تدوین مدل رده‌بندی حقوق ثبت اختراع با استفاده از روش الکتر و فرایند تحلیل سلسله مراتبی
الموضوعات :
مهدی خجسته
1
(دانشگاه صنعتی امیرکبیر)
مریم اشرفی
2
(دانشگاه صنعتی امیرکبیر)
الکلمات المفتاحية: مدیریت فناوری رده‌بندی فناوری ارزش‌گذاری حق ثبت اختراع فرایند تحلیل سلسله‌مراتبی برنامه‌ریزی چندهدفه روش الکتر,
ملخص المقالة :
با پیشرفت روزافزون دانش اقتصاد و رشد پرشتاب فناوری، دارایی‌های فکری بیش‌ازپیش در کانون توجه مدیران سرمایه‌گذاری شرکت‌ها و پژوهشگران شرکت قرار گرفته‌اند. شاید بتوان حقوق ثبت اختراع را مهم‌ترین دارایی فکری برشمرد و یکی از دلایل این امر تحقیقات فراوانی است که در حوزه ابعاد گوناگون این حقوق صورت گرفته است. حق ثبت اختراع امکان استفاده از فناوری را به‌صورت انحصاری در مدت محدود (اغلب به مدت بیست سال) برای دارنده آن فراهم می‌آورد. از آنجا که بسیاری از شرکت‌های صنعتی و خدماتی برای حفظ مزیت‌های رقابتی خود و نیز رشد پایدار کسب‌وکار نیازمند به کسب فناوری‌های نوین از طریق خرید حقوق ثبت اختراع هستند، مسأله ارزیابی حقوق ثبت اختراع به چالش جدی در عرصه فناوری مبدل شده است. در این پژوهش مدلی برای ارزیابی و رده‌بندی حق ثبت اختراع بر مبنای روش‌های برنامه‌ریزی چندمعیاره ارائه شده است و سپس مدل مذکور جهت تصمیم‌گیری درباره انتخاب فناوری‌های مرتبط با تلفن‌همراه اجرایی شده است. در پژوهش حاضر، انتخاب یک فناوری از میان چهار فناوری: (1) نمایشگر دوگانه، (2) ردیابی گوشی گم‌شده، (3) امنیت ارتباطات بی‌سیم و (4) بانکداری از راه دور صورت گرفته است. اجرای مدل با لحاظ چهار معیار اصلی: (1) جوهره فناوری، (2) هزینه فناوری، (3) بازار محصول و (4) بازار فناوری منجر به انتخاب فناوری امنیت بی‌سیم از میان این 4 فناوری شده است. همچنین صحت نتیجه به‌دست آمده حاصل از اجرای مدل پژوهش به کمک روش الکتر (تسلط تقریبی) تأیید شده است.
1- قدسی‌پور، حسن، فرایند تحلیل سلسله مراتبی، دانشگاه صنعتی امیرکبیر، 1395.
2- Corrado, Carol, Charles Hulten, and Daniel Sichel, Intangible capital and US economic growth, Review of income and wealth 55)3), pp. 661-685, 2009.
3- Nakamura, L.I., Intangible assets and national income accounting, Review of Income and Wealth, 56(1), pp.135-155, 2010.
4- Hanel, P., Intellectual property rights business management practices: A survey of the literature, Technovation, 26(8), pp.895-931, 2006.
5- Hsieh, C.H., Patent value assessment and commercialization strategy, Technological Forecasting and Social Change, 80(2), pp.307-319, 2013.
6- Reitzig, M., Improving patent valuations for management purposes—validating new indicators by analyzing application rationales, Research policy, 33(6-7), pp.939-957, 2004.
7- Vega-González, L.R., Qureshi, N., Kolokoltsev, O.V., Ortega-Martínez, R. and Blesa, J.S.,Technology valuation of a scanning probe microscope developed at a university in a developing country, Technovation, 30(9-10), pp.533-539, 2010.
8- Gogan, L.M. and Draghici, A., A model to evaluate the intellectual capital, Procedia Technology, 9, pp.867-875, 2013.
9- What is Intellectual Property, WIPO Publication, 450(E).
10- Vega-González, L.R., Qureshi, N., Kolokoltsev, O.V., Ortega-Martínez, R. and Blesa, J.S., Technology valuation of a scanning probe microscope developed at a university in a developing country, Technovation, 30(9-10), pp.533-539, 2010.
11- Schuh, G., Schubert, J. and Wellensiek, M., Model for the Valuation of a Technology Established in a Manufacturing System, Procedia CIRP, 3, pp.602-607, 2012.
12- Russell, M., 2016. The valuation of pharmaceutical intangibles. Journal of Intellectual Capital, 17(3), pp.484-506.
13- Ernst, H., Legler, S. and Lichtenthaler, U., Determinants of patent value: Insights from a simulation analysis. Technological Forecasting and Social Change, 77(1), pp.1-19, 2010.
14- Hoe, S. and Diltz, J.D., A real options approach to valuing and negotiating licensing agreements, The Quarterly Review of Economics and Finance, 52(3), pp.322-332, 2012.
15- Xiao-yang, Y. and Chang-xin, X., A research on Intellectual Property valuation model under uncertainty, Management Science and Engineering (ICMSE), pp. 469-475, 2013.
16- Van Zee, R.D. and Spinler, S., Real option valuation of public sector R&D investments with a down-and-out barrier option, Technovation, 34(8), pp.477-484, 2014.
17- Ho, W. and Ma, X. The state-of-the-art integrations and applications of the analytic hierarchy process. European Journal of Operational Research, 267(2), pp.399-414, 2018.
18- Dos Santos, P.H., Neves, S.M., Sant’Anna, D.O., de Oliveira, C.H. and Carvalho, H.D. The analytic hierarchy process supporting decision making for sustainable development: An overview of applications. Journal of Cleaner Production, 2018.
19- Long, S., Zhao, L., Liu, H., Li, J., Zhou, X., Liu, Y., Qiao, Z., Zhao, Y. and Yang, Y., 2019. A Monte Carlo-based integrated model to optimize the cost and pollution reduction in wastewater treatment processes in a typical comprehensive industrial park in China. Science of the total environment, 647, pp.1-10.
20- Doumpos, M. and Figueira, J.R., 2019. A multicriteria outranking approach for modeling corporate credit ratings: An application of the Electre Tri-nC method. Omega, 82, pp.166-180.
21- T.L. Saaty, the Analytic Hierarchy Process, McGraw-Hill, New York, 1980.
22- Benayoun, R., Roy, B. and Sussman, N., Manual de reference du programme electre, Note de synthese et Formation, 25, p.79, 1966.
23- Chiu, Y.J. and Chen, Y.W., Using AHP in patent valuation. Mathematical and Computer Modelling, 46(7-8), pp.1054-1062, 2007.
24- Available: https://www.ipofferings.com. [Accessed April 2018]
