بررسي و تحليل عناصر بومي (ديني و ملي) بزرگ‌ترين رمان فارسي*
الموضوعات :
1 - دانشگاه پیام نور
الکلمات المفتاحية: كليدر دولت‌آبادي ادبيات بومي هويت ايراني ادبیات داستانی,
ملخص المقالة :
كليدر يكي از رمان‌هاي برجسته معاصر است كه بررسي ابعاد مختلف آن اهتمام فراواني را مي‌طلبد. يكي از اين ابعاد، بررسي زمينه‌ها، ابعاد و عناصر بومي‌گرايي و هويت ايراني‌ـ اسلامي است كه كشف زمينه‌هاي آن به شناختن زمينه‌هاي ذهني و رواني شخصيت‌هاي داستان منجر مي‌شود. مراد از بومی‌گرایی در اين بستر عناصر هويت‌بخش مذهبي‌ـ ملي است كه وجه تمايز فرهنگ ايراني و اسلامی از ساير فرهنگ‌ها و خرده فرهنگ‌هاست. نگارنده با توجه به این رویکرد و با بررسی رمان كليدر، مهم‌ترين عناصر بومي را در دو بخش عناصر مربوط به فرهنگ ایرانی (ملی) و فرهنگ اسلامی طبقه‌بندی، بررسي و تحليل كرده است. مهم‌ترين اين مؤلفه‌ها با تأکید بر آیین‌ها و مناسک و باورها در بخش مؤلفه‌هاي ملي؛ آداب و رسوم مربوط به باورهاي عامه، اشاره و تلميح به داستان‌ها و آیین‌های تاريخي و اسطوره‌اي گذشته است. مهم‌ترين مؤلفه‌هاي بوميِ ديني با توجه به مسئله آیین‌ها و سنن در اين اثر، الهام‌گيري از واقعة عاشورا در فرجام كار گل محمد است كه نگارنده، تشابه آن دو را در پانزده بند نشان داده است. اين مقاله درصدد است با توجه به این گستره، ميزان توجه و تأثر اين رمان فارسي را از مؤلفه‌هاي بومي (ملي و ديني ـ مذهبي) بررسي و تحلیل كند.
