تحلیل عناصر معنایی واژه اخلاقی ایثار در قران کریم
محورهای موضوعی : اخلاق و تربیت اسلامیثریا قطبی 1 , فریده داودی مقدم 2 , بیتا عزیزی 3
1 - دانشگاه علوم قرآن
2 - دانشگاه شاهد
3 - دانشگاه علوم قران
کلید واژه:
چکیده مقاله :
معناشناسی واژه های اخلاقی قرآن یکی از پژوهش های جدید در عرصه تحقیقات قرآنی است که با مطالعه ای روشمند و موشکافانه درصدد کشف لایه های جدید از معانی الفاظ قران است . در نوشتار حاضر تلاش شده تا واژه اخلاقی ایثار با نگاه جزیی نگر و با رویکردی معنا شناسانه، به عناصر و اجزاء ذاتی مؤلفه هاي معنایی خود تجزیه شود و فرای ریشه شناسی این واژه، روابط بینامتنی آن شامل روابط همنشینی، جانشینی و سیاق در سطح آیات و سورهای قران مورد مداقه واقع شود . حاصل آنکه معنای ایثار در قـرآن مفهومی تـك‌لايه نیست بلکه دارای مرزهاي در هم تنیده است. این واژه در سیر تکامل معنایی خود با حفظ معنای اساسی «انتخاب کردن» وارد نظام معنایی قران شد و مؤلفه هايی از جمله عدم واسطه ،اختیار ، گزینه های مختلف ،مطلوبیت و بار ارزشی مثبت و منفی را در بر گرفت . این واژه در فرایند انتقال به نظامهای پس از قرانی بتدریج دچار تخصیص معنایی گشت به طوری که آنچه امروز از معنای ایثار به ذهن متبادر می شود با مفهوم آن در قران ،رابطه عموم و خصوص مطلق دارد.
The semiotics about ethic words in Quran is among the latest studies in the field of Qoranic researches aiming to discover new layers of meaning from Quran words through a systematic and accurate study. in the current text، it has been attempted to analyze the ethic word ''sacrifice" to its essential elements of meaning components through a semiotic and detailed look; in addition to the etymology of this word، its intersexual relations including collocation، substituational، and stylistic relations should be considerate. It must be concluded that the meaning of “sacrifice" in Quran is not a single-layered concept، but، it has interwebbed borders. Saving the essential meaning of “choose"، this word entered the Quran’s semantic system in its developmental path and covered components such as no intermediating، choice or authority، various alternatives، desirability، and positive and negative value weights. In the process of its meaning development، this word involved meaning allocation to the extent that today، whatever is suggested by the meaning of "sacrifice" has an absolute special and general relation.
