ظرفیت برد روانشناختی و مدیریت مناطق ساحلی حاشیه دریاچه سد زاینده رود
محورهای موضوعی :کامران شایسته 1 , زهرا شیخی 2 , علیرضا ایلدرمی 3
1 - منابع طبیعی و محیط زیست
2 - دانشکده منابع طبیعی و محیط زیست، دانشگاه ملایر، ملایر، ایران.
3 - دانشگاه ملایر، ملایر، ایران.
کلید واژه: ظرفیت برد روانی زاینده رود رضایتمندی تکنولوژی ICT تمایل به پرداخت ,
چکیده مقاله :
ظرفیت برد روانی در میان افراد بر اساس فرهنگ، نوع منطقه گردشگری، عوامل روانی و اجتماعی ازجمله تعامل میان افراد متفاوت است؛ به طوری که ازدحام، مستقیم‌ترین نمود فیزیکی و روانشناختی افزایش تعداد گردشگران و در ارتباط تنگاتنگی با ظرفیت برد روانی است. تحقیق حاضر به بررسی ظرفیت برد روانی منطقه گردشگری ساحل دریاچه سد زاینده رود پرداخته است. میزان رضایتمندی استفادهکنندگان بر اساس 16 پارامتر از طیف لیکرت در پنج مقیاس کد گذاری و بررسی گردید که بیشترین میزان رضایتمندی (4/86 درصد) مربوط به امنیت منطقه و بیشترین نارضایتی (4/54 درصد) مربوط به وجود میز و صندلی بوده است. از آنالیز ماتریس اهمیت- کارایی جهت بررسی اهمیت شرایط استفاده شد که اهمیت همه پارامترها به جز ازدحام جمعیت، پرداخت ورودی و وجود میز و صندلی بیش از 90 درصد بوده و تمیزی ساحل کاملاً مهم است. جهت بررسی نمایانه‌های ظرفیت برد اجتماعی نیز از روش بررسی رویارویی گزارش شده و روش بررسی هنجارها با استفاده از تکنولوژی ICT استفاده شد که رویارویی گزارش شده، 3797 نفر و آستانه‌های قابل قبول آن 1370 تا 8375 نفر محاسبه گردید. برای چگونگی تأثیر حضور مردم بر کیفیت فعالیت گردشگری سایر افراد، بیش از نیمی از گردشگران بیان کردند که حضور مردم میزان لذت آن‌ها از فعالیت گردشگری را افزایش می‌دهد. برآورد تمایل به پرداخت گردشگران نیز نشان داد که بیش از نیمی از مردم در صورتی که هزینه‌ها صرف حفاظت منطقه شود تمایل به پرداخت دارند.
Psychological Carrying Capacity differs among people based on their culture, the characteristics of the study area, and psychological and social factors. Congestion is the most direct physical and psychological indicator of the increasing number of tourists and is in a close connection with Psychological Carrying Capacity. This study investigated the Psychological Carrying Capacity in the lake beach of Zayanderud Dam in Isfahan province. Visitors’ satisfaction level was coded and tested based on 16 parameters of the Likert spectrum in five scales, from -2 (Very Dissatisfied) to +2 (Very Satisfied). Safety in the area (86.4%) was the most satisfying parameter and the most dissatisfying parameter was the beach benches (54.4%). The Importance-Performance Matrix showed that except for the congestion, the beach benches, and the entrance fee, the importance for all parameters was upper than 90%, and among all, cleanliness (i.e. no litter) was the most important (100%). Perceived Sense of Crowding and Social Norm Curve (based on ICT technology) were used to define 3797 visitors and the acceptable thresholds between 1370 and 8375. To the question of how the crowd affected the visiting quality, over 50 percent of tourists responded that people’s presence increased their enjoyment of tourism activities. The results also showed that more than half of the visitors would pay an entrance fee if the fees were to conserve the beach area.
توپ‌چی، فاطمه. (1393). «برآورد ظرفیت قابل تحمل روانی گردشگری برای حافظیهی شیراز». پایان‌نامه ارشد، وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، دانشگاه شیخ بهایی
خلجی، مهتاب؛ ابراهیمی، عیسی؛ هاشم‌نژاد، هستی؛ متقی، ابراهیم؛ اسداله، سعید. (1395). «ارزیابی کیفیت آب دریاچه سد زاینده رود با استفاده از شاخص WQI». مجله علمی شیلات ایران. سال 25. شماره 5. صص 63-51.
رمضان‌نژاد، یاسر؛ رکن‌الدین افتخاری، عبدالرضا؛ پورطاهری، مهدی. (1395). «سنجش نگرشی اثرات گردشگري ساحلی بر توسعۀ پایدار روستاهاي ساحلی استان گیلان». مجله آمایش جغرافیایی فضا. سال 6. شماره 20. صص 160-146.
طبیبیان، منوچهر؛ ستوده، احد؛ شایسته، کامران؛ چلبیانلو، رضا. (1386). «جستاری بر مفاهیم و روشهای برآورد کمی ظرفیت برد و ارائه یک نمونه کاربردی بر پایه تجربه برنامهریزی راهبردی توسعه گردشگری دره عباس آباد- گنجنامه همدان». نشریه هنرهای زیبا. شماره 29. صص 28-17.
فرهودی، رحمت الله؛ شورچه، محمود. (1386). «برآورد ظرفیت برد گردشگری معبد آناهیتای شهر کنگاور». فصلنامه مطالعات جهانگردی. شماره 7.صص 43-19.
قاسمی‌نژاد، رضا. (1391). «تعیین ظرفیت برد فیزیکی و اجتماعی- روانی در پارک‌های شهری». پایان نامه کارشناسی ارشد محیط زیست، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان.
معینیان، محمد تقی. (1387). «سیمای طبیعی رودخانه زاینده رود (اصفهان)»، چاپ اول، اصفهان، انتشارات جهاد دانشگاهی واحد اصفهان، فصل اول، ص 263.
Bricker, K. (2014). The International Ecotourism Society. Tourism Travel and Research Association: Advancing Tourism Research Globally, 1-10.
Buckley, R., Zhong, L. & Ma, X. (2017). Visitors to protected areas in China. Biological Conservation. 209, 83–88.
Chiu, Y.H., Lee, W. & Chen, T. (2014). Environmentally responsible behavior in ecotourism: antecedents and implications. Tourism Management, 40, 321–329.
Foster, D. (1999). Measuring customer satisfaction in the tourism industry. Third international and sixth national research conference on quality management. Melbourne: The Centre for Management Quality Research at RMIT University.
Jimenes, J.A., Osorio, A., Marino I., Davidson, M., Kroon, R., Archetti, R., Ciavola, P. & Aarnikhof, S.G.J. (2007). Beach carrying capacity planning using video-derived coastal state indicators. Coastal Engineering. 54, 507-521.
Hunter, C. & Green, H. (1995). Tourism and Environment: a sustainable relationship. Leeds Metropolitan University, Leeds, UK, 256 p.
IUCN (International Union for Conservation of Nature), 1991.
Kastenholz, E., Carneiro, M.J., Peixeira Marquez, C. & Lima, J. (2012). Understanding and managing the rural tourism experience e the case of a historical village in Portugal. Tourism Management Perspectives. 4, 207–214.
Manning, R. E. Valliere, W. & Wang, B. (1999). Crowding Norms: Alternative Measurement Approaches. Leisure Sciences. 21, 97-115.
Manning, R., Valliere, W. & Hallo, J. (2010). Recreation carrying capacity of Lake Umbagog National Wildlife Refuge. Journal of Fish and Wildlife Management. 1(2), 175-182.
Marin, V., Palmisani, F., Ivaldi, R., Dursi, R. & Fabiano, M. (2009). Users’ perception analysis for sustainable beach management in Italy. Ocean and Coastal Management. 52, 268–277.
Needham, M. D., Tynon, J. F., Ceurvorst, R. L. Collins, R. L., Connor, W. M. & Culnane, M. J. W. (2008). Recreational Carrying Capacity and Management at Kailua Beach Park on Ohau, Hawaii, Oregon State University & Hawaii Coral Reef Initiative. Final report, OSU Oregon State University, 89 p.
Reimer, J. K. & Walter, P. (2013). How do you know it when you see it? Community based ecotourism in the Cardamom Mountains of southwestern Cambodia. Tourism Management. 34, 122–132.
Romao, J., Neuts, B., Nijkamp, P. & Shikida, A. (2014). Determinants of trip choice, satisfaction and loyalty in an eco-tourism destination: a modelling study on the Shiretoko Peninsula, Japan. Ecological Economics. 107, 195–205.
Ross, E. L. & Iso-Ahola, S. E. (1991). Sightseeing tourists' motivation and satisfaction. Annals of Tourism Research. 18(2), 226-237.
Silva, C. P., Alvea, F. L. & Rocha, R. (2007). The Management Carrying Capacity: the Case of Northern Portugal. Journal of Coastal Research. 50, 35-139.
Verdugo, M. C., azquez, M. V., Garcia, M. A. O. & Aguera, F. O. (2016). The relevance of psychological factors in the ecotourist experience satisfaction through ecotourist site perceived value. Journal of Cleaner Production. 124, 226-235.
Williams, P. & Lemckert, C. (2007). Beach carrying capacity: Has it been exceeded on the Gold Coast. Journal of coastal Research, 50, 21-24.
Zacarias, D. A. Williams, A. T. & Newton, A. (2011). Recreation carrying capacity estimation to support beach management at Praia de Faro, Portugal. Applied Geographiy. 31, 1057-1081.
