مطالعه تطبیقی تربیت اخلاقی کشورهای ایران، چین و آمریکا در عصر معاصر در آموزش عالی
الموضوعات :حسن ملکی 1 , ذکیا عباسی 2 , عباس عباس پور 3 , سعید بهشتی 4
1 - دانشگاه علامه طباطبائی
2 - دانشگاه علامه طباطبائی
3 - دانشگاه علامه طباطبائی
4 - دانشگاه علامه طباطبائی
الکلمات المفتاحية: تربیت اخلاقی, آموزش عالی, رویکرد شناختی, اسلام, کمونیسم,
ملخص المقالة :
اخلاق یکی از مؤلفه‌های اصلی دوام و قوام جوامع بشری است و استحکام نظام اخلاقی هر جامعه، وابسته به‌نظام ارزشی حاکم بر آن است. هدف از تحقیق حاضر بررسی رویکردهای تربیت اخلاقی در سه کشور ایران، آمریکا و چین به‌طورکلی و در آموزش عالی است. روش تحقیق این پژوهش کیفی و از نوع پیمایش تطبیقی است و داده‌های موردنیاز از طریق اسناد و مدارک کتابخانه‌ای، گزارش‌های تحقیقی و جستجو در شبکه جهانی اینترنت به‌دست‌آمده است و با استفاده از الگوی بردی که چهار مرحله توصیف، تفسیر، هم‌جواری و مقایسه را در مطالعات تطبیقی مشخص می‌کند؛ پس از بیان واقعیت‌های تربیت اخلاقی نقدوار به نقاط اشتراک و افتراق و نقاط ضعف و قوت هر کشور در این زمینه می‌پردازد. بررسی یافته‌ها نشان می دهد تمامی رویکردها به‌نوعی از مذهب یا دین رایج هر کشور نشاءت می‌گیرد و مراحل رشد اخلاقي در رویکردهای غیر اسلامی بخصوص رویکرد شناختی ثابت و بدون تغيير هستند حال‌آنکه اسلام قوانین و احکام اخلاقی را مطلق و واقعی می‌داند و به‌جز اسلام سایر رویکردها تنها به یک جنبه خاصی از تربیت اخلاقی تأکید می‌کنند.
- آرمند، محمد، ۱۳۸۷، «طراحی الگوی مطلوب تربیت اخلاقی در دوره متوسطه بر اساس نقد الگوی تربیت منش»، تهران: دانشگاه تربیت مدرس.
- جوادی آملی، عبدالله، ۱۳۸۹، مبادی اخلاق در قرآن (تفسیر موضوعی قرآن کریم)، جلد ۱۰، قم: اسراء. akhlagh.net
- جهانگیر زاده، محمدرضا،1390، «دیدگاه‌های شناختی تحولی در رشد اخلاقی»، فصلنامه معرفت اخلاقی. شماره 4. ص 122-101
- زارعان، محمدجواد، ۱۳۹۱، «بررسی تطبیق رابطه تربیت دینی و تربیت اخلاقی با نگرش اسلامی» (با تأکید بر نقش اسلام در تبیین مبانی، اصول و روش‌ها و تربیت اخلاقی. موسسه آموزشی پژوهشی امام خمینی (رحمه‌الله علیه)).
- سجادی، سید مهدی، ۱۳۷۹، «رویکردها و روش‌های تربیت اخلاقی و ارزشی»، مجله پژوهش‌های فلسفی – کلامی، شماره ۳. صفحه ۱۶۵-۱۴۴
- فتحعلی خانی، محمود، ۱۳۹۱، آموزه‌های بنیادین علم اخلاق، ج ۱، قم: مرکز جهانی علوم اسلامی.
- محمدی، مسلم، ۱۳۹۴، هویت‌یابی و کارکرد شناسی نظام اخلاقی اسلام. www.m-mohammadi.ir
- مصباح یزدی، محمدتقی، ۱۳۹۴، اخلاق در قرآن، تحقیق و نگارش: محمدحسین اسکندری. قم: انتشارات مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (قدس سره).
- مکارم شیرازی، ناصر. (1392). اخلاق در قرآن. کتابخانه دیجیتال موسسه آل البیت (علیه‌السلام)؛ http://www.alulbayt.com/farsi/book1.htm
- میر شاه جعفری، ابراهیم و کلباسی، افسانه، ۱۳۸۳، «دیدگاه برنامه درسی اخلاق مدار با تکیه‌بر پرورش منش»، مجله معرفت اخلاقی، شماره ۱، ص ۱۹۴-۱۷۱.
- میلر، جی. پی، نظریه‌های برنامه درسی، ۱۳۹۴، ترجمه محمود مهر محمدی، تهران: سمت
- وجدانی، فاطمه؛ محسن ایمانی، رضا اکبریان و رضا صادق زاده، ۱۳۹3، «بررسی انتقادی سه دیدگاه رایج تربیت اخلاقی بر اساس دیدگاه علامه طباطبائی»، فصلنامه علوم تربیتی از دیدگاه اسلام، شماره 2. ص 65-42.
منابع انگلیسی
- Althof, Wolfgang & Berkowitz, Marvin, 2005, Moral education and character Education: their Relationship and Roles in citizenship Education. University of Missouri- Journal of Moral Education. 35 (4)pp495-518.
- Beland, Kathy, 2003, Eleven Principles Sourcebook washington,D,C, Character Education
- Deborah J. Erie,2013, The Role of General Education in the Development of Ethical Reasoning in College Students: A Qualitative Study on the Faculty Perspective. University of Nebraska-Lincoln.
- Faresi, Mohammad Imam,2013, Challenges and Models for Moral Education in the Digital Era.ISSN 1302-6488,Volume: 14,Number: 4,Article 1,3.
- Ikemoto taku,1696, moral education in japan, Implications for American schools. www.hi-ho.ne.sp
- Jeremy I. M. Carpendale,2000, Kohlberg and Piaget on Stages and Moral Reasoning. Simon Fraser University. Developmental Review 20, 181–205. available online at http://www.idealibrary.com.
- Kohlberg, L,1980, »Stages of moral development as a basis for moral education« In B. (Ed.), Moral development, moral education, and Kohlberg: Basic issues in philosophy, psychology, religion and education. Birmingham Ala.: Religious Education Press.pp.15-98
- Moral Education, 2016, A Brief History of Moral Education, The Return of Character Education,Current Approaches to Moral Education, http://education.stateuniversity.com.
- Nakayama, Osamu,2012, Globalization and the Need to Reconstruct
Moral Education in Higher Education. University of Birmingham.
- Sloan, D, 1980, »The teaching ethics in the American undergraduate curriculum«,In D, Callahan and S. Bok (Eds.), Ethics teaching in higher education, pp. 1-57. New York: Plenum Press.
- Yanling,Zhang, 2015, Analysis and Discussion on Chinese College Students’ Moral Characteristics and Its Countermeasures. Social Sciences. Vol.03 No.03. ID:54450,4 pages.
- Zhu, Xiaoman and Liu Cilin, 2004, Teacher training for moral education in China,Journal of Moral Education Vol. 33, Iss. 4.
- Zhu, Xiaoman, 2006, »moral education and valus education in curriculum reform in china«, Higher education press and springer – verlarg. p.191-200.
- Zhanjun Ma, 2010, »Exploration into Construction of Moral Education in Colleges and Universities in a New Period«, Asian Social Science. Vol. 6, No. 7.
- Zhigang, Zhang, 2010,The Development of Moral Education in China. Shanghai Education.
