خوانش انتقادی مجموعة «بنیآدم» بر اساس رویکرد نشانهشناسی اجتماعی «تئو ونلیوون»
الموضوعات : Research in Iranian classical literatureمریم ممی زاده 1 , بیژن ظهیری ناور 2 , شکرالله پورالخاص 3 , امین نواختی مقدّم 4
1 - دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه محقق اردبیلی
2 - دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه محقق اردبیلی
3 - دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه محقق اردبیلی
4 - دانشیار گروه علوم سیاسی، دانشگاه محقق اردبیلی
الکلمات المفتاحية: نشانه شناسی اجتماعی, ون¬لیوون, دولت¬آبادی, مجموعة بنی¬آدم.,
ملخص المقالة :
مجموعة «بنی آدم»، شامل شش داستان از زندگی انسان های معاصر است. کنشهای شخصیت ها، بازتابی از فضای اجتماعی و سیاسی نویسنده است. در مقالة حاضر، این مجموعه داستان از منظر اصول نشانه شناسی اجتماعی «ون-لیوون» بررسی شده است تا مشخص شود که دولت آبادی با استفاده از چه شگردهایی در کنشِ کنشگران، آسیب های اجتماعی و سیاسی موجود در جامعه را بازنمایی میکند؟ برای نیل به این هدف، داستان ها به روش توصیفی- تحلیلی و بر اساس اصول نشانه شناسی اجتماعی ون لیوون بررسی شد. یافته ها نشان می دهد که صورت روایی داستان، در فضای تخیلی و سوررئال در برگیرندة آسیب های اجتماعی و سیاسی است. تفکیکِ قاب بندی داستان ها در زیرساخت از تقابل سنت و مدرنیته، حق و ناحق، خوددوستی و دیگردوستی پرده برمی دارد. اقتدار شخصی و غیر شخصی موجود در داستان ها در لایه های زیرین از سلطة فرد بر فرد و دولت بر مردم سخن می گوید. غیاب جنس زن و عدم نام گذاری و انکار او، از امحای وجود زنان در جامعة مردسالار ایران خبر می دهد.
