربیتی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران
3 - گروه روانشناسی تربیتی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران
الکلمات المفتاحية: ارضاء, ناکامی, نیازهای بنیادین روانشناختی, امنیت اجتماعی, روان آزرده گرایی.,
ملخص المقالة :
علیرغم اهمیت امنیت اجتماعی، پژوهش های اندکی به تبیین علّی آن پرداخته اند. از این رو، هدف پژوهش حاضر تبیین علّی امنیت اجتماعی بر اساس روان آزرده گرایی و ارضاء و ناکامی نیازهای بنیادین روانشناختی در گروهی از دانشجویان دوره کارشناسی دانشگاه شیراز بود. مشارکت کنندگان 291 نفر (170 دختر) از دانشجویان در سال تحصیلی 99-1398 بودند که به روش نمونه گیری خوشه ای تصادفی چندمرحله ای انتخاب شدند و مقیاس های روان آزرده گرایی مککری و کاستا (1992)، ارضاء و ناکامی نیازهای بنیادین روانشناختی چن و همکاران (2015) و امنیت اجتماعی گیلبرت و همکاران (2009) را تکمیل کردند. روایی و اعتبار مقیاس های پژوهش با استفاده از روش تحلیل عامل تأییدی و ضریب آلفای کرونباخ مورد بررسی و تأیید قرار گرفت. به منظور بررسی فرضیههای پژوهش از روش تحلیل مسیر و نرم افزار ایموس 24 استفاده شد. نتایج نشان داد که مدل پژوهش با داده های جمع آوری شده برازش مطلوبی دارد. همچنین، نتایج نشان داد که روانآزردهگرایی به طور غیرمستقیم (از طریق واسطه گری ارضاء و ناکامی نیازهای بنیادین روانشناختی)، پیشبینی کننده امنیت اجتماعی است. به طورکلی، نتایج این پژوهش نشان دهنده آن است که برنامه ریزی ها در خصوص امنیت اجتماعی نیازمند توجه هم به صفات شخصیتی و هم به موقعیتهای ایجاد شده توسط این صفات، مانند ارضاء و ناکامی نیازهای بنیادین روانشناختی، است. نتایج بر مبنای شواهد نظری و پژوهشی مورد بحث قرار گرفته است.
حق¬شناس، حسن. (1385). هنجاریابی آزمون شخصیّتی نئو، فرم تجدید نظر شده. اندیشه و رفتار، 4 (4)، 38-47.
شیخ¬الاسلامی، راضیه؛ یزدانی، فرزانه و رضوی¬اصطهباناتی، زینب¬السادات. (1398). ویژگی¬های روان¬سنجی مقیاس ارضا و ناکامی نیازهای بنیادین روانشناختی. مجله روانشناسی، 23 (1)، 66-82.
علوی، خدیجه؛ اصغری مقدم، محمدعلی؛ رحیمی¬نژاد، عباس؛ فراهانی، حجت¬اله و مدرس غروی، مرتضی. (1395). بررسی ویژگی¬های روان¬سنجی مقیاس امنیت و لذت اجتماعی. مجله اصول بهداشت روانی، 19 (1)، 13- 5.
فریدونی، لیلا؛ نادی¬نجف¬آبادی، فاطمه و بساک¬نژاد، سودابه. (1393). رابطه¬ی بین ویژگی¬های شخصیت با نیازهای روانشناختی اساسی در دانشجویان دختر. فصلنامه شخصیت و تفاوت¬های فردی، 3 (5)، 77- 63
. محمدی، حمیده؛ فولادچنگ، محبوبه. (1398). نقش واسطه¬ای نیازهای اساسی روانشناختی در رابطه بین ارزش¬های فرهنگی (فردگرایی- جمع¬گرایی) و راهبردهای تنظیم شناختی هیجان. مجله روانشناسی، 23(1)، 35-19.
نادی، محمد علی؛ عزیزی، هاجر؛ مسجدی، نفیسه. (1398). رابطه بین ویژگی¬های شخصیتی، رفتار اخلاقی و احساس گناه با رفتار شهروندی اجباری. مجله روانشناسی، 23 (1)، 98- 83.
یعقوب¬خانی، مرضیه؛ اسدزاده، حسن؛ سعدی¬پور، اسماعیل؛ دلاور، علی و درتاج، فریبرز. (1397). ویژگی¬های روان¬سنجی و ساختار عاملی نسخه فارسی مقیاس امنیت و لذت اجتماعی (SSPS). فصلنامه علمی پژوهشی مطالعات امنیت اجتماعی، 53، 217-237.
Abbasi, I. S., & AlGhamdi, N. (2017). Polarized couples in therapy: Recognizing indifference as the opposite of love. Journal of Sex and Marital Therapy, 43(1), 40–48.
Akin, A., Uysal, R., Özkara, N., & Bingöl, T. Y. (2012). The validity and reliability of the Turkish version of the Social Safeness and Pleasure Scale (SSPS). In Applied Education Congress, Ankara, Turkey.
Akram, H., & Malik, N. I. (2011). Relationship between personality traits and marital adjustment of teachers. Interdisciplinary Journal of Contemporary Research in Business, 3(4), 718–724
. Ashraf, M., & Sitwat, A. (2016). Personality dimensions, positive emotions and coping strategies in the caregivers of people living with HIV in Lahore, Pakistan. International Journal of Nursing Practice, 22(4), 364-374.
Baard, P. P., Deci, E. L., & Ryan, R. M. (2004). Intrinsic need satisfaction: A motivational basis of performance and well – being in two work settings. Journal of Applied Social Psychology, 34 (10), 2045-2068.
Baker, Z. G., Watlington, E. M., & Knee, C. R. (2020). The role of rapport in satisfying one’s basic psychological needs. Motivation and Emotion, 44(4), 1-15.
Bas, D. L., & Larsen, R. J. (2020). Personality Psychology: Domains of Knowledge About Human Nature, McGraw-Hill.
Bowlby, J. (1982). Attachment and loss: Retrospect and prospect. American Journal of Orthopsychiatry, 52(4), 664–678.
Byrne, B. M. (2001). Structural equation modeling with AMOS, EQS, and LISREL: Comparative approaches to testing for the factoraial validity of a measuring instrument. International Journal of Testing, 1(1), 55-86.
Chen, B., Vansteenkiste, M., Beyers, W., Boone, L., Deci, E. L., Van der Kaap-Deeder, J., ... & Ryan, R. M. (2015). Basic psychological need satisfaction, need frustration, and need strength across four cultures. Motivation and emotion, 39 (2), 216-236.
Cohen, T. R., & Morse, L. (2014). Moral character: What it is and what it does. Research in organizational behavior, 34, 43- 61.
Correa, T., Hinsley, A. W., & de Zuniga, H. G. (2010). Who interacts on the Web?: Intersection of users’ personality and social media use. Computers in Human Behavior, 26, 247–253.
Costa, P. T., & McCrae, R. R. (1992). The five-factor model of personality and its relevance to personality disorders. Journal of Personality Disorders, 6(4), 343–359.
Daud, A. H., Mahmood, Z., Naeem, F., & Saleem, S. (2018). Personality trait, interpersonal difficulties and mental health problems of khatusers and non-khat users: A comparative study. Khyber medical university journal, 10 (4), 206- 211.
Faisal-Cury, A., Tabb, K., & Matijasevich, A. (2020). Partner relationship quality predicts later postpartum depression independently of the chronicity of depressive symptoms. Brazilian Journal of Psychiatry, 43, 12- 21.
Ganiban, J. M., Ulbricht, J. A., Lichtenstein, P., Hansson, K., Spotts, E. L., Reiss, D., & Neiderhiser, J. M. (2009). Understanding the role of personality in explaining associations between marital quality and parenting. Journal of Family Psychology,23(5),646–660.
Garn, A. C., Morin, A. J. S., & Lonsdale, C. (2019). Basic psychological need satisfaction toward learning: A longitudinal test of mediation using bifactor exploratory structural equation modeling. Journal of Educational Psychology, 111, 354–372.
Gattis, K. S., Berns, S., Simpson, L. E., & Christensen, A. (2004). Birds of a feather or strange birds? Ties among personality dimensions, similarity, and marital quality. Journal of Family Psychology, 18(4), 564-574.
Gilbert, P. (Ed.). (2005). Compassion: Conceptualisations, research and use in psychotherapy. Routledge.
Gilbert, P., McEwan, K., Bellew, R., Mills, A., & Gale, C. (2009). The dark side of competition: How competitive behaviour and striving to avoid inferiority are linked to depression, anxiety, stress and self‐harm. Psychology and Psychotherapy: Theory, Research and Practice, 82(2), 123- 136.
Goodwin, R. D., Cox, B. J., & Clara, I. (2006). Neuroticism and physical disorders among adults in the community: results from the National Comorbidity Survey. Journal of behavioral medicine, 29(3), 229-238.
Hein, V., Koka, A., & Hagger, M. S. (2015). Relationships between perceived teachers’ controlling behaviour, psychological need thwarting, anger and bullying behaviour in high-school students. Journal of Adolescence, 42, 103–114.
Hoferichter, F., & Raufelder, D. (2015). Examining the role of social relationships in the association between neuroticism and test anxiety–results from a study with German secondary school students. Educational Psychology, 35(7), 851-868.
Ibarra-Rovillard, M. S., & Kuiper, N. A. (2011). Social support and social negativity findings in depression: Perceived responsiveness to basic psychological needs. Clinical psychology review, 31(3), 342-352.
Ionescu, D., & Iacob, C. (2019). Self-authenticity, Optimism, and Neuroticism in relation to Basic Psychological Needs. Romanian Journal of Psychology, 21(1), 28-34.
Kelly, A. C., Zuroff, D. C., Leybman, M. J., & Gilbert, P. (2012). Social safeness, received social support, and maladjustment: Testing a tripartite model of affect regulation. Cognitive Therapy and Research, 36(6), 815-826.
Kline, R. B. (2016). Methodology in the social sciences. Principles and practice of structural equation modeling (4th ed.). New York, NY, US: Guilford Press.
Knabb, J., & Vogt, R. (2011). The relationship between personality and marital adjustment among distressed married couples seen in intensive marital therapy: An actor-partner interdependence model analysis. Contemporary Family Therapy: An International Journal, 33(4), 417–440.
Leow, K. (2018). Creating a supportive environment: social support, basic psychological needs, and social well-being among older cancer survivors. University of Rochester.
Liotti, G., & Gilbert, P. (2011). Mentalizing, motivation, and social mentalities: Theoretical considerations and implications for psychotherapy. Psychology and Psychotherapy: Theory, research and practice, 84(1), 9-25.
Longley, S. L., Miller, S. A., Broman-Fulks, J., Calamari, J. E., Holm-Denoma, J. M., & Meyers, K. (2017). Taxometric analyses of higher-order personality domains. Personality & Individual Differences, 108, 207-219.
Malone, G. P., Pillow, D. R., & Osman, A. (2012). The general belongingness scale (GBS): Assessing achieved belongingness. Personality and Individual Differences, 52(3), 311–316.
Malouff, J. M., Thorsteinsson, E. B., Schutte, N. S., Bhullar, N., & Rooke, S. E. (2010). The Five-Factor Model of personality and relationship satisfaction of intimate partners: A meta-analysis. Journal of Research in Personality, 44(1), 124–127.
Matos, M., Duarte, C., & Pinto-Gouveia, J. (2015). Constructing a self protected against shame: The importance of warmth and safeness memories and feelings on the association between shame memories and depression. International Journal of Psychology and Psychological Therapy, 15, 317- 335.
Mercer, N., Crocetti, E., Meeus, W., & Branje, S. (2017). Examining the relation between adolescent social anxiety, adolescent delinquency (abstention), and emerging adulthood relationship quality. Anxiety, Stress, & Coping, 30(4), 428-440.
Nishimura, T., & Suzuki, T. (2016). Basic psychological need satisfaction and frustration in J apan: controlling for the big five personality traits. Japanese Psychological Research, 58(4), 320-331.
Ormel, J., Jeronimus, B. F., Kotov, R., Riese, H., Bos, E. H., Hankin, B., ... & Oldehinkel, A. J. (2013). Neuroticism and common mental disorders: meaning and utility of a complex relationship. Clinical psychology review, 33(5), 686-697.
Pieh, C., O Rourke, T., Budimir, S., & Probst, T. (2020). Relationship quality and mental health during COVID-19 lockdown. PloS one, 15(9), 1- 10.
Ryan, R. M., & Deci, E. L. (2017). Self-determination theory: Basic psychological needs in motivation, development, and wellness. New York: Guilford Publishing.
Ryan, R. M., Deci, E. L., & Vansteenkiste, M. (2016). Autonomy and autonomy disturbances in self‐development and psychopathology: Research on motivation, attachment, and clinical process. Developmental psychopathology, 1, 1-54.
Schumacker, R. E., & Lomax, R. G. (2004). A beginner's guide to structural equation modeling. psychology press.
Slavich, G. M. (2020). Social safety theory: a biologically based evolutionary perspective on life stress, health, and behavior. Annual review of clinical psychology, 16, 256- 295.
Slavish, D. C., Sliwinski, M. J., Smyth, J. M., Almeida, D. M., Lipton, R. B., Katz, M. J., & Graham-Engeland, J. E. (2018). Neuroticism, rumination, negative affect, and sleep: Examining between-and within-person associations. Personality and individual differences, 123, 217-222.
Sun, J. W., Xue, J. M., Bai, H. Y., Zhang, H. H., Lin, P. Z., & Cao, F. L. (2016). The association between negative life events, neuroticism and aggression in early adulthood. Personality and Individual Differences, 102, 139-144.
Swickert, R. J., Hittner, J. B., Harris, J. L., & Herring, J. A. (2002). Relationships among Internet use, personality, and social support. Computers in Human Behavior, 18(4), 437–451.
Taylor, I. M., & Lonsdale, C. (2010). Cultural differences in the relationships among autonomy support, psychological need satisfaction, subjective vitality, and effort in British and Chinese physical education. Journal of Sport and Exercise Psychology, 32 (5), 655-673.
Ümmet, D. (2015). Self-esteem among college students: a study of satisfaction of basic psychological needs and some variables. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 174, 1623-1629.
Vandenkerckhove, B., Brenning, K., Vansteenkiste, M., Luyten, P., & Soenens, B. (2019). The explanatory role of basic psychological needs experiences in the relation between dependency, self-criticism, and psychopathology in adolescence. Journal of Psychopathology and Behavioral Assessment, 41, 574–588.
Vansteenkiste, M., Ryan, R. M., & Soenens, B. (2020). Basic psychological need theory: Advancements, critical themes, and future directions. Motivation and Emotion, 44, 1–31.
Widiger, T. A., & Oltmanns, J. R. (2017). Neuroticism is a fundamental domain of personality with enormous public health implications. World Psychiatry, 16(2), 144- 145.