احادیث «خودتوصیفی» در آیینه رجال کشّی جایگاه، کارکرد و چالشها
محورهای موضوعی :
جعفر زارعان
1
,
جمال الدین حیدری فطرت
2
1 - حوزه علمیه قم
2 -
کلید واژه: توصیف خود, تزکیه نفس, قرائن استحکامبخشی حدیث, دانش رجال, اعتبارسنجی حدیث,
چکیده مقاله :
«احادیث توصیفی» بهعنوان منبعی مهم در راویشناسی در کنار داوریهای رجالیان، هماره محلّ توجّه و بحث بوده است. این نوشتار با تمرکز بر گونهای ویژه از این احادیث، با عنوان «احادیث خودتوصیفی»، به تحلیل و جایگاهشناسی آن پرداخته، چالشهای پیش روی آن را گردآوری کرده و به بحث نشانده است. احادیث خودتوصیفی، به سبب آنکه توصیفکننده راوی از سوی امام، خود اوست، از دیرباز تأمّلاتی را از سوی عالمان شیعه شاهد بوده و نقدهای جدّی را پشت سر گذاشته است. پژوهش حاضر با هدف بررسی و تحلیل چالشهای پیش روی این گونه از احادیث راویشناسانه، نخست تعریفی جامع از احادیث خودتوصیفی ارائه میدهد و مرزهای مفهومی آن را تبیین میکند؛ سپس با استناد به شواهد و قرائن، در دو محور «قرائن استحکام استنادی» و «قرائن استحکام محتوایی»، امکان اعتماد به این احادیث را بررسی کرده و در نهایت، راهبرد مواجهه با این منبع مهم در راویشناسی را برای خوانندگان ترسیم میکند. اعتماد به بیشتر احادیث خودتوصیفی پس از گذران فرایند بررسی، نتیجه عملی این پژوهش خواهد بود.
