نقش اخلاق اسلامی در حکمرانی مطلوب
الموضوعات :سیدزین العابدین موسوی 1 , حسین آقایی جنت مکان 2 , نورمحمد نوروزی 3
1 - دانشگاه آزاد اسلامی واحد امارات
2 - دانشگاه شهید چمران اهواز
3 - دانشگاه شهید چمران اهواز
الکلمات المفتاحية: اخلاق, حکمرانی مطلوب, اسلام, اصول خوب ,
ملخص المقالة :
اخلاق انسان را به تکامل روحی و درونی می رساند، و حکمرانی عین سیاست است که با مدیریت و حکومت بر جامعه، به اداره جامعه انسانی برمی پردازد چگونه اخلاق که عمدتا یک مقوله فردی و نوعی تزکیه نفس و ارتباط با خداست و درون گرایی در آن متجلی است با حکمرانی مدیریت جامعه که به امور مردم در همه ابعاد می پردازد در هم تنیده و به هم پیوسته باشند و اساسا چگونه است که در دل حکومت و حاکمیت سیاسی، حکمت عملی «اخلاق » نقش آفرین باشد؟ با بررسی شاخص های حکمرانی مطلوب بخوبی متوجه می شویم که اساس همه آنها بر اخلاق اسلامی متمرکز است چگونه می شود که با این همه حجم آیات کلام الله مجید و فرمایشات ائمه معصوم و بزرگان دین که دارای ابعاد کاملا اخلاقی می باشند اصول خوب چون مسئولیت پذیری،پاسخگویی،حکومت قانون، عدالت ورزی، دادرسی عادلانه، حق اظهار نظر،مشارکت، کنترل و مبارزه با فساد و شفافیت از بعد اخلاقی تعریف و تفسیر شوند اما مبتنی بر اخلاق نباشد لذا اخلاق و حاکمیت، هیچ تنازع و تعارضی با همدیگر ندارند و اتفاقا همه شاخص های خوب مبتنی بر اخلاق اسلامی هستند. حال با جمع وجود همه این شاخص های خوب مبتنی بر اخلاق اسلامی حاکمیت مطلوب بهتر ببار می نشیند.
"ابن بابویه،محمد وعلی اکبرغفاری،(1394)کمال الدین و کمال النعمه،ترجمه منصورپهلوان،قم:نشرجمکران،چاپ هفتم،جلد دوم.
ابن خلدون، مقدمه ابن خلدون، 1375، ترجمه محمد پروین گنابادی،جلد اول، چاپ هشتم. تهران: شرکت انتشارات علمی و فرهنگی.
ابوالحمد، ابوالحمید، مبانی علم سیاست، 1368، ج4، چاپ سوم،تهران، انتشارات توس.
ارمکی، تقی ، اندیشه نوسازی در ایران ، 1380، چاپ اول، تهران ، انتشارات دانشگاه تهران.
ازکیا، مصطفی، جامعه شناسی توسعه و توسعه نیافتگی روستایی ایران،1385، تهران: انتشارات اطلاعات.
امام خمینی, ولایت فقیه ،1374، چاپ سوم: تهران, م…سسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی سلاماللهعلیه..
جوادی آملی؛عبدالله، اخلاق کارگزاران در حکومت اسلامی،1366، تهران: نشر رجا.
حر عاملي، محمد، (1391)، وسائل الشيعه الي تحصيل مسائل الشريعه، بيروت: داراحياء و التراث العربی
حسین زاده بحرینی، محمد حسین ، بررسی تطبیقی نظریه حکمرانی خوب با آموزه ها و سیره حکومت علی (ع)،1383، دفتر بررسی های اقتصادی.پژوهش های مجلس شورای اسلامی.
حمیداللّه، محمّد، نامه ها و پیمان هاى سیاسى حضرت محمّد(صلى الله علیه وآله) و اسناد صدر اسلام،1374، ترجمه محمّد حسینى، تهران،انتشارات سروش.
راسخ، محمد، تاریخ مختصر تئوری حقوقی در غرب،1383، نوشته جان کلی، تهران: طرح نو.
سجادی، سیدعبدالقیوم، 1382، مبانی تحزب در اندیشه سیاسی اسلام، قم، بوستان کتاب
طباطبایی موتمنی، منوچهر، حقوق اساسی، 1380، چاپ اول،تهران، نشر میزان.
طبری،محمدبن جریر،تاریخ طبری،1352،ترجمه،ابوالقاسم پاینده،انتشارات تهران.
لاریجانی، محمدجواد(1373)، نقد دینداری و مدرنیسم،1373، تهران، انتشارات موسسه اطلاعات.
محمدي ري شهري، محمد (1362)، ميزان الحکمه، قم: مکتب الاعلام الاسلامي، ج2
مصباح، محمدتقی، 1376، حقوق و سیاست در قرآن، قم، مؤسسه آموزشی پژوهشی امامخمینی
مطهری، مرتضی، اسلام و مقتضیات زمان،1365،تهران، انتشارات صدرا.
مکارم شیرازی، ناصر و دیگران، 1377، پیام قرآن، جلد 10، تهران، دارالکتب الاسلامیه.
منتسکيو، (1362)، روح القوانين، ترجمه علي اکبر مهتدي، تهران:نشر امیرکبیر
. ناصح علوان، عبدالله، 1373، همکاریهای اجتماعی در اسلام، ترجمه محمدصالح سعیدی، تهران، نشر احسان
هربرت، ج، لیسنی (1336 ه. ش) دانش مسلمین، به نقل از: «حقوق در اسلام» مجید خدوری ،ترجمه زینالعابدین راهنما ،تهران:نشر اقبال
توسلی نائینی،منوچهر و فرناز شیرانی، فصلنامه پژوهش تطبیقی حقوق اسلام و غرب - دوره 3، ش1، بهار 1395
حق پناه،رضا،فلسفه مندی حکومت از دیدگاه امام علی علیه السلام،1379، فصلنامه پژوهش های اجتماعی اسلامی، شماره 26، ص 192
حق پناه،رضا،(1377)جایگاه قانون و قانون گرایی در قرآن،مجله اندیشه حوزه،شماره 14 برگرفته از آدرس اینترنتی؛ http://www.noormags.com/view/Magazine/ViewPages.aspx?ArticleId=20267
طالبی، ابوتراب و یوسف خوش بین، مسئولیت پذیری اجتماعی جوانان، 1391، فصلنامه علوم اجتماعی،شماره 59،ص207.
یثربی،یحیی،(1391)،مسئولیت پذیری، به آدرس اینترنتی؛
http://iranianstudies.org/fa "
