حكمراني آرماني ايرانيان در اندرزنامههاي جاويدان خرد
الموضوعات :
1 -
الکلمات المفتاحية: ادبيّات فارسي پندنامههاي پهلوي جاويدان خرد حكمراني آرماني,
ملخص المقالة :
اندرزنامهها و وصيّتنامههاي پهلوي منسوب به پادشاهان و خردمندان و حكيمان ايران قبل از اسلام، علاوه بر پندها و حكمتهاي عامّ، حاوي نكات مهمّ و جالبي دربارة آداب حكمراني و كشورداري و حقوق و روابط متقابل شاه و مردم است كه در گذشته به طور شفاهي رايج بوده، بيشتر در اوايل دورة اسلامي به كتابت درآمده و به فاصلة كوتاهي به عربي ترجمه شدهاند. اغلب ترجمههاي فارسي آن بر مبناي ترجمههاي عربي پديد آمده است. از مهمّترين اندرزنامههاي پهلوي جاويدان خرد است كه متن پهلوي آن از بين رفته، ولي متن عربي آن به همّت «ابوعلي احمدبن محمّد مسكويه» باقي مانده و بارها به فارسي ترجمه شده و تأثير گستردهاي در ادبيّات تعليمي فارسي گذاشته است. نكتة مهم دربارة اندرزنامهها اين است كه محتواي آنها بيش از آنكه متضمّن آرا و ديدگاههاي دقيق پادشاهان و حكماي قبل از اسلام باشد، حاوي منويّات خرد جمعي ايرانيان زرتشتي و مسلمان، راجع به حكومت آرماني است.