شناسایی و اولویت‌بندی عوامل مؤثر بر توسعه مراکز رشد واحدهای فناور دانشگاه (مورد مطالعه: مرکز رشد واحدهای فناور دانشگاه گیلان)
الموضوعات :
روزبه حبیبی
1
(دانشگاه پیام نور{استادیاردانشگاه پیام نور})
زهرا اصغری
2
(دانشگاه پیام نور)
کامران جعفری
3
(دانشگاه پیام نور)
الکلمات المفتاحية: کارآفرینی توسعه مرکز رشد فرایند تحلیل شبکه‌ای دانشگاه گیلان,
ملخص المقالة :
مراکز رشد یکی از ابزارهای رشد اقتصادی هستند که به منظور حمایت از کارآفرینان تحصیل‌کرده تأسیس می‌شوند و با ارائه امکانات و تسهیلات عمومی، زمینه پا گرفتن شرکت‌های جدید را فراهم می‌کنند. امروزه مراکز رشد نقش بسیار مهمی در پیشرفت و توسعه اقتصادی و صنعتی کشورهای توسعه‌یافته و در حال توسعه ایفا می‌کنند. شناسایی و بررسی عوامل مختلفی که بر توسعه کارآفرینی و مراکز رشد مؤثر هستند، می‌تواند در برنامه‌ریزی‌ها و سیاست‌گذاری‌های کلان برای ارتقای فعالیت‌های کارآفرینانه کمکی مؤثر باشد. تحقیق حاضر در پی شناسایی عوامل مؤثر بر توسعه مراکز رشد بوده و در این راستا 36 عامل را شناسایی نموده و آن‌ها را در شش دسته مشخصات عمومی شرکت، ویژگی‌های نیروی انسانی، زیرساخت‌ها، بازار و رقابت، مسائل مالی و عوامل محیطی طبقه‌بندی کرده است. جامعه آماری پژوهش را 6 تن از کارشناسان مرکز رشد واحدهای فناور دانشگاه گیلان تشکیل می‌دهد. اولویت‌بندی 36 عامل با استفاده از روش فرایند تحلیل شبکه‌ای نشان‌دهنده آن است که پنج عامل مکانیزم‌های حمایتی (دولت و دانشگاه)، وجود تیم‌های مشاوره‌ای باتجربه، ساختار سازمانی شرکت‌های مستقر در مراکز رشد، زمینه فعالیت این شرکت‌ها و سن آن‌ها از بالاترین اولویت‌ها برخوردار هستند و به عبارت دیگر بیشترین تأثیر را بر توسعه مراکز رشد دارا هستند. البته با توجه به این که در اولویت‌بندی این عوامل از نظر خبرگان مرکز رشد واحدهای فناور دانشگاه گیلان بهره گرفته شده است، نمی‌توان به‌طور کامل آن را قابل تعمیم به سایر مراکز دانست.
1- تاری، مهدیه، مرادی، محمود، ابراهیم‌پور، مصطفی، "بررسی عوامل مؤثر بر رشد و موفقیت شرکت‌های دانش‌بنیان"، فصلنامه رشد فناوری، سال دوازدهم، شماره 45، صص 44-36، 1394.
2- محسنی، هدی‌سادات، شفیع‌زاده، حمید، "ظهور پارک‌ها و مراکز رشد علم و فناوری؛ وجه تمایز دانشگاه سنتی و مدرن"، نشریه صنعت و دانشگاه، سال هفتم، شماره‌های 25 و 26، صص 24-15، 1393.
3- صفایی، ناصر، طالقانی‌نیا، فرشته، کیامنش، احمد، "شناسایی و رتبه‌بندی عوامل کلیدی موفقیت مدیریت دانش در شرکت‌های دانش‌بنیان (مطالعه موردی: پارک علم و فناوری دانشگاه تهران)"، فصلنامه رشد فناوری، سال سیزدهم، شماره 50، صص 28-21، 1396.
4- ملک‌زاده، غلامرضا، "توسعه مراکز رشد و پارک‌های فناوری و تناسب راهبردی آن‌ها"، هفتمین کنگره سراسری همکاری‌های دولت، دانشگاه و صنعت برای توسعه ملی، صص 17-1، 1382.
5- خیاطیان، محمدصادق، طباطباییان، سیدحبیب‌الله، امیری، مقصود، الیاسی، مهدی، "تحلیلی بر عوامل مؤثر بر رشد و پایداری شرکت‌های دانش‌بنیان در ایران"، فصلنامه نوآوری و ارزش‌آفرینی، سال سوم، شماره ششم، صص 74-57، 1393.
6- ضیایی، مظاهر، "اهمیت تعدد و تنوع منابع در موفقیت فرایند ایجاد شرکت‌های زایشی پژوهشی"، فصلنامه رشد فناوری، سال هشتم، شماره 32، صص 61-54، 1391.
7- حافظیان، مریم، صالحی، محمد، عنایتی، ترانه، "عوامل تأثیرگذار بر زیرساخت انکوباتورهای دانشگاهی و نقش آن در تأسیس شرکت‌های زایشی دانشگاه"، توسعه کارآفرینی، دوره 7، شماره 4، صص 732-715، 1393.
8- نعمتی، محمدعلی، "مؤلفه‌های مؤثر بر مدیریت موفق مراکز رشد علم و فناوری کشور"، فصلنامه انجمن آموزش عالی ایران، سال پنجم، شماره اول، صص 186-165، 1391.
9- Desouza, K. C., & Awazu, Y, “Knowledge management at SMEs: five peculiarities”, Journal of Knowledge Management, 10(1), 32-43, 2006.
10- Bronstein, J., & Reihlen, M, “Entrepreneurial university archetypes: A meta-synthesis of case study literature”, Industry and Higher Education, 28(4), 245-262, 2014.
11- Guerrero, M., Urbano, D., Fayolle, A., Klofsten, M., & Mian, S, “Entrepreneurial universities: emerging models in the new social and economic landscape”, Small Business Economics, 47(3), 551-563, 2016.
12- Audretsch, D. B, “From the entrepreneurial university to the university for the entrepreneurial society”, The Journal of Technology Transfer, 39(3), 313-321, 2014.
13- Bone, J., Allen, O., & Haley, C, “Business incubators and accelerators: The national picture”, BEIS research paper, 7, 2017.
14- Hausberg, J. P., & Korreck, S, “Business incubators and accelerators: a co-citation analysis-based, systematic literature review”, The Journal of Technology Transfer, 1-26, 2018.
15- Mian, S., Lamine, W., & Fayolle, A, “Technology Business Incubation: An overview of the state of knowledge”, Technovation, 50, 1-12, 2016.
16- Lange, G. S, “The Value of Business Incubators and Accelerators from the Entrepreneurs Perspective”, 2018.
17- Criaco, G., Minola, T., Migliorini, P., & Serarols-Tarrés, C, “To have and have not: founders’ human capital and university start-up survival”, The Journal of Technology Transfer, 39(4), 567-593, 2014.
18- Smolová, H., Kubová, P., & Urbancová, H, “Success Factors for Start-ups Related to Agriculture, Food and Nutrition and Their Relevance to Education”, Acta Universitatis Agriculturae et Silviculturae Mendelianae Brunensis, 66(3), 791-801, 2018.
19- Tornikoski, E. T., Rannikko, H., & Heimonen, T. P, “Technology Based Competitive Advantages of Young Entrepreneurial Firms: Conceptual Development and Empirical Exploration”, Journal of Small Business Management, 55(2), 200-215, 2017.
20- Peric, M., & Vitezic, V, “Impact of global economic crisis on firm growth”, Small business economics, 46(1), 1-12, 2016.
21- Sliwinski, R., & Sliwinska, M, “Growth and internationalization of fast growing firms”, Journal of East European Management Studies, 231-253, 2016.
22- Rowen, H. S., & Toyoda, A. M, “From keiretsu to startups: Japan’s push for high tech entrepreneurship”, Asia-Pacific Research Center Working Paper. Stanford, CA. Available on-line at
23- Helm, R., & Mauroner, O, “Success of research-based spin-offs. State-of-the-art and guidelines for further research”. Review of Managerial Science, 1(3), 237-270, 2007.
24- Fini, R., Grimaldi, R., & Sobrero, M, “Factors fostering academics to start up new ventures: an assessment of Italian founders’ incentives”, The Journal of Technology Transfer, 34(4), 380-402, 2009.
25- O’Shea, R. P., Chugh, H., & Allen, T. J, “Determinants and consequences of university spinoff activity: a conceptual framework”, The Journal of Technology Transfer, 33(6), 653-666, 2008.
26- Aragonés-Beltrán, P., García-Melón, M., & Montesinos-Valera, J, “How to assess stakeholders' influence in project management? A proposal based on the Analytic Network Process”, International Journal of Project Management, 35(3), 451-462, 2017.
