بازپژوهشی مبانی مشروعیت تغییر جنسیت با رویکرد قرآنی – روایی و آثار آن در آموزه های حقوق کیفری
الموضوعات :حسین خورشیدی 1 , محمد حسین شعبانی 2
1 - دانشگاه پیام نور
2 - دانشگاه پیام نور
الکلمات المفتاحية: تغییر جنسیت, مشروعیت مشروط, حقوق کیفری, فقه امامیه,
ملخص المقالة :
در موضوع تغییر جنسیت با فقدان نص در قرآن کریم و روایات و همچنین سکوت قانونگذار مواجه هستیم ولی از بارزترین خصوصیات فقه امامیه، توانمندی و استعداد حضور در تمامی عرصه های علمی و مسائل جدید و مستحدثه است و فقهای معاصر با توجه به دو اصل پویایی و اعتماد قطعی بر متون و منابع دینی، چراغ فقاهت را روشن نگه داشته اند و همین امر موجب تولید و گسترش علم فقه شده است؛ از این رو در این مقاله با استناد به منابع معتبر اسلامی و اصول حاکم حقوق کیفری با روش تحلیلی و توصیفی به بازپژوهشی مبانی فقهی مشروعیت تغییر جنسیت پرداخته شده و همچنین و آثار مشروعیت تغییر جنسیت را بر بر نظم حقوق کیفری کنونی ایران مورد موشکافی قرار داده ایم. مبانی فقهی در مشروعیت موضوع تغییر جنسیت بر دو قسم است: دسته اول) مشروعیت مطلق؛ دسته دوم) مشروعیت مشروط؛ به نظر نگارندگان دیدگاه مشروعیت مشروط مطابق با موازین پزشکی و اصول حقوقی است و همچنین در امور کیفری با توجه به اصل تفسیر به نفع متهم و تفسیر مضیق قوانین کیفری، در هر موضوعی که شک در جنسیت متهم وجود داشته باشد، قوانین کیفری به کمک متهم می آیند و جنسیتی را اتخاذ می کنند که مسئولیت کیفری را متوجه وی نکند و همچنین با تغییر جنسیت از مرد به زن، زن فعلی داخل در احکام زنان خواهد بود و همین طور زن بعد از تغییر جنسیت به مرد؛ اصل بر این است که در صورت ارتکاب جرم، تابع آثار و احکام جنسیت جدید خواهند بود.
قرآن کریم
اصغری آقمشهدی، فخرالدین و عبدی، یاسر؛ وضعیت فقهی و حقوقی تغییر جنسیت، نشریه علمی پژوهشی فقهی و حقوق اسلامی، سال اول، شماره دوم، بهار و تابستان 1390.
باریکلو، علیرضا؛ وضعیت تغییر جنسیت، اندیشه های حقوقی، سال اول ، شماره پنجم، زمستان 1382.
خرازی، محسن؛ تغییر جنسیت، فقه اهل البیت، شماره 23، 1379.
روشن، محمد؛ بررسی فقهی و حقوقی تغییر جنسیت، فصلنامه حقوق پزشکی، شماره نهم، تابستان 1388.
عباس زاده، رقیه؛ اسدی، ابوالقاسم و گنجی، محمدحسین؛ آثار تغییر جنسیت در جرایم و مجازات¬ها، نشریه فقه و مبانی حقوق اسلامی، سال چهل و ششم، شماره دوم، پاییز و زمستان 1392.
عظیمی، فاطمه؛ تغییر جنسیت و آثار کیفری آن، مجله پزشکی قانونی ایران، شماره 1، بهار 1397.
فومنی، امیررضا و آیتی، سید محمدرضا؛ وضعیت تغییر جنسیت در حقوق ایران و نظام کامن حقوقی¬لا، مبانی فقهی حقوق اسلامی، سال هفتم، شماره چهاردهم، پاییز و زمستان1393.
قدسی، سید ابراهیم و میرحسینی امیری، سیده کلثوم؛ تغییر جنسیت در احکام کیفری، فصلنامه پژوهش¬های فقه و حقوق اسلامی، سال دوازدهم، شماره 43، بهار 1395.
موسوی مبارکه، محبوبه سادات و نوایی لواسانی، اکرم؛ بررسی تغییر جنسیت زنان از دیدگاه فقهی و حقوقی در ایران، پژوهش¬نامه زنان، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، سال نهم، شماره سوم، پاییز 1397.
نوجوان، داود؛ مبانی فقهی و حقوقی تغییر جنسیت، فصلنامه حقوق پزشکی، سال سوم، شماره نهم، تابستان 1388.
